Երամ (այգի)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Երամ
ՏեսակՊարսկական այգիներ և մշակութային արժեք
Կազմված էԷրամ առանձնատուն[1][2][3]
Երկիր Իրան[4][3]
ՎարչատարածքՖարս[4][3]
ՏեղագրությունՇիրազ[4][1][3]
Բացվել է1824[5][6][7]
Ճարտարապետական ոճքաջարական ճարտարապետություն[1]
Մակերես12,7 հեկտար[3] և 70,5 հեկտար[3]
Երամ (այգի)ը գտնվում է Իրանում
Երամ (այգի)

Էրամ (այգի) (պարս.՝ باغ ارم, Bāgh-e Eram), պատմական պարսկական այգի Իրանի Շիրազ քաղաքում։ Այն պատկանում էր Քաշկայ ցեղի առաջնորդներին, նախքան կենտրոնական կառավարության կողմից բռնագրավելը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվ շենքը, և այգին կառուցվել են XIII դարի կեսերին Իլհանատի կամ Քաշքայական պարսկական ցեղերի գերագույն առաջնորդի կողմից։ Սակայն պարսկական դրախտային այգու քառակողմ կառուցվածքով սկզբնական հատակագիծը, ամենայն հավանականությամբ, դրվել է XIX դարում սելջուկների կողմից, և այն ժամանակ այն կոչվում էր Բախ-է-Շահ («կայսրի պարտեզ» պարսկերեն) և շատ ավելի քիչ դեկորատիվ էր[8]։ Հոլանդացի ճանապարհորդ Կոռնելիոս Դե Բրյուն տասնութերորդ դարում գրել է այգիների նկարագրությունը։

150 տարիների ընթացքում կառույցը վերափոխվել ու տարբեր ոճաբանների կողմից փոփոխվել է։ Սա Շիրազ Կավամիի նշանավոր ընտանիքի կալվածքներից մեկն էր։ Այն նախագծվել է տեղի ճարտարապետ Հաջի Մոհամմադ Հասանի կողմից[9]։ Շենքի երկու հարկերում կա 32 սենյակ, որոնք զարդարված են բանաստեղծ Հաֆեզի բանաստեղծություններով։ Շենքը վերակառուցվել է Զանդ և Քաջար տոհմերի օրոք։

1965 թվականին Իրանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Դենիս Ռայթը հրավիրվել է Շիրազի համալսարանի ռեկտոր Ասադոլա Ալամի կողմից Երամի այգում կազմակերպված երեկույթին՝ ի պատիվ արքայադուստր Ալեքսանդրա Օգլիվսկայայի[8]։ Այդ համալիրը պահվել է Փեհլևի համալսարանի պահպանության տակ և օգտագործվել որպես իրավաբանական քոլեջ։ Շենքում տեղակայված էր նաև Ասիական ինստիտուտը։

Այսօր Երամ պարտեզն ու շենքը գտնվում են Շիրազի Բուսաբանական այգու (հիմնադրվել է 1983 թվականին) սահմաններում։ Նրանք բաց են հանրության համար որպես պատմական լանդշաֆտային այգի։ Դրանք Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ են և պահպանվում են Իրանի մշակութային ժառանգության կազմակերպության կողմից։

  • Քավամ տունը Երամ այգում
    Քավամ տունը Երամ այգում
  • Մեծ տեսարան շինությունից
    Մեծ տեսարան շինությունից
  • Լողավազանը
    Լողավազանը

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 https://iranicaonline.org/articles/bag-e-eram-a-famous-and-beautiful-garden-at-shiraz
  2. ↑ https://iranicaonline.org/articles/garden-iv
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 https://whc.unesco.org/uploads/nominations/1372.pdf
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  5. ↑ https://iranicaonline.org/articles/garden-ii
  6. ↑ https://books.google.com/books?id=G0vRAgAAQBAJ&pg=PA192
  7. ↑ https://books.google.com/books?id=PgbjhGwfXBEC&pg=PA191
  8. ↑ 8,0 8,1 Penelope Hobhouse; Erica Hunningher; Jerry Harpur (2004). Gardens of Persia. Kales Press. էջ 126.
  9. ↑ Hobhouse, Penelope (2004). The Gardens of Persia. California: Kales Press. էջեր 126. ISBN 978-0967007663.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երամ (այգի)» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Երամ_(այգի)&oldid=9770292» էջից