Կրակովի մեծ իշխանություն
Կրակովի մեծ իշխանություն (գերմ.՝ Großherzogtum Krakau, լեհ.՝ Wielkie Księstwo Krakowskie), ինքնավար կազմավորում Ավստրո-Հունգարական կայսրության կազմում, անեքսիայի ենթարկված Կրակովի Հանրապետության տեղում[1]։ Այժմ իշխանության ամբողջ տարածքը պատկանում է Լեհաստանին։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չնայած Մեծ իշխանությունը հանդիսանում էր Վարշավայի դքսության մնացորդներից մեկը, Վիեննայի վեհաժողովի որոշմամբ Կրակովը շարունակում էր մնալ Ռուսաստանի, Պրուսիայի և Ավստրիայի պրոտելտորատի տակ։ Ընդ որում Ավստրիան քաղաքում հասել էր որոշակի իշխանության։
1846 թվականին տեղի ունեցավ օտարերկրացիների դեմ ուղղված Կրակովի ապստամբությունը[2]։ Այն հիմք հանդիսացավ ավստրիական զորքերի քաղաք մտցնելունմ իսկ հետագայում կայսրությանը մինալուն։ Նախադեպը վատ անրադարձավ ռուս-ավստրիական հարաբերությունների վրա։
Գալիցիա և Լոդոմերիա թագավորության, Օսվենցիմ իշխանության և Զատոր իշխանության հետ ընդգրկված էր «Գալիցիա և Լոդոմերիա թագավորություն և Կրակովի մեծ իշխանություն, Օսվենցիմ իշխանություն, Զատոր իշխանություն» գավառի մեջ։
Երկու կայսրությունների համար կործանիչ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո, երկու կողմերի համար վիճելի տարածքը ընդգրկվեծ անկախ Լեհաստանի կազմի մեջ։
Վարչական բաժանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1853-1854-ական թվականներին անց էր կացվել վարչական բարենորոգում, որի արդյունքում Մեծ իշխանությունը բաժանվել էր 3 պովյատների. խշանովյան (լեհ.՝ chrzanowski), կրակովյան (լեհ.՝ krakowski)և յավոժինյան (լեհ.՝ jaworznicki): Բացի այդ քաղաքային պովյատների իրավունք ունեին Կրակովը, Խշանուվը, Թեբինյան, Նովա, Գորա և Յավոշնո գյուղերը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Frederic Austin Ogg. Volume2 // The Governments of Europe. — 2009.
- ↑ Alfred Regele. Ungedruckte Dissertation // Die Einverleibung des Freistaates Krakau 1846. — Вена, 1951.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Mieczysław Czuma, Leszek Mazan. Austriackie gadanie czyli encyklopedia galicyjska. — Краков, 1998. — ISBN 83-85931-06-6