Jump to content

Ծնոտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարդու ծնոտ

Ծնոտ, երկու՝ հակադիր ոսկրային կառույց է, դեմքի ստորին մասի կլորավուն վերջավորություն։

«Ծնոտ» տերմինը կիրառվում է՝ որպես ամբողջական կառույց, որը կազմում է բերանի բացվածքը ու ծառայում այն բացելու և փակելու համար։ Կենդանիների մեծ մասի մարմնի կառուցվածքի մի մասն է։

Հոդվածոտանիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոդվածոտանիների ծնոտները խիտինային են։ Դրանք դասավորված են հորիզոնական և կարող են բաղկացած լինել ստորին ծնոտից, խելիցերներից կամ պեդիպալպներից։

Դրանց հիմնական նշանակությունը՝ սնունդը բերանի խոռոչում տեղադրելը, և (կամ) նախնական մշակման (մանրացման կամ ծամելու) ենթարկելն է։

Ողնաշարավորներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մեգալոդոնի ծնոտ

Ողնաշարավորների մեծ մասում ծնոտները ոսկրային կամ աճառային են և դասավորված են ուղղահայաց։ Ընդ որում դրանք բաժանվում են վերին ծնոտի և ստորին ծնոտի։

Դրանք զարգացել են ողնաշարավորների՝ անծնոտների ըմպանային աղեղներից։ Առաջին անգամ դրանք ներկայացվել են պարզունակ քորդավոր մետասպրիգգինի կմախքում[1]։

Ըստ «Հին Կտակարանի»՝ ավանակի ծնոտային ոսկորը Սամսոնի զենքն էր։ Նա դրանով հարվածեց փղշտացիներին, իսկ հետո դրանից խմեց։ Չնայած Կտակարանում չի նշվում, բայց ոսկորը երբեմն պատկերվում է Կայենի ձեռքում՝ որպես Աբելի սպանության գործիք[2]։ Այս տարբերակը գալիս է հետագա մեկնաբանություններից և ապոկրիֆներից[3]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Внутри кембрийского пучеглаза нашли прообраз челюстей». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  2. Холл, Джеймс. Словарь сюжетов и символов в искусстве = James Hall; introduction by Kenneth Clark. Dictionary of Subjects and Symbols in Art / Пер. с англ. и вступительная статья А. Майкапара. — М.: «Крон-пресс», 1996. — 656 с. — 15 000 экз. — ISBN 5-323-01078-6.
  3. «The Slaying of Abel in Apocryphal Tradition – Medieval Studies Research Blog: Meet us at the Crossroads of Everything». sites.nd.edu. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 6-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Челюсти // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  • Рудько В. Ф., Александров H. М., Воробьев Ю. И., Кузнецова А. В., Пачес А. И., Шенталь В. В. Челюсти // Большая медицинская энциклопедия : в 30 т. / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1986. — Т. 27 : Хлоракон — Экономика здравоохранения. — 576 с. : ил.

Մշակույթ․

  • Bischoff, Bernard and Michael Lapidge, eds., Biblical Commentaries from the Canterbury School of Theodore and Hadrian (Cambridge, 1994), p. 499.
  • Barb, A. A., "Cain’s Murder-Weapon and Samson’s Jawbone of an Ass, " Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 35 (1972), pp. 386–87.
  • Cross, J. E., «Cain’s Jawbone: Earlier Allusions» in KM 80: A Birthday Album for Kenneth Muir, Tuesday, 5 May, 1987, ed. A. Kettle (Liverpool, 1987), p. 33.
  • Henderson, G., "Cain’s Jaw-Bone, " Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 24.1/2 (1961), pp. 108–114.
  • Shapiro, M. «‘Cain’s Jaw-bone That Did the First Murder’,» The Art Bulletin 24.3 (1942). pp 205–212.