Կաթնասնկեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կաթնասունկ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Սնկեր
Կարգ Բազիդիոմիցետներ
Ընտանիք Դառնամատիտեղայիններ
Ցեղ Կաթնասունկ
Լատիներեն անվանում
Lactarius
Հոմանիշներ
Տիպիկ ներկայացուցիչներ


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Կաթնասնկեր (լատին․՝ Lactarius), բազիդիավոր սնկերի դառնամատիտեղայինների ընտանիքի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 90, Հայաստանում՝ 31 տեսակ՝ շեկլիկ (L. deliciosus), պղպեղասունկ (L. piperatus), ալիքասունկ սպիտակ (L. pubescens), ճռճռուկ (L. vellereus) և այլն։ Տարածված են անտառաշատ մարզերում, հանդիպում են ամռանը և աշնանը (1000-2100 մ բարձրություններում)։

Ցեղի բոլոր ներկայացուցիչները միկոռիզագոյացնող սնկեր են, որոնք համակեցության մեջ են մտնում տարբեր ասեղնատերև և լայնատերև ծառատեսակների հետ։

Կենսաբանական նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գլխարկը (տրամագիծը՝ 25 սմ) ձագարաձև է կամ տափակ-կլորավուն՝ ներծալված, խավոտ եզրերով, սպիտակ, մոխրագույնից մինչև վարդագույն և շագանակագույն։ Թիթեղները հաճախ իջնում են ոտիկի վրա։ Պտղամիսը հարուստ է կաթնահյութով լցված կաթնատար անոթներով։ Կաթնահյութը հիմնականում սպիտակ է, որոշ տեսակների մոտ օդի հետ շփումից դեղնում է, կարմրում կամ կանաչում։ Պտղամիսը և կաթնահյութը լինում են կծու, դառը, անալի։ Ոտիկը (երկարությունը՝ 2-12 սմ, հաստ.՝ 0, 6-3) կենտրոնական է կամ թեթևակի կողքային, ամուր կամ փխրուն, հոծ կամ սնամեջ։

Նշանակություն և կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցեղի գրեթե բոլոր տեսակները համեղ, ուտելի սնկեր են։ Սննդի մեջ օգտագործվում են թարմ, աղ և թթու դրած։ Կծու կամ դառը համ ունեցող տեսակներն օգտագործվում են եռացնելուց և ջուրը թափելուց հետո։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է մոտ 120 տեսակ, որոնք տարածված են ամբողջ երկրագնդով մեկ.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Funghi», — Instituto Geografico De Agostini, Novara, Italia, 1997
  • Гарибова Л. В., Сидорова И. И. Грибы. Энциклопедия природы России. — М.: 1999.
  • Ф. В. Фёдоров, Грибы. — М., Росагропромиздат
  • Горленко М. В. и др. Грибы СССР. — М.: 1980

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։