Դասարան․ Կյանքը հետո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դասարան․ Կյանքը հետո
Երկիր Էստոնիա
Ժանրդրամա
Լեզուէստոներեն
ՌեժիսորԻլմար Ռաագ և Gerda Kordemets?
Սցենարի հեղինակMargit Keerdo-Dawson?
ԴերակատարներPaula Solvak?, Laine Mägi?, Vallo Kirs?, Lauri Pedaja?, Triin Tenso?, Indrek Sammul?, Hannes Kaljujärv?, Guido Kangur?, Carmen Mikiver?, Piret Kalda?, Tiit Sukk?, Laura Peterson-Aardam?, Erik Ruus?, Andres Raag?, Rita Rätsepp?, Kärt Tomingas?, Anu Lamp?, Üllar Saaremäe?, Ingomar Vihmar?, Margus Prangel?, Doris Tislar?, Tanel Saar?, Աննե Ռիման և Kristjan Sarv?
ԿինոընկերությունԷստոնիայի հանրային հեռուստառադիոհաղորդակցության ընկերություն
Տևողություն56 րոպե[1]

«Դասարան. կյանքը հետո» (էստ․՝ Klass. Elu pärast) էստոնական ֆիլմաշար է, որը հանդիսանում է 2007 թվականին նկարահանված «Դասարան» ֆիլմի շարունակությունը։ Սերիալը բաղկացած է յոթ մասից, որոնցից յուրաքանչյուրը նկարահանվում է որպես լիամետրաժ ֆիլմ։ Առաջին անգամ սերիալի նկարահանման մասին հայտարարեց ռեժիսորը Իլմար Ռաագը 2008 թվականի հոկտեմբերին[2]. Սկզբում նախատեսվում էր նկարահանել 12 դրվագ, սակայն հետագայում որոշվեց կրճատել դրանց թիվը 7-ի։ 2010 թվականի հոկտեմբերի 29-ին կայացավ սերիալի ֆիլմի պրեմիերան[3], իսկ նոյեմբերի 6-ին պրեմիերան տեղի ունեցավ Էստոնական հեռուստատեսությամբ։ Սերիալը հեռարձակվում էր շաբաթը մեկ անգամ և ավարտվում դեկտեմբերի 25-ին։ Փաստացի, այն համարվում է միակ էստոնական սերիալը, որը ներկայումս լայնորեն հայտնի է Էստոնիայի սահմաններից դուրս։ «Cinema Tous Ecrans» միջազգային կինոփառատոնում սերիալը ստացել է գլխավոր մրցանակը լավագույն հեռուստասերիալ անվանակարգում։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դպրոցական Խոսեպ Ռաակը դարձել է իր դասընկերների դաժանության զոհը։ Նրա նախկին թշնամիներից մեկը՝ Կասպար Կորդեսը, անսպասելիորեն պաշտպանում է նրան, սակայն դա միայն վատթարացնում է իրավիճակը, քանի որ Կասպարն այժմ նույնպես սկսում է տուժել։ Արդյունքում, Կասպարն ու Խոսեպը խաբվեցին՝ գնալով ամայի լողափ, որտեղ դանակի միջոցով սպառնալով դասընկերները ստիպում են Կասպարին սեռական հարաբերության մեջ մտնել Խոսեպի հետ և նկարահանել ամբողջ իրադարձությունը։ Հաջորդ օրը, սարսափած և ամոթխած Կասպարն ու Խոսեպը հրազենով գալիս են դպրոց։ Դպրոցի ճաշարանում կրակում են իրենց դաժանության ենթարկած դասընկերների վրա. Կրակոցներից հետո երկու դեռահասներն էլ մտադիր են ինքնասպան լինել։ Հաշիվ տալով մինչև երկուսը, Խոսեպը ինքնասպան է լինում, իսկ Կասպարը մնում է կանգնած՝ ատրճանակը գլխին։

Սերիալի սյուժեն ցույց է տալիս այս միջադեպի հետևանքները։ Յուրաքանչյուր դրվագ ցույց է տալիս առանձնակիորեն հերոսների հետագա կյանքը, որոնք տարբեր աստիճանի առնչություն ունեն տեղի ունեցողի հետ։

Առաջին մասում սյուժեն կառուցված է Քերլիի, Խոսեպի և Կասպարի դասընկերոջ շուրջ։ Ֆիլմում հենց նրան էին Խոսեպն ու Կասպարը բաց թողել սրճարանից, քանի որ նա չէր մասնակցել խայտառակմանը։ Կրակոցներից հետո Քերլին փախչում է և նույնիսկ հայտնվում է ոստիկանությունում՝ հանցագործությանը մեջ մեղսակցության կասկածանքով։ Մինչ նկարահանումները նա սիրում էր աչքի ընկնել իր արտաքինով, սակայն տեղի ունեցածը մեծապես փոխում է աղջկան՝ նա ազատվում է վառ գույներից և սկսում է չեզոքություն պահել այն ամենի նկատմամբ, ինչ տեղի է ունենում։ Նա որոշում է ճշմարտությունն իմանալ այն մասին, թե որն է եղել ողբերգության իրական պատճառը և կանգնում է դասարանի մնացած անդամների դեմ։ Նա փորձում է ի դեմս Կատյա Կասի հալածանքների ողջ մնացած մասնակիցներին ստիպել խոսել լողափում տեղի ունեցածի մասին, բայց ոչ ոք չի ցանկանում ճշմարտությունն ասել։ Այնուհետև Քերլին գողանում է Թիիթ Վաերի (դասընկերներից մեկը, ով ողջ է մնացել և վիրավորվելուց հետո գտնվում է հիվանդանոցում) տեսախցիկից ֆլեշ սկավառակ, որի վրա, նրա կարծիքով, պետք է լինեին լուսանկարներ լողափից։ Սակայն Թիիթը նախապես թաքցրել էր այդ լուսանկարները, որոնց մասին Քերլին իմանում է միայն վերջին պահին, և միաժամանակ պարզում է, որ քննիչը, ում նա տվել է ֆլեշ կրիչը՝ Թիիթի ազգականն է։ Այնուհետև Քերլին, հիշեցնելով Տիիտային, որ Կասպարն իր ընկերն է, ստիպում է մոր և քննիչի ներկայությամբ խոստովանել ողբերգության իրական պատճառները։ Հենց Քերլին է ազդում իրադարձությունների հետագա զարգացման և տեղի ունեցածի նկատմամբ հասարակության վերաբերմունքի վրա։

Երկրորդ մասը ցույց է տալիս Խոսեպի հոր՝ Մարգուսի տառապանքը, երբ նա պայքարում է հաղթահարել որդի մահը։ Նա չի կարող ընդունել մեղքի թեկուզ մի մասը այն բանի համար, որ լիովին չի հասկացել, թե ինչքան աջակցության կարիք ունի Խոսեպը։ Մարգուսը պահանջում է, որ շրջապատողներն իրեն ասեն, թե ինչ անել և ինչպես արձագանքել կատարվածին։ Նրա կինը՝ Լիինան, հեռանում է տնից՝ ապրելու քրոջ հետ և մեղադրում է Մարգուսին, քանի որ հենց նրա զենքով են Խոսեպն ու Կասպարը գնդակահարել իրենց դասընկերներին։ Նրա կարծիքով՝ հենց Մարգուսն է հրահրել միջադեպը՝ խոսելով առնականության և հանցագործների դեմ հակահարված տալու անհրաժեշտության մասին։ Աշխատավայրում նրան հանգստյան օր են տալիս՝ ելնելով նրա ծանր հոգեբանական վիճակից։ Նա աջակցություն է փնտրում, բայց սկսում է հարբել։ Սպանված երեխաների հայրերը փորձում են պատժել Մարգուսին, բայց հանգիստ են թողնում նրան, երբ համոզվում են, որ նա իրենցից ոչ պակաս տառապում է։ Հավանական է, որ տեղի ունեցածը չափազանց անհասկանալի և կործանարար է եղել այնպիսի պարզ մարդու հոգեկանի համար, ինչպիսին Մարգուսն է։ Նա նույնիսկ չի կարողանում գնալ որդու թաղմանը. Ֆիլմն ավարտվում է նրանով, որ կինը վերադառնում է տուն՝ պատրաստ աջակցելու նրան։

Երրորդ մասը ցույց է տալիս դասղեկ Լեյնի «կյանքը հետո»։ Խիստ ուսուցիչ, քսան տարվա փորձ ունեցող մանկավարժ, նա անկեղծորեն տարակուսում է, թե ինչու է ամեն ինչ պատահել իր դասարանում։ Օրիգինալ ֆիլմում նա մեծապես նպաստեց այն ամենին, ինչ տեղի էր ունենում իր անգործությամբ և անջատվածությամբ։ Նա չփորձեց վստահելի հարաբերություններ կառուցել ուսանողների հետ։ Նրան օգնում է դա հասկանալ ճգնաժամային մենեջերը, ով ուղարկվում է դպրոց՝ տուժածներին օգնելու։ Լեյնի տառապանքներին ավելանում են ողբերգության պատճառները։ Այն, որ մի ամբողջ դասարան իր քթի տակ սարսափելի հանցագործություն էր անում, ստիպում է նրան ինքնասպանության փորձ կատարել։ Նրան փրկում է հայտնի գրող ամուսինը, որն օգնում է նրան դուրս գալ ճգնաժամից։ Լայնան շարունակում է աշխատել դպրոցում և փոխում է իր տեսակետը ուսանողների հետ հարաբերությունների վերաբերյալ։ Նա փորձում է դառնալ իսկական ընկեր և դաստիարակ նրանց համար։

Չորրորդ մասը պատմում է, թե ինչպես է Թեան՝ Կասպարի նախկին ընկերուհին, ով դավաճանել է նրան, փորձում է փրկվել ողբերգությունից և զղջում է կատարվածի համար։ Նա ողջ մնաց միայն այն պատճառով, որ վերջին պահին Կասպարը նրան տարավ վճռական հարվածից։ Իրավիճակը բարդանում է նրանով, որ նրա դասընկերները չեն հասկանում Կասպարից ներողություն խնդրելու նրա ցանկությունը։ Հիվանդանոցում բուժվելուց հետո Թեան նախաքննության ընթացքում նախ խոստովանում է, որ ոստիկաններից թաքցրել է Խոսեպի և Կասպարի հետ կապված միջադեպը ծովափին, և ստանում է պայմանական պատիժ, իսկ հետո ամեն կերպ փորձում է նամակը հասցնել։ Միևնույն ժամանակ Թեան գրում է դպրոցական ներկայացման սցենար, որտեղ խաղում են նրա դասընկերները։ Այն պատկերում է մի ընտանիք, որտեղ տարբեր հանցագործություններ են կատարվում, բայց դրանց համար մեղադրվում է միակ անմեղ մարդը։ Հայրն օգնում է նրան հաղթահարել իր մեղքի զգացումը։ Աստիճանաբար աղջկա կյանքը լավանում է, և նա կարող է կրկին շփվել իր դասընկերների հետ։

Հինգերորդ մասում, սպանված Փոլի և Օլավի ծնողները, ապաքինվելով իրենց երեխաների մահից, սարսափում են նոր լուրից՝ նրանց որդիներն են եղել այս թեժ կոնֆլիկտի հրահրողներից մեկը։ Անսպասելիորեն, Փոլի հայրը՝ Վայնեն և Օլավի մայրը՝ Ջուլիան, ռոմանտիկ զգացմունքներ են զարգացնում միմյանց հանդեպ։ Նրանք միասին փորձում են հաղթահարել ընդհանուր կորուստը։ Փոլի հայրը գնալով ավելի է հեռանում իր կնոջից՝ Այրինից, ով իրենց որդու մահից հետո նրանց համատեղ կյանքի մեջ իմաստ չի տեսնում։ Ի վերջո, Փոլը դպրոցի լավագույն աշակերտն էր, բայց նրա կյանքի բարոյական կողմը միշտ թաքցնում էին ծնողներից։ Աշխատավայրում մի քանի պոռթկումներից հետո Վայնը ուշքի է գալիս՝ ուրախանալով, որ իր շանը, որի մոտ քաղցկեղ էր ախտորոշվել, Ջուլիան հաջողությամբ վիրահատել է։

Վեցերորդ մասում, Թոմասը՝ ահաբեկման սադրիչներից մեկը, փորձում է հարմարվել կյանքին հաշմանդամի սայլակով։ Ինչպես Թեան, նա նույնպես պայմանական պատիժ է ստանում, բայց հաշմանդամության պատճառով։ Նա տեղափոխվում է նոր դպրոց՝ թաքցնելով իր հաշմանդամության իրական պատճառը։ Նոր դասարանում դպրոցական բռնության դեմ պայքարը շարունակվում է, և Թոոմասը չի ցանկանում, որ իր շրջապատն իմանա, թե ինչի համար է նա տառապել։ Բայց ճշմարտությունը հայտնի է դառնում, և Թոոմասը փորձում է վերականգնել իր հեղինակությունը՝ ելույթ ունենալով բռնության դեմ պայքարին նվիրված երեկոյին։ Այս դրվագը ցույց է տալիս երիտասարդի բարոյական տառապանքը. նրան տանջում են մղձավանջները, ծնողները նրան լավ չեն հասկանում, աղջիկը, ում նա սիրում է, մերժում է նրան իր նոր դասարանում (որովհետև նա բարոյապես պատրաստ չէ պատասխանատվություն կրել նրա համար)։ Նա սկսում է ատել հաշմանդամի սայլակն ու իր վիճակը։ Կատյայի նախկին դասընկերը, որը նույնպես կոնֆլիկտի հրահրողներից մեկն է և նույնպես ուղղիչ աշխատանքի է դատապարտվել, օգնում է նրան հաղթահարել տեղի ունեցածը։

Վերջին յոթերորդ մասում, սյուժեն կառուցված է երիտասարդ փաստաբան Ինգրիդ Թամբերգի շուրջ, որը դատարանի կողմից նշանակվել է որպես Կասպարի փաստաբան։ Ուսումնասիրելով նրա գործը՝ նա անսպասելիորեն հայտնվում է ցուղակի մեջ. մի կողմից՝ նա տոգորվում է Կասպարի հանդեպ ռոմանտիկ զգացմունքներով (և նա փոխադարձում է նրա զգացմունքներին), քանի որ նա հուզված է նրա ճակատագրով և, հետևաբար, ցանկանում է օգնել նրան, իսկ մյուս կողմից, նա՝ որպես ազնիվ փաստաբան, չի կարող խաբել դատարանին և իրական փաստերը խառնել հորինվածի հետ։ Կասպարին պաշտպանելը դառնում է նրա մասնագիտական հմտությունների լուրջ փորձություն։ Իրավիճակն ավելի է բարդանում նրանով, որ ԶԼՄ-ների և հանրության մեծ մասը Կասպարի կողքին են և արդարացնում են նրա արարքը, ինչի պատճառով Ինգրիդն ու դատարանը հայտնվում են փակուղում. եթե նրանք Կասպարին արդարացնեն, դա կնշանակի, որ բուլինգի մասնակիցների մահապատիժը դպրոցական ահաբեկման դեմ պայքարի ճանաչված միջոց է։ Արդյունքում Ինգրիդի զգացմունքները Կասպարի հանդեպ դրդում են նրան կարգավորել իրավիճակը, որպեսզի Կասպարը դաժան դատավճիռ չստանա։

Սերիաների ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յոթ դրվագներից յուրաքանչյուրը կառուցված է մեկ կերպարի շուրջ, ով ինչ-որ չափով կամ ներգրավված է եղել հակամարտության մեջ, կամ ինչ-որ կապ ուներ դրա հետ։

# «Պրեմիերա» Անուն 'Կերպար
1 նոյեմբերի 6, 2010 թվական «Մենք՝ վերապրածներս» (էստ․՝ Meie, ellujäänud) 'Քերլի' (Թրին Տենսո)
2 նոյեմբերի 13, 2010 թվական Ես չեմ մեռնի քեզ հակառակվելու համար (էստ․՝ Ma ei sure teie kiuste) 'Մարգուս' (Մարգուս Պրանգել)
3 նոյեմբերի 20, 2010 թվական Կորած երեխաների շողքերը (էստ․՝ Kadunud laste varjud) Լայնե (Laine Mägi)
4 նոյեմբերի 27, 2010 թվական Ես և նրանք (էստ․՝ Mina ja nemad) Թեա (Պաուլա Սոլվակ)
5 դեկտեմբերի 11 2010 թվական Մխիթարություն (էստ․՝ Trööst) Վայնե (Էրիկ Ռուս)
6 դեկտեմբերի 18 2010 թվական Պայմանական ազատազրկում (էստ․՝ Tingimisi vabadusekaotus) Թոմաս (Յոնաս Պաաս)
7 դեկտեմբերի 25 2010 թվական Արդարադատություն (էստ․՝ Kohtumõistmine) Ինգրիդ (Լաուրա Պետերսոն)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Internet Movie Database — 1990.
  2. ««Դասարան» ֆիլմի հիման վրա նկարահանելու են սերիալ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  3. err.ee/culture/366bce36-6749- 4ad9-b266-2d162d577a6e «Դասարան. կյանքը հետո» սերիալը կցուցադրվի կինոթատրոններում և ETV-ով(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]