Jump to content

Լաչպլեսիսի օր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զոհված զինվորների հիշատակին մոմովառություն Ռիգայի ամրոցի պատերի մոտ
Լաչպլեսիսի օրվա զինվորական շքերթը Ազատության հուշարձանի մոտ

Լաչպլեսիսի օր (լատիշ․՝ Lāčplēša diena), հիշատակի օր Լատվիայում։ Նշվում է յուրաքանչյուր տարի, նոյեմբերի 11-ին, ի հիշատակ Լատվիայի ազատության ու անկախության համար իրենց կյանքը զոհաբերած զինվորների։ Հայրենիքի ազատության համար զենք վերցրած լատիշները 1919 թվականի նոյեմբերի 11-ին՝ ազատագրական պատերազմի կարևորագույն դրվագում՝ Ռիգայի ճակատամարտում թանկ զոհերի գնով հաղթանակ են տարել ռուս-գերմանական կամավորներից կազմված արևմտառուսական կամավորական բանակի նկատմամբ, որի պարագլուխը սպիտակգվարդիական դաշտային հրամանատար Պավել Բերմոնդ-Ավալովն էր (Ավալաշվիլի)[1][2][3][4]։

1988 թվականից ի վեր ավանդույթ է դարձել Լաչպլեսիսի օրը հիշատակի մոմեր վառել ու տեղադրել Ռիգայի ամրոցի պատերի մոտ[5][6]։ Մոմավառության համանման արարողություններ են տեղի ունենում նաև լատվիական այլ քաղաքներում, գյուղերում, զինվորական գերեզմանատներում[7]։ 2018 թվականին Լատվիայի «Միություն» և «Ազգային դաշինք» կուսակցություններն առաջարկել են Լաչպլեսիսի օրը պաշտոնապես հռչակել հիշատակության համազգային, ոչ աշխատանքային օր[8][9]։

Հիշատակի այդ օրվա անվանումն առնչվում է «Լաչպլեսիս» զինվորական շքանշանի հետ, որի անվանումն էլ, իր հերթին, կապված է լատվիական ազգային էպոսի հերոս Լաչպլեսիսի հետ (հերոսի անունը լատիշերենից բառացի թարգմանած, նշանակում է Արջասպան, արջ ձևող)։ Էպոսը, ժողովրդական ավանդազրույցների հիման վրա, մշակել ու 19-րդ դարի վերջերին՝ 1888 թվականին հրատարակել է Անդրեյս Պումպուրսը[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Vast programme of festivities prepared for Lacplesis Day celebrations». Baltic News Network. 2011 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  2. 2,0 2,1 «Patriotism swells during holiday week». Public Broadcasting of Latvia. 2014 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  3. «Latvia remembers Lacplesis Day». The Baltic Times. 2015 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  4. «Latvia celebrates Lāčplēsis Day». Baltic News Network. 2016 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  5. «Thousands of people left candles to commemorate the fallen on Lāčplēsis Day». Baltic News Network. 2013 թ․ նոյեմբերի 12. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  6. «World public invited to light a 'virtual' candle for Lāčplēsis day». Public Broadcasting of Latvia. 2014 թ․ նոյեմբերի 5. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
  7. «Latvia pays its respects to soldiers on Lāčplēsis Day». Public Broadcasting of Latvia. 2019 թ․ նոյեմբերի 11. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  8. «Latvian government conceptually supports making Lāčplēsis Day a holiday». Baltic News Network. 2018 թ․ ապրիլի 10. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  9. «Saeima supports making military remembrance day a holiday». Public Broadcasting of Latvia. 2018 թ․ ապրիլի 19. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 4-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաչպլեսիսի օր» հոդվածին։