Լորել Քլարկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լորել Քլարկ
Մասնագիտություն  ԱՄՆ
Ծնվել է մարտի 10, 1961(1961-03-10)[1]
Ծննդավայր Էյմս, Ստորի շրջան, Այովա, ԱՄՆ
Մահացել է փետրվարի 1, 2003(2003-02-01)[1] (41 տարեկան)
Մահվան վայրը Տեխաս, ԱՄՆ
Պարգևներ

Լորել Բլեր Սելթոն Քլարկ (անգլ.՝ Laurel Blair Salton Clark, մարտի 10, 1961(1961-03-10)[1], Էյմս, Ստորի շրջան, Այովա, ԱՄՆ - փետրվարի 1, 2003(2003-02-01)[1], Տեխաս, ԱՄՆ), բժիշկ, ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի կապիտան, ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնաց, գիտության մասնագետ մահացել է «Կոլումբիա» մաքոքային աղետի հետևանքով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լորել Քլարկը ծնվել է Էյմս քաղաքում 1961 թվականին, նա իր հայրենի քաղաքը համարում էր Ռասինը (Վիսկոնսինի նահանգ)։ 1979 թվականին նա ավարտել է Ռասինի Ուիլյամ Հորլիկի անվան դպրոցը, 1983 թվականին ստացել է կենդանաբանության բակալավրի աստիճան Մադիսոնի Վիսկոնսինի համալսարանում, 1987 թվականին հաջողությամբ ավարտել է դոկտորանտուրան նույն տեղում։ Լորել Քլարկը «Գամմա Ֆի Բետա» կանանց համայնքի անդամ էր և ուներ սիրողական ռադիոյի լիցենզիա, նրա զանգի նշանը KC5ZSU է։

Ռազմական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեռ ուսումնառության տարիներին Լորել Քլարկն ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Սուզման բժշկության բաժնի (Diving Medicine Department) աշխատանքներին, որը մտնում է United States Navy Experimental Diving Unit — ի մեջ, որը սուզորդների փորձարարական-հետազոտական ստորաբաժանում Է ԱՄՆ ՆԱՊ-ում։ Այնուհետև նա անցել է ծովային բժշկական սուզանավային սպայի վերապատրաստման դասընթացներ Գրոտոնում, Կոնեկտիկուտ, ստորջրյա բժշկության ինստիտուտում և բժշկական Սուզանավային սպա Պանամա Սիթիում, Ֆլորիդա, ստանալով ճառագայթային անվտանգության սպայի և ստորջրյա բժշկության մասնագետի որակավորում։ Վերապատրաստումից հետո Լորել Քլարկը նշանակվել է ԱՄՆ ռազմավարական սուզանավերի 14-րդ էսկադրիլիայի (Պոլարիս-Պոսեյդոն ծրագիր) բժշկական բաժնի ղեկավար, որը հիմնված է Շոտլանդիայի Հոլի Լոխ քաղաքում, բազմիցս սուզումներ է կատարել ծովային ջրասուզակների և ծովային կնիքների հետ՝ սուզանավերից տարհանելով բժշկական օգնության կարիք ունեցող նավաստիներին։

Շոտլանդիայում երկու տարի ծառայելուց հետո Քլարկը վերապատրաստվել է Ֆլորիդայի Պենսակոլա նահանգի ռազմածովային օդատիեզերական բժշկական ինստիտուտում՝ որակավորվելով որպես «թռիչքային վիրաբույժ» և նշանակվելով AV-8B ծովային ջոկատում (VMA 211): Էսկադրոնի հետ միասին նա իրականացրել է մի քանի վայրէջքներ, այդ թվում՝ արտասահմանյան, Խաղաղ օվկիանոսի արևմտյան մասում, որտեղ նա նաև բժշկական օգնություն է ցուցաբերել ծանր պայմաններում։ Այնուհետև նշանակումներ եղան որպես թռիչքի վիրաբույժ MAG-13 ծովային ավիախմբում և VT-86 ծովային օդաչուների վերապատրաստման ջոկատում, որից հետո Քլարկը հրավիրվեց ՆԱՍԱ։

Կարիերա ՆԱՍԱ-ում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լորել Քլարկը (ձախից երրորդը) STS-107 անձնակազմի կազմում

Լորել Քլարկը 1996 թվականի ապրիլին ընդունվել է ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնացների պատրաստման ջոկատ, 1996-1998 թվականներին նշանակվել է Լինդոն Ջոնսոնի անվան տիեզերական կենտրոն, 1997-2000 թվականներին աշխատել է օգտակար բեռի և բնակելիության բաժնում։

Իր միակ տիեզերական թռիչքի համար Լորել Քլարկը մեկնել է 2003 թվականի հունվարի 16-ին Կոլումբիայում՝ որպես գիտական մասնագետ, որպես STS-107 հետազոտական առաքելության մաս։ Քլարկի փորձերը վերաբերում էին կենսաբանությանը.նա ուսումնասիրում էր բույսերի զարգացումը անկշռության պայմաններում։ Թռիչքը տեւել է 15 օր, 22 ժամ եւ 21 րոպե[3][4]։ Երկիր վերադառնալիս Լորել Քլարկը և մյուս 6 տիեզերագնացները մահացան Կոլումբիա մաքոքային աղետի հետևանքով՝ վայրէջքի գնահատված ժամանակից 16 րոպե առաջ։ Լորելի վերջին հաղորդագրությունն ընկերներին եւ հարազատներին նրա էլեկտրոնային նամակն էր, որն ուղարկվել էր «Կոլումբիայից» մահվանից մեկ օր առաջ[5][6]։

Թաղված է Արլինգթոնի ազգային գերեզմանատանը[7]։

Տարբերանշաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որակավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Նավատորմի տիեզերագնացի նշան։
  • Թռիչքային վիրաբույժի նշան։
  • Բժշկական ջրասուզակի նշան։
  • Բժշկական սուզանավի նշան։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության «ակնառու ծառայության համար» մեդալ (հետմահու),
  • Երկու աստղանի նավատորմի ծառայության մեդալ (երեք մրցանակ),
  • Կոնգրեսի պատվո տիեզերական մեդալ (հետմահու),
  • ՆԱՍԱ-ի «ակնառու ծառայության համար» մեդալ (հետմահու),
  • «Տիեզերական թռիչքի համար» մեդալ (հետմահու),
  • Ազգային պաշտպանության ծառայության մեդալ,
  • Ծովային նշանաքուղ արտասահմանյան զինվորական ծառայության համար։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ամուսինը՝ դոկտոր Jonոնաթան Քլարկը, ՆԱՍԱ-ի բժշկական վիրաբույժ, հանձնաժողովի մի մասն էր, որը պատրաստեց ՆԱՍԱ-ի 400 էջանոց պաշտոնական զեկույցը Կոլումբիայի աղետի վերաբերյալ[8]։
  • Որդի-Յան։

Հիշողություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լորել Քլարկի անունով՝

  • (51827) Լորելկլարկ աստերոիդը,
  • Քլարկ Բլուրը Մարսի Գուսևի խառնարանում գտնվող Կոլամբիայի բլուրների մեջ,
  • Լուսնի վրա գտնվող Ապոլոն խառնարանի ներսում 16 կիլոմետր տրամագծով խառնարան,
  • Քլարկ Հոլլը Ֆլորիդայի տեխնոլոգիական ինստիտուտում,
  • Հիշատակի շատրվան Վիսկոնսին նահանգի Ռասին քաղաքում,
  • Լորել Քլարկի և Դեյվիդ Բրաունի բժշկական կենտրոն Naval Aerospace Medical Institute-ում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 https://www.nasa.gov/history/congressional-space-medal-of-honor/
  3. ↑ «www.jsc.nasa.gov // NASA biography». Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 1-ին.
  4. ↑ «www.spacefacts.de // Biography of Laurel Clark». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 1-ին.
  5. ↑ «spaceflight.nasa.gov // Laurel Clark STS-107 Crew Memorial». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 1-ին.
  6. ↑ «racine.wi.net // Letter Home from Space». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 23-ին.
  7. ↑ «Laurel Blair Salton Clark». findagrave.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 14-ին.
  8. ↑ Lost Astronaut’s Husband Not Giving Up On Space — Milwaukee News Story — WISN Milwaukee Արխիվացված 2008-05-17 Wayback Machine
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լորել_Քլարկ&oldid=9674516» էջից