Դիսպլազիա
Դիսպլազիա (Հին հունարենից δυσ- dys- (վատ) կամ (դժվար) և πλάσις plasis, (Ձևավորում), բջիջների ոչ նորմալ աճը բջջային (միկրոսկոպիկ) կամ/և օրգանային (մակրոսկոպիկ) մակարդակներում, և/կամ ոչ նորմալ հիստոլոգիական կամ անատոմիական կառուցվածքը պայմանավորված տվյալ աճով[1]։ Դիսպլազիան միկրոսկոպիկ մակարդակում հիմնականում ներառում է էպիթելիալ դիսպլազիա և ոսկրերի ֆիբրոզ դիսպլազիա։Դիսպլազիան մակրոսկոպիկ մակարսակում հիմնականում ընդգրկում է կոնք ազդրային հոդի դիսպլազիա, միելոդիսպլազիա և պոլիկիստոզ դիսպլաստիկ երիկամ։
Հիմնական միկրոսկոպիկ մակարդակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էպիթելիալ դիսպլազիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դիսպլազիան որի ժամանակ տեղի է ունենում բջիջների աճի ու զարգացման դանդաղում ի տարբերություն մետապլազիայի որի դեպքում տարբերակված բջիջների մի տեսակը փոխարինվում է մյուսով։
Միելոդիսպլաստիկ սինդրոմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միելոդիսպլաստիկ սինդրոմները քաղցկեղի տարատեսակ են որի դեպքում ոսկրածուծի տհաս արյան բջիջները չեն զարգանում և չեն վերածվում առողջ արյան բջիջների[2]։ Արյան բջիջների զարգացման խանգարումը հանդիսանում է էրիթրոցիտների, թրոմբոցիտների և լեյկոցիտների ցածր քանակի պատճառ։ Բլաստների քանակը, որոնք հանդիսանում են տհաս բջիջներ, արյան և ոսկրածուծում բարձրանում է [2]։
Ոսկրի ֆիբրոզ դիսպլազիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ոսկրի ֆիբրոզ դիսպլազիան հիվանդություն է որի դեպքում ոսկրահյուսվածքը և ոսկրածուծը փոխարինվում են ֆիբրոզ հյուսվածքով, պատճառ հանդիսանալով թույլ և ձգման հակված ոսկրի առաջացման։Որպես հետևանք որպես բարդություն առաջանում են կոտրվածքներ, դեֆորմացիաներ, ֆունկցիայի վնասումներ և ցավ[3]։
Հիմնական մակրոսկոպիկ մակարդակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոնք ազդրային հոդի դիսպլազիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս դիսպլազիան առաջացնում է անոմալիա կոնք ազդրային հոդի կապանային ապարատում որը պատճառ է հանդիսանում հոդագլխիկի և հոդափոսիկի համադրման խանգարման բերելով հոդախախտի ռիսկի մեծացման[4]։ Կոնք ազդրային հոդի դիսպլազիան կարող է ի հայտ գալ կամ առաջանալ կյանքի վաղ շրջանում[4]։ Չնայած այն չի առաջացնում ախտանիշներ մեկ տարեկանից փոքր երեխաների մոտ[5]։ Բարեբախտաբար մի ոտքը կարող է կարճլինել մյուսից։ Ձախ հոդը շատ ավելի հաճախ է ախտահարվում քան աջը[5]։ Բարդությունները առանց բուժման կարող են ներառել արթրիտ, Կաղություն և մեջքի ստորին հատվածի ցավ[5]։
Պոլիկիստոզ դիսպլաստիկ երիկամ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս պաթոլոգիան մի վիչակ է որը առաջանում է երիկամային մալֆորմացիայի ընթացքում երը տեղի է ունենեւմ ֆետալ զարգացման ընթացքում։Երիկամը պարունակում է տարբեր չափսերի բազում կիստաներ։Պոլիկիստոզ դիսպլազիան երիկամների կիստոզ հիվանդությունների ամենահաճախ հանդիպող տարերակն է և այն որովայնային զանգվածի պատճառը նորածինների մոտ[6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Definition of dysplasia»։ Merriam-Webster dictionary։ Վերցված է 2019-09-09
- ↑ 2,0 2,1 «Myelodysplastic Syndromes Treatment (PDQ®)–Patient Version»։ NCI։ օգոստոսի 12, 2015։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 5, 2016-ին։ Վերցված է հոկտեմբերի 27, 2016
- ↑ Boyce Alison M., Collins Michael T. (1993-01-01)։ Pagon Roberta A., Adam Margaret P., Ardinger Holly H., Wallace Stephanie E., Amemiya Anne, Bean Lora JH, Bird Thomas D., Fong Chin-To, Mefford Heather C., eds.։ Fibrous Dysplasia/McCune-Albright Syndrome։ Seattle (WA): University of Washington, Seattle։ PMID 25719192
- ↑ 4,0 4,1 «Your Orthopaedic Connection: Developmental Dysplasia of the Hip»։ October 2013
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Shaw BA, Segal LS, SECTION ON ORTHOPAEDICS. (December 2016)։ «Evaluation and Referral for Developmental Dysplasia of the Hip in Infants.»։ Pediatrics 138 (6): e20163107։ PMID 27940740։ doi:10.1542/peds.2016-3107
- ↑ Dysplastic Kidney Imaging 411365, բաժին Multicystic Dysplastic Kidney Imaging(անգլ.) EMedicine կայքում
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Noel Weidner (editor), Richard Cote, Saul Suster, Lawrence Weiss (2003)։ Modern Surgical Pathology։ London: W.B. Saunders։ ISBN 978-0-7216-7253-3։ OCLC 50244347
- Ramzi S. Cotran, Vinay Kumar, Tucker Collins (Editor) (1999)։ Robbins Pathologic Basis of Disease (6th ed.)։ London: W.B. Saunders։ ISBN 978-0-7216-7335-6։ OCLC 39465455