Զինաիդա Յուսուպովայի ամառանոց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զինաիդա Յուսուպովայի ամառանոց
Տեսակտեսարժան վայր և վիլլա
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունՊուշկին
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ

Զինաիդա Յուսուպովայի ամառանոց (ռուս.՝ Дача З. И. Юсуповой), 1856-1859 թթ. Զինաիդա Յուսուպովայի պատվերով պալատական ճարտարապետ Իպպոլիտ Մոնիգետտիի նախագծով Ցարսկոյե Սելոյում (այժմ՝ Պուշկին) կառուցված քաղաքից դուրս գտնվող ամառանոց։ Շինությունը նախագծվել է որպես տաղավար-էրմիտաժ, որտեղ կարելի է հանգստանալ աշխարհիկ ունայնությունից։

Վիլլայի ճակատային ինտերիերը հարուստ կերպով զարդարված էր Լուի XV-ի ոճով, որը Վասիլի Սադովնիկովը ներառել է իր ջրաներկերի ալբոմում (1872 թ., այժմ գտնվում է Պետական պատմական թանգարանի հավաքածուում)[1]։

Իպպոլիտ Մոնիգետտի, դեպի Պավլովսկայա ճանապարհ նայող ճակատամասի նախագիծ, 1856

1909-1911 թվականներին ամառանոցը վերակառուցվել է ճարտարապետ Անդրեյ Վայտենսի նախագծով, շենքն արդիականացվել է և ապահովվել էլեկտրաէներգիայով։ 1911 թվականին Վայտենսը Յուսուպովայի հանձնարարությամբ զբաղվել է Սանկտ Պետերբուրգի նահանգի Շլիսսելբուրգյան գավառի «Յուսուպովայի ավանում» եկեղեցու կառուցմամբ, Հյուսիսային երկաթգծի կայանի մոտ, Մգա գետի վրա գտնվող կայսրուհու կալվածքի հողերում, որոնք նախատեսված էին տաճարի կառուցման համար, 1910 թվականին նվիրաբերվել է Սանկտ Պետերբուրգի հոգևոր կոնսիստորիային։

Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո վիլլան սեփականազրկվել է։ Նրա հավաքածուն անցել է Ցարսկոյե Սելոյի արգելոց-թանգարանին, իսկ շենքը փոխանցվել է Լունաչարսկու անվան մանկական աշխատանքային գաղութին։

1921 թվականին Ցարսկոյե Սելոյում գտնվող Յուսուպովայի նախկին ամառանոցը շահագործելու իրավունք ստացավ բալետի ուսումնարանը։ Քաղաքից դուրս գտնվող վիլլան մինչև 1933 թվական օգտագործվել է որպես աշակերտների համար ամառային հանգստի տուն, այնուհետև փոխանցվել Բուսագիտական ինստիտուտին, այնտեղ լաբորատորիա և անձնակազմի բնակարաններ ստեղծելու համար։

Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ շենքը վնասվել է։ Վերանորոգումից հետո այնտեղ տեղավորվել է մանկական առողջարան։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Интерьер в русской графике XIX – начала XX века Արխիվացված 2017-11-11 Wayback Machine //Государственный исторический музей