Իրինա Վլախ
| Իրինա Վլախ | |
.jpg)
| |
| Կուսակցություն՝ | Մոլդովայի Հանրապետության կոմունիստների կուսակցություն և Party of Socialists of the Republic of Moldova? |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Comrat State University? |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ |
| Դավանանք | ուղղափառություն |
| Ծննդյան օր | փետրվարի 26, 1974 (50 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Կոմրատ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Մոլդովա
|
| Կայք՝ | vlah.md |
| Պարգևներ |
 |
Իրինա Ֆեոդորովնա Վլախ (ռումիներեն՝ Irina Vlah, փետրվարի 26, 1974, Կոմրատ, ԽՍՀՄ), մոլդովացի պետական քաղաքական գործիչ։ Բաշկան Գագաուզիայում (Մոլդովայի Հանրապետությունում) և Մոլդովայի Հանրապետության կառավարության անդամ ի պաշտոնե 2015 թվականի ապրիլի 15-ից։ 2005-2015 թվականներին Մոլդովայի Հանրապետության խորհրդարանի պատգամավոր։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1974 թվականի փետրվարի 26-ին Մոլդովական ԽՍՀ Կոմրատում, ծառայողների ընտանիքում՝ էթնիկ գագաուզ և բուլղարուհի։
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1991 թվականից մինչև 1996 թվականը սովորել է Կոմրատի պետական համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետում։
2001-2008 թվականներին սովորել է Մոլդովայի Հանրապետության գիտությունների ակադեմիային կից դոկտորանտուրայում։
2008 թվականին՝ թեկնածուական ատենախոսության պաշտպանություն «Մոլդովայի Հանրապետությունում քաղաքացիական ծառայության զարգացման ժամանակակից հայեցակարգը» թեմայով։ Հեղինակ է մի շարք գիտական աշխատությունների և հրապարակումների, որոնք վերաբերում են պետական կառավարման խնդիրներին, Մոլդովայի Հանրապետությունում ազգամիջյան աշխարհի ամրապնդմանը և ռուսալեզու բնակչության իրավունքների պաշտպանությանը։
Մասնագիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1996-2003 թվականներին՝ ԱԹՈ Գագաուզիայի հարկային տեսչության իրավաբան։
2003-2005 թվականներին՝ ԱԹՕ Գագաուզիայի Գործադիր կոմիտեի իրավաբանական բաժնի պետ։
Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2005-2009 թվականներին եղել է Մոլդովայի Հանրապետության 16-րդ գումարման խորհրդարանի պատգամավոր, իրավունքի, նշանակումների և անձեռնմխելիության հարցերի հանձնաժողովի անդամ։
2009 թվականի ապրիլից հուլիսին Մոլդովայի Հանրապետության 17-րդ գումարման խորհրդարանի պատգամավոր, իրավունքի, նշանակումների և անձեռնմխելիության հարցերի հանձնաժողովի անդամ։
2009-2010 թվականներին եղել է Մոլդովայի Հանրապետության 18-րդ գումարման խորհրդարանի պատգամավոր, իրավունքի, նշանակումների և անձեռնմխելիության հարցերի հանձնաժողովի անդամ։
2010-2014 թվականներին՝ Մոլդովայի Հանրապետության 19-րդ գումարման խորհրդարանի պատգամավոր, ՌՄ խորհրդարանի մշտական Բյուրոյի անդամ։
2014-2015 թվականներին եղել է Մոլդովայի Հանրապետության 20-րդ գումարման խորհրդարանի պատգամավոր, Մարդու իրավունքների և ազգամիջյան հարաբերությունների հանձնաժողովի անդամ։
2007 թվականից մինչև 2015 թվականի հունվարի 27-ը եղել է Կոմրատի շրջանային կուսակցական կազմակերպության ղեկավար, Մոլդովայի Հանրապետության կոմունիստների կուսակցության կենտրոնական կոմիտեի անդամ։
2010 թվականից մինչև 2015 թվականի հունվարը եղել է Մոլդովայի Հանրապետության կոմունիստների կուսակցության բարձրագույն մարմնի՝ քաղաքական գործկոմի անդամ։
2008 թվականի ապրիլի 3-ին Անկախ Պետությունների Միության Միջխորհրդարանական վեհաժողովի խորհրդի որոշմամբ ԱՊՀ անդամ պետությունների միջև ինտեգրացիոն կապերի ամրապնդման համար պարգևատրվել է պատվոգրով։
2010-ին բաշկանի ԱԹՈ Գագաուզիան իր ուժերը փորձում է ընտրություններում ՝ առաջին փուլում ստանալով ընտրողների մեկ երրորդի աջակցությունը։ Ընտրություններին մասնակցել է երեք մրցակից։ Ընդ որում, Իրինա Վլախի և նրա ամենամոտ մրցակցի միջև տարբերությունը կազմել է 300 ձայն, ինչը հիմնականում պայմանավորված է եղել ընդդիմախոսների կողմից վարչական ռեսուրսի եւ «սև» ընտրական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ[1]։
2014 թվականին հանդես է եկել որպես Գագաուզիայի հակաահաբեկչական գործողության տարածքում հանրաքվեի անցկացման նախաձեռնողներից մեկը՝ Մաքսային միությանն անդամակցելու հարցով։ Հանրաքվեի արդյունքներով ինքնավարության բնակիչների 98,4%-ը պաշտպանել է Արևելյան վեկտորը (ճանաչվել է հակասահմանադրական)։
2015 թվականի մարտի 22-ին բաշկանդ ԱԹՈ Գագաուզիան հաղթեց ընտրություններում՝ առաջին փուլում հավաքելով 51,11 %։ «Ընտրարշավ անցկացնելը հեշտ չէր, քանի որ մնացած տղամարդ թեկնածուների համար ընդամենը մեկ փաստարկ կար իմ թեկնածությանը «դեմ»՝ այն, որ ես կին եմ։ Իսկ մեր տարածաշրջանում կնոջ օգտին «ոչ ոք երբեք չի քվեարկի»[2][3][4][5][6][7][8]։
2019 թվականին Գագաուզիայի ղեկավար է վերընտրվել ռեկորդային (ավելի քան 90 %) ձայներով[9]։
2021 թվականի մարտի 4-ին հեռացվել Է Մոլդովայի անվտանգության բարձրագույն խորհրդից[10]։ «Սա շատ անսպասելի ազդանշան է։ Մենք չենք հասկանում, թե ինչու է նման որոշում կայացվել։ Մենք տեսնում ենք, որ ինչ-որ բան տեղի է ունենում, բայց չենք կարող մեկնաբանել դա»,-մեկնաբանել է Գագաուզիայի բաշքանը երկրի նախագահի որոշումը[11]։ Բաշկան Գագաուզիայի բացառումը բացասական արձագանք է առաջացրել նաեւ Մոլդովայի Հանրապետության ռուսամետ ԶԼՄ-ներում, որոնց լրագրողները հայտարարել են ինքնավար կրթության մեջ անջատողական տրամադրությունների հնարավոր աճի մասին՝ Նախագահ տիկին Մայա Սանդուի «չմտածված քաղաքականության» պատճառով[12]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Պատվո շքանշան (2019 թվականի մարտի 7)՝ երկարամյա բեղմնավոր աշխատանքի, քաղաքացիական բարձր ակտիվության և համամարդկային արժեքների առաջխաղացման գործում ներդրած ավանդի համար[13]
- Հոբելյանական մեդալ «Ի հիշատակ Ռուս Ուղղափառ եկեղեցում Պատրիարքության վերականգնման 100-ամյակի» (2018 թվականի մարտի 1)[14]։
Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իրինա Վլախ։ Մոլդովայի Հանրապետության միջազգային իրավական և կազմակերպչական համագործակցությունը հանրային ծառայության ոլորտում։ «Մոլդովայի Հանրապետության սահմանադրական զարգացումը ներկա փուլում», միջազգային գիտագործնական կոնֆերանս, 2004 թվականի հունվարի 23-24, Բելցի քաղաքում, էջ 220-228 (0,6 էջ Ա)։
Իրինա Վլախ։ Տարածաշրջանի տնտեսական զարգացման վրա ազդեցության հիմնախնդիրներն ու հեռանկարները։ Ներքին Եկամուտների ծառայության հարկային տեսչություն։ «ԱՏՈ Գագաուզիայի տնտեսական և մշակութային զարգացման արդի հիմնախնդիրները», տարածաշրջանային գիտագործնական կոնֆերանս, 2004 թվականի հունվարի 12, էջ 269-281 (0,9 էջ)։
Իրինա Վլախ։ Հանրային ծառայության և տեղական հանրային կառավարման համակարգի պաշտոնատար անձինք։ «Տեղական ինքնակառավարման ամրապնդումը և դատական իշխանության արդյունավետության բարձրացումը Մոլդովայի ժողովրդավարական վերափոխման գործընթացում»։ Հանրապետական գիտագործնական գիտաժողով, 2005 թվականի նոյեմբերի 9, էջ 51-65 (1.0 կ. ա.):
Իրինա Վլախ։ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ծառայության մասին։ «Գիտություն. Մշակույթ Կրթություն» Միջազգային գիտա-տեսական գիտաժողով՝ նվիրված Կոմրատի պետական համալսարանի 15-ամյակին, 2006 թվականի փետրվարի 10, էջ 80-83 (0,3 էջ Ա.):
Իրինա Վլախ։ Պետական ծառայությունը իշխանության համակարգում։ « Academia de Administrare Publică — centru naţional de formare şi perfecţionare a personalului din serviciul public», conferinţă ştiinţifico-practică, mai 2006, р.68-71 (0,2 с.а.).
Իրինա Վլախ։ Հանրային ծառայության խնդիրները և դրա արդյունավետությունը։ Օրենք և կյանք, թիվ 11, 2006, էջ 28-3 (0,3 էջ Ա.):
Իրինա Վլախ. Հանրային քննարկում՝ մի շարք հարցերի շուրջ Օրենք և կյանք, թիվ 12, 2006, էջ 18-20 (0,2 էջ)։
Իրինա Վլախ։ Միջազգային իրավական համագործակցություն և օտարերկրյա փորձի օգտագործում քաղաքացիական ծառայության ոլորտում։ Օրենք և կյանք, թիվ 2, 2007, էջ 22-24 (0,2 էջ)։
Իրինա Վլախ։ Սահմանադրության սկզբունքները, որոնք սահմանում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական ծառայության հիմքերը (որոշ տեսական Մտորումներ)։ Օրենք և կյանք, թիվ 6, 2007, էջ 21-24(0,3 էջ)։
Իրինա Վլախ։ Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտների հետ դրա փոխգործակցության վեկտորները և տեխնոլոգիաները, քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտներ. «Զարգացող Մոլդովայի կուրս», 3-րդ ռուս-մոլդովական սիմպոզիում, «Մոլդովայի և գագաուզների սոցիոնորմատիվ մշակույթի ավանդույթներն ու նորարարությունները», 2008, ք.Կոմրատ, էջ 89-96։
Իրինա Վլախ։ Տեղական ժողովրդավարությունը և դրա իրականացումը։ «Զարգացող Մոլդովայի ընթացքը» Մ.2009, էջ 188-194 Հատոր։ 5.
Իրինա Վլախ։ Դրա կառուցվածքն ու էությունը (որոշ գիտական և տեսական ասպեկտներ)։ «Հանրային կառավարում»։ Օրենք և կյանք, էջ 16-19։
Իրինա Վլախ։ «Հանրային ծառայություն և Հանրային կառավարում», օրենք և կյանք։
Իրինա Վլախ։ «Պետական ծառայողի ծառայողական վարքագծի սկզբունքները», օրենք և կյանք, Հոկտեմբեր 2009, էջ 24-28։
Իրինա Վլախ։ «Պետության և պետական կառավարման գործառույթները», օրենք և կյանք, Նոյեմբեր 2009, էջ 26-28։
Իրինա Վլախ.։ Մոլդովայի Հանրապետության քաղաքացիական ծառայության կազմակերպման հայեցակարգային հիմքերի մասին. 2009. 158 էջ։
Իրինա Վլախ։ «Կանանց դերը հասարակության քաղաքական կյանքում» հանրապետական գիտագործնական գիտաժողով «Femeile din Moldova», Chişinău 2010 էջ 36-41, 25.03.2010։
Իրինա Վլախ։ «Խոշտանգումների հակազդման արդի ասպեկտները միջազգային իրավական ասպեկտներում», կլոր սեղան։ Կոմրատ, 14 մայիսի 2010 թվական «Խոշտանգումների հակազդեցություն»։
Իրինա Վլախ (հեղինակ և կազմող)։ Խոշտանգումների դեմ պայքարի միջազգային և ազգային օրենսդրություն։ (ժողովածու)։ Ժողովրդավարության ինստիտուտ. Ժողովրդավարության ինստիտուտ, 2010. 124 էջ։
Ընտրություններ Մոլդովայում (ժողովածու)։ Կազմող՝ Իրինա Վլախ։ Մոլդովայի կանանց ազգային ինստիտուտ «Հավասարություն», 2010 թվական-348 էջ։
Իրինա Վլախ։ «Կանանց հավասար իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին։ Materialele Conferinţei ştiinţifico-practice internaţionale, 17 septembrie 2010, mun.Bălţi-Respectarea drepturilor omului- condiţie principală în edificarea statului de drept în RM- Chişinău -2010, էջեր. 164-169
Իրինա Վլախ։ «Կամավորական գործունեությունը որպես հասարակական կյանքին երիտասարդների մասնակցության ձև»։ 20.01.2011 թվականին կազմակերպված «Մոլդովայի քաղաքացիական հասարակություն. հիմնախնդիրներ և հեռանկարներ» միջազգային գիտագործնական կոնֆերանս։ Ժողովրդավարության ինստիտուտը՝ Գերմանական Մարշալի հիմնադրամի (ԱՄՆ) Բալկանյան ժողովրդավարության վստահության աջակցությամբ։ ք. Կոմրատ, 2011 թ. էջ 14-21
Իրինա Վլախ, Վլադիսլավ Նեգրու «Քաղաքացիական հասարակության և պետական մարմինների փոխհարաբերությունների ասպեկտները»։ Նույն տեղում, տես վերևում, էջ 132-136։
Իրինա Վլախ, Անդրեյ Բորշչևսկի «Ազգային փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում լրացում կատարելու մասին «Մոլդովայի հրեաների պատմության և իրավունքի հիմնախնդիրները» հանրապետական գիտաժողովը կազմակերպել է հուդակայի ինստիտուտը (Մոլդովա) 2011թվականի հունիսի 2-ին։ Քիշնև 2011. Էջ 6-13։
Իրինա Վլախ, Անդրեյ Բորշչևսկի «ՌՄ ազգային քաղաքականության հայեցակարգը. հանդուրժողական հասարակության կառուցման նախապայման»։ Հուդայականության ինստիտուտի գիտական աշխատությունների ժողովածու։ Թողարկում 1 Քիշնև 2011. Էջ 43-50։
«Տեղական ինքնակառավարման եվրոպական խարտիա» բրոշյուր։ Հեղինակ և կազմող՝ Վլախ ի., 2011, 40 էջ։
Իրինա Վլախ, Անդրեյ Բորշչևսկի «Մոլդովայի պետական քաղաքականությունը էթնիկ փոքրամասնությունների ազգային մշակույթի պահպանման ոլորտում (հրեական և գագաուզյան բնակչության օրինակով)»։ Հուդայականության ինստիտուտի գիտական աշխատությունների ժողովածու։ Թողարկում իի Քիշնև 2011. Էջ 41-50։
Իրինա Վլախ։ «Կանայք քաղաքական կյանքում. Մոլդովայի խորհրդարան». Հանրապետական գիտաժողով, 17 նոյեմբերի 2011թ., Քիշնև Էջ 4-12։
Իրինա Վլախ, Անդրեյ Բորշչևսկի։ «Ազգամիջյան հարաբերությունների ոլորտում էթնո-պետական քաղաքականությունը (օրենսդրական ակտերի բնութագրերը)»։ «Մշակույթների երկխոսություն-երկխոսության մշակույթ». X հոբելյանական միջազգային գիտական և գործնական գիտաժողովի նյութեր, Կոստրոմա, 2011 թվականի սեպտեմբերի 5-10 (խմբագիր՝ Լ. ն. Վաուլինա, Կոստրոմա; Դարմշտադտ; Մինսկ; Մոգիլև; Պոզնան; Վանաձոր. Ն. Ա. Նեկրասովի անվան Կոստրոմի պետական համալսարան)։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Выборы Башкана Гагаузии 2010 года / alegeri.md». www.e-democracy.md. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 30-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 25-ին.
- ↑ Ирина Влах рассказала о своих впечатлениях и первоочередных задачах на посту главы автономии. Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine Информационное агентство «Новости-Молдова» // newsmoldova.md (24 марта 2015 года)
- ↑ Инаугурация Ирины Влах на пост башкана Гагауз Ери. Արխիվացված 2016-02-23 Wayback Machine // totul.md (15 апреля 2015 года)
- ↑ Ирина Влах победила на выборах главы молдавской Гагаузии. Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine «Российская газета» // rg.ru (23 марта 2015 года)
- ↑ Ирину Влах избрали башканом Гагаузии в первом туре. Արխիվացված 2015-03-23 Wayback Machine «Lenta.ru» // lenta.ru (23 марта 2015 года)
- ↑ Действующий башкан Гагаузии поздравил Ирину Влах с победой на выборах. Արխիվացված 2015-03-23 Wayback Machine «ՌԻԱ Նովոստի» // ria.ru (23 марта 2015 года)
- ↑ ЦИК Гагаузии утвердил результаты выборов башкана. Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine Новостной портал АТО Гагаузия // gagauzinfo.md (25 марта 2015 года)
- ↑ Ирина Влах: «Гагаузия ломает патриархальные стереотипы»(չաշխատող հղում)
- ↑ «Вице-премьер России поздравил Влах с победой на выборах главы Гагаузии» (ռուսերեն). РИА Новости. 20190701T0938+0300Z. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 25-ին.
- ↑ «Башкан Гагаузии исключена из состава Высшего совета безопасности». NOI MD (русский). 4.03.2021. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Guvernatoarea singurei autonomii din tara». Unimedia (ռումիներեն). 4.03.2021. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
- ↑ «Политика Майи Санду может привести к необратимым последствиям: в Комрате вспоминают лозунги 1990 года». www.vedomosti.md (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.
- ↑ Указ Президента Республики Молдова от 7 марта 2019 года № 1122/2019 «О награждении государственными наградами»
- ↑ «Патриарх Московский и Всея Руси удостоил башкана юбилейной медали Русской Православной церкви». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 17-ին.