Խորթ ընտանիք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Խորթ ընտանիք, ավանդական ընտանիք, որտեղ տարբեր ծնողներից երեխաներ ապրում են միասին։ Սոցիոլոգիայի ժամանակակից գրքերի հեղինակներն օգտագործում են ավելի լայն հասկացություն՝ ընտանիք, որտեղ ծնողներից գոնե մեկն արդեն երեխաներ է ունեցել նախքան տվյալ ամուսնության մեջ մտնելը, և այդ երեխաները կարող են ապրել ինչպես այս, այնպես էլ մեկ այլ ընտանիքում[1][2]։ Խորթ ընտանիքի երեխաները կարող են մշտապես ապրել իրենց կենսաբանական ծնողներից մեկի հետ և այցելել մյուս կենսաբանական ծնողին, կամ կարող են ապրել հերթափոխով յուրաքանչյուր ծնողի հետ[3]։

Խորթ ընտանիքի տեղը հասարակության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ Արևմուտքում խորթ ընտանիքների թիվը աստիճանաբար ավելանում է։ Ռուսաստանում խորթ ընտանիքներում ապրող դեռահասների թիվը 1994-ից 2012 թվականներին աճել է 8%-ից մինչև 14%[4]։ ԱՄՆ-ում մարդահամարի բյուրոն չի հավաքում համապատասխան վիճակագրություն 1990 թվականից հետո[5]։ 13 տարեկանից ցածր 60 միլիոն ամերիկացի երեխաների կեսն ապրում է խորթ ընտանիքներում[6]։ Գերմանիայում մինչև 18 տարեկան երեխաներ ունեցող ընտանիքների 13,6 տոկոսը խորթ ընտանիքներ են։ Մինչև 18 տարեկան երեխաների մոտ 10,9 տոկոսն ապրում է խորթ ընտանիքներում[7]։ Այսպիսով, խորթ ընտանիքը Գերմանիայում ընտանիքի երրորդ ամենատարածված տեսակն է՝ միջուկային ընտանիքից և միայնակ ընտանիքից հետո։ Ֆրանսիայում 2006 թվականին մինչև 18 տարեկան մոտ 1,2 միլիոն երեխա, ընդհանուր 13,6 միլիոնից (կամ 8,8 տոկոսը), ապրում էին խորթ ընտանիքներում[8][9]։

Տերմինաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խորթ ընտանիքի անդամների համար կան հատուկ տերմիններ, որոնք նշում են նրանց ընտանեկան կապերը։

  • խորթ հայր - մոր ամուսին (երեխաների համար)
  • խորթ մայր - հոր կինը (երեխաների համար)
  • խորթ որդի
  • խորթ դուստր
  • խորթ եղբայր
  • խորթ քույր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Selfhelp Magazine». Adopting.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  2. Гурко Т. А. Трансформация института современной семьи // Социологические исследования. — 1995. — № 10. — С. 95—99. Архивировано из первоисточника 23 Մարտի 2019.
  3. WebMD. «Teen Health: Living with a Stepparent». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 5-ին.
  4. Гурко Т. А. Семья и родительство в России на фоне постиндустриальных обществ // Социология и общество: глобальные вызовы и региональное развитие : Материалы IV Очередного Всероссийского социологического конгресса. — М.: РОС, 2012. Архивировано из первоисточника 15 Հունիսի 2016.
  5. National Stepfamily Resource Center Արխիվացված 2009-06-26 Wayback Machine
  6. «stepfamily.org, quoting the U.S. Bureau of Census». Stepfamily.org. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  7. A. Steinbach: Stieffamilien in Deutschland. In: Zeitschrift für Bevölkerungswissenschaft. Nr. 33, 2008, S. 153–180; und: Daten des Generations and Gender Survey 2005. Արխիվացված 2015-09-23 Wayback Machine [pdf] In: FamilienReport 2010. Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, Berlin 2011
  8. «Site de l'INSEE». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 31-ին.
  9. «Bilan démographique 2006: un excédent naturel record». Site de l'INSEE. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 20-ին.