Եվգենի Դեմիդչիկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եվգենի Դեմիդչիկ
բելառուս․՝ Яўген Паўлавіч Дзямідчык
Ծնվել էհունվարի 2, 1925(1925-01-02)
Բորիսով, Բորիսովի օկրուգ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
Մահացել էապրիլի 1, 2010(2010-04-01) (85 տարեկան)
ԳերեզմանԱրևելյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Բելառուս
Մասնագիտությունվիրաբույժ, ուռուցքաբան և medical administrator
Հաստատություն(ներ)Բելառուսի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտ և Մինսկի պետական բժշկական համալսարան
Ալմա մատերՄինսկի պետական բժշկական համալսարան (1957)
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանբժշկական գիտությունների դոկտոր[1] (1987)
Պարգևներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան «Խիզախության համար» մեդալ (ԽՍՀՄ) և Ֆրանցիսկ Սկորինայի շքանշան

Եվգենի Պավլովիչ Դեմիդչիկ (բելառուս․՝ Яўген Паўлавіч Дзямідчык, հունվարի 2, 1925(1925-01-02), Բորիսով, Բորիսովի օկրուգ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - ապրիլի 1, 2010(2010-04-01)), վիրաբուժության և ուռուցքաբանության ոլորտի խորհրդային գիտնական։ Բելառուսի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս (1996), բժշկական գիտությունների դոկտոր (1988), պրոֆեսոր (1988)։ Բելառուսի Հանրապետության վաստակավոր բժիշկ (1997)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվգենի Պավլովիչ Դեմիդչիկը ծնվել է Բորիսով քաղաքում, ծառայողի ընտանիքում։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին[2][3]։

Ավարտել է Մինսկի բժշկական ինստիտուտը (1957)։ Մոգիլյովի մարզի առաջին անեսթեզիոլոգներից մեկն է։ 1966-1974 թվականներին եղել է ասիստենտ, հիվանդանոցային վիրաբուժության ամբիոնի դոցենտ, միևնույն ժամանակ՝ Մինսկի քաղաքային առողջապահական բաժանմունքի գլխավոր վիրաբույժ (1966-1987), 1974-1996 թվականներին՝ Մինսկի բժշկական ինստիտուտի ուռուցքաբանության բաժանմունքի վարիչ։ 1996 թվականից՝ Մինսկի բժշկական ինստիտուտի պրոֆեսոր, 1990-2000 թվականներին՝ Բելառուսի Հանրապետության առողջապահության նախարարության վահանաձև գեղձի ուռուցքների հանրապետական գիտագործնական կենտրոնի ղեկավար։ 1998-2006 թվականներին՝ Բելառուսի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտի հետազոտական խմբի ղեկավար։ 2003 թվականից՝ կենտրոնական գիտահետազոտական լաբորատորիայի գլխավոր գիտաշխատող, 2005 թվականից՝ «Բելառուսի պետական բժշկական համալսարան» ուսումնական հաստատության պրոֆեսոր[2][3]։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական աշխատությունները վիրաբուժության և ուռուցքաբանության ոլորտում են։ Դեմիդչիկն ապացուցել է, որ Բելառուսում երեխաների վահանագեղձի քաղցկեղի հաճախականության մեծ աճը պայմանավորված է Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթարի հետևանքով առաջացած ճառագայթման բարձր մակարդակի ազդեցությամբ։ Նա որոշել է երեխաների վահանագեղձի քաղցկեղի կլինիկական և կենսաբանական առանձնահատկությունները, սահմանել է գենետիկ վնասվածքների տարբերությունները՝ կախված ուռուցքի հյուսվածքաբանական տեսակից, մշակել է այս ուռուցքի ռեցիդիվների և մետաստազների օպտիմալ առաջնային և կրկնվող վիրաբուժական միջամտությունների տեխնիկան։ Գիտնականն առաջարկել է վահանագեղձի անգործունակ քաղցկեղ ունեցող հիվանդների համակցված բուժման մեթոդ և որոշել Չեռնոբիլի աղետի ժամանակ ճառագայթում ստացած երեխաների և դեռահասների շրջանում վահանագեղձի քաղցկեղի թոքային մետաստազների ճառագայթային թերապիայի արդյունավետությունը[2][3]։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեմիդչիկը հեղինակ է վիրաբուժության, էնդոկրինոլոգիայի և գաստրոէնտերոլոգիայի վերաբերյալ ավելի քան 392 գիտական աշխատության, այդ թվում՝ 16 մենագրության և տեղեկատուի, ունի 14 գյուտի արտոնագիր[3]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Դոկտոր Նոգի անվան խաղաղության միջազգային հիշատակային մրցանակ (2002, Ճապոնիա)՝ ճառագայթահարումից տուժածներին օգնելու, բուժման մեթոդները կատարելագործելու և գիտական նվաճումների համար
  • Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան (1985)
  • «Խիզախության համար» մեդալ (1945)
  • Ֆրանցիսկ Սկորինայի շքանշան (2005)

Հիմնական աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Справочник по клинической эндокринологии. Мн., 1996.
  • Рак щитовидной железы у детей: Последствия аварии на Чернобыльской АЭС. М.: Медицина, 1996 (совм. с Лушниковым Е. Ф., Цыбом А. Ф.).
  • Thyroid cancer and iodine deficiency in children of Belarus // Radiation and Thyroid Cancer. Eds. G. Thomas, A. Karaoglou, E. D. Williams. World Scientific, 1999 (with coauthors).
  • Thyroid Cancer in Chernobyl Children // Thyroid Cancer. Biersack H.-J., Grunwald F. (eds). Springer, 2001 (with coauthors).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Зводны электронны каталёг бібліятэк Беларусі (բելառուս.) — 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Демидчик Евгений Павлович». www.bsmu.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 23-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Евгений Павлович Демидчик (К 85-летию со дня рождения)».(չաշխատող հղում)