Կոնտակտային դերմատիտ
| Կոնտակտային դերմատիտ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | հիվանդության կարգ |
| Բժշկական մասնագիտություն | մաշկաբանություն և Ալերգիաբանություն |
| ՀՄԴ-9 | 692.9 |
 Contact dermatitis Վիքիպահեստում | |
Կոնտակտային դերմատիտ (անգլ.՝ Contact dermatitis) մաշկի ռեակցիա ալերգենների (ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտ) կամ գրգռիչների (գրգռող կոնտակտային դերմատիտ) ազդեցության հետևանք[1][2]։
Առաջացման պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտը հաճախ առաջանում է ֆորմալդեհիդի ռեակցիայի պատճառով, որը ազատվում է ածանցյալներից, որոնք շատ շամպունների, լոսյոնների, խոնավացնող միջոցների մաս են կազմում[3]։ Ֆոտոտոքսիկ կամ ֆոտոկոնտակտային դերմատիտ (ֆոտոդերմատիտ) առաջանում է, երբ ալերգենը կամ գրգռիչը ակտիվանում է արևի լույսի ազդեցության տակ։
Կլինիկական պատկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պարզ դերմատիտի կլինիկական պատկերը կախված է ոչ միայն գրգռիչի ուժից ու բնույթից, այլ հիմնականում օրգանիզմի անհատական հատկանիշներից, նրա պաշտպանիչ ռեակցիաներից։ Սուր դերմատիտը բնութագրվում է կարմրությամբ, վնասվածքի մեջ մաշկի այտուցվածությամբ, հնարավոր են հանգույցներ, բշտիկներ, վեզիկուլներ, էրոզիա, խոնավացում։ Գործընթացն ավարտվում է պիլինգով, հաճախ պիգմենտացիան մնում է։ Սուբյեկտիվորեն հիվանդներին անհանգստացնում է ցավը, այրումը, մաշկի լարվածությունը։ Լայնածավալ վնասվածքներով հիվանդները դժգոհում են անբավարարությունից, ջերմությունից, նյարդային համակարգի ֆունկցիոնալ խանգարումներից։ Կրկին պարզ դերմատիտը կարող է առաջանալ միայն գրգռիչի հետ նոր շփումից հետո[4]։
Բուժում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին հերթին անհրաժեշտ է ամբողջությամբ վերացնել շփումը գրգռիչի (ալերգենի) հետ։ Դրանից հետո, որպես կանոն, ցանն ինքնըստինքյան անցնում է մի քանի օրվա կամ շաբաթվա ընթացքում։ Այս ժամանակահատվածը կախված կլինի, թե որքա՞ն ժամանակ է եղել մաշկի շփումը[5]։ Որքան կարճ է շփումը, այնքան արագ կանցնի ցանը և հակառակը։ Ալերգենի կողմից առաջացած կոնտակտային դերմատիտով ուժեղ քորի դեպքում խորհուրդ է տրվում օգտագործել հակահիստամիններ[6]։ Վարակումից խուսափելու համար խորհուրդ է տրվում մաշկի վրա քերծվածքները բուժել մեղմ հակասեպտիկ միջոցներով կամ դեղաբույսերի թուրմերով (երիցուկ, վաղենակ)։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Шапошников О.К. Дерматиты // Большая медицинская энциклопедия : в 30 т. / гл. ред. Б.В. Петровский. — 3 изд. — Москва : Советская энциклопедия, 1977. — Т. 7. Дегидразы - Дядьковский. — 548 с. — 150 000 экз.
- ↑ Иванов О.Л. Дерматит / председ. Ю.С. Осипов и др., отв. ред. С.Л. Кравец. — Большая Российская Энциклопедия (в 30 т.). — Москва: Научное издательство «Большая российская энциклопедия», 2007. — Т. 8. Григорьев - Динамика. — С. 567. — 766 с. — 65 000 экз. — ISBN 978-5-85270-338-5
- ↑ «Кожные аллергии. Течение, симптомы болезни. Диагностика. Лечение - Медицинский портал EUROLAB». www.eurolab-portal.ru. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 19-ին.
- ↑ «Contact dermatitis in patient with chronic venous insufficiency». ResearchGate (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
{{cite web}}: Text "Request PDF" ignored (օգնություն) - ↑ «Contact dermatitis - Diagnosis and treatment - Mayo Clinic». www.mayoclinic.org. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
- ↑ Morris-Jones, R.; Robertson, S. J.; Ross, J. S.; White, I. R.; McFadden, J. P.; Rycroft, R. J. G. (2002). «Dermatitis caused by physical irritants» (անգլերեն). էջեր 270–275. doi:10.1046/j.1365-2133.2002.04852.x. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- https://www.emedicinehealth.com/contact_dermatitis/article_em.htm
- «American Contact Dermatitis Society (ACDS)». American Contact Dermatitis Society (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
- «American Academy of Dermatology». www.aad.org. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 24-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնտակտային դերմատիտ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
