Եվգենյա Ավետիսյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եվգենյա Ավետիսյան
Ծնվել էհուլիսի 15, 1923(1923-07-15)
Ալեքսանդրապոլ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է2011
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունբուսաբան
Գործունեության ոլորտՊալինոլոգիա
Ալմա մատերԵրևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանկենսաբանական գիտությունների դոկտոր
Գիտական ղեկավարԱրմեն Թախտաջյան
Պարգևներ
«Պատվո նշան» շքանշան

Եվգենյա Միքայելի Ավետիսյան (հուլիսի 15, 1923(1923-07-15), Ալեքսանդրապոլ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - 2011), հայ բուսաբան-փոշեհատիկաբան։ Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1988)։ ՀՀ-ում ծաղկափոշեբանության հիմնադիրներից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվգենյա Ավետիսյանը ծնվել է 1923 թվականի հուլիսի 15-ին, Լենինական քաղաքում (այժմ՝ Գյումրի), արհեստավորի ընտանիքում։ 1940 թվականին Եվգենյան ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի կենսաբանության ֆակուլտետ, որն ավարտում է 1945 թվականին։ 1944 թվականից աշխատել է ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի բուսաբանության ինստիտուտում։ 1947 թվականից աշխատել է որպես կրտսեր գիտաշխատող, միաժամանակ եղել է ասպիրանտ։ 1950 թվականին ղեկավարել է Բուսաբանության ինստիտուտի բարձրագույն բույսերի համակարգվածության և աշխարհագրության ֆակուլտետի պալինոլոգիական հատվածը։ 1970-ական թվականներից ի վեր Եվգենյա Ավետիսյանն աշխատանքներ է տարել «Հայաստանի ծառերից և թփերից կաղնու ատլասը» ստեղծելու վրա, որն ընդգրկում է ավելի քան 200 տեսակ։ Բացի պալինոլոգիական հետազոտությունից, Եվգենյա Միխայլովնան եղել է նաև Հայաստանի բուսական աշխարհի փորձագետ։ Նա իրականացրել է մի շարք ընտանիքների մշակում շրջանի բուսական աշխարհի մենագրության համար (մասնավորապես, մեխակ, ձավարեղեն, հնդկացորեն, խորդենի)։

Եվգենյա Ավետիսյանը մահացել է 2011 թվականին, 89 տարեկանում[1]։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանքները վերաբերում են ծաղկավոր բույսերի ընտանիքների, ծաղկափոշու ձևաբանության լուսա և էլեկտրոնամանրադիտակային ուսումնասիրությանը։ Նրա ստացած ծաղկափոշու ձևաբանական տվյալները ներառված են «Հայաստանի ֆլորան» աշխատության բույսերի սեռային ախտորոշիչ հատկանիշների համախմբում։ Եվգենյա Ավետիսյանի (աշխատակիցների հետ) ստեղծած ծաղկափոշու հավաքածուն ընդգրկում է 14000 պատրաստուկ։ Արմեն Թախտաջյանի հետ մասնակցել է Հայաստանի ֆլորայի և բուսականության ուսումնասիրության աշխատանքներին, հեղինակ է բարձրակարգ բույսերի որոշ ընտանիքների տաքսոնոմական մշակման[2]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Պատվո նշան» շքանշան (03/18/1976):

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Аветисян Е. М. Морфология микроспор бурачниковых. — 1956. — № 10. — С. 7—66.
  • Аветисян Е. М. К палиносистематике некоторых родов трибы Centaureinae семейства Asteraceae. — 1964. — № 14. — С. 31—48.
  • Аветисян Е. М. Морфология пыльцы сем. Campanulaceae и близких к нему семейств (Sphenocleaceae, Lobeliaceae, Cyphiaceae) в связи с вопросами их систематики и филогении. — 1967. — № 16. — С. 5—41.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Айрапетян А. М. Евгения Михайловна Аветисян (к 80-летию со дня рождения) // Ботанический журнал. — 2004. — Т. 89, № 5. — С. 870—874.
  • Айрапетян А. М. Памяти Евгении Михайловны Аветисян // Takhtajania. — 2013. — № 2. — С. 142

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «The memorial of Avetisyan Evgenya (Եվգենյա Ավետիսյան ) buried at Yerevan's Spandaryan cemetery». hush.am (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 1-ին.
  2. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, էջ 141, Երևան, 2005
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եվգենյա Ավետիսյան» հոդվածին։