Գրիգոր Գրիգորյան (գիտնական)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Գրիգորյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Գրիգոր Գրիգորյան
Ծնվել էհուլիսի 15 (27), 1878
Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է1966
Մոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՎագանկովյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունգիտնական
Հաստատություն(ներ)Ռուսաստանի Գուբկինի անվան նավթագազային համալսարան
Ալմա մատերՇուշիի ռեալական ուսումնարան (1897) և Խարկովի տեխնոլոգիական ինստիտուտ (1903)
Գիտական աստիճանտեխնիկական գիտությունների դոկտոր

Գրիգորի Մակարի Գրիգորյան (հուլիսի 15 (27), 1878, Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - 1966, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), հայազգի ռուս խորհրդային գիտնական և մանկավարժ, տրանսպորտի նավթի և նավթամթերքի պահեստավորման, ինչպես նաև նավթի և գազի արդյունաբերության անվտանգության ոլորտում[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրիգորի Մակարի Գրիգորյանը (Կրիկոր Մարկորի ԿրիԿորյանց)ը ծնվել է 1878 թվականի հուլիսի 15 (27)-ին, Ելիսավետպոլի նահանգի (Լեռնային Ղարաբաղ) Շուշի քաղաքում, ծառայողի ընտանիքում։ 1897 թվականին ավարտել է Շուշիի ռեալական ուսումնարանը։ 1898-1903 թվականներին սովորել է Խարկովի տեխնոլոգիական ինստիտուտի մեխանիկական բաժնում։ 1903-1916 թվականներին եղել է «Ի. Ն. Տեր-Ակոպով» և «ՌՈՒՆՈ» ակցիոներական ընկերությունների նավթահանքերի կառավարչի օգնական, 1916-1918 թվականներին՝ «Ա. Ի. Մանթաշևը և Կ°» ակցիոներական ընկերության նավթահանքերի կառավարիչ, 1918-1919 թվականներին՝ Աստրախանի նահանգային Ժողտնտխորհի բաժնի վարիչ և տեխնիկական խորհրդի նախագահ, 1919-1922 թվականներին՝ Կիևի նահանգի Ժողտնտխորհի բաժնի վարիչ, 1922-1930 թվականներին՝ նավթարդյունաբերության մատակարարման կենտրոնական վարչության տեխնիկական բաժնի վարիչ (Մոսկվա), Նավթի սինդիկատում բաժնի վարիչ, Ինժեներների համառուսաստանյան ասոցիացիայի նավթային ենթաբաժնի խորհրդի նախագահ, 1924-1930 թվականներին դասավանդել է (համատեղությամբ) Գ. Վ. Պլեխանովի անվան ժողովրդական տնտեսության ինստիտուտում, 1930-1938 թվականներին աշխատել Սոյուզնեֆտում, Գլավնեֆտում, Գլավնեֆտեսբիտում, 1931-1938 թվականներին՝ Մոսկվայի նավթային ինստիտուտում որպես խորհրդատու (համատեղությամբ), 1938-1941 թվականներին եղել Մոսկվայի նավթի ինստիտուտի տրանսպորտի և նավթի պահեստավորման ամբիոնի դոցենտ, 1940 թվականին «Նավթամթերքների տաքացումը» ատենախոսությունը թեմայով պաշտպանել է տեխնիկական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճանը։ 1941-1943 թվականներին աշխատել է Տարհանում, Հյուսիսային Կովկաս, 1943-1951 թվականներին եղել Մոսկվայի Մ․ Գուբկինի անվան ինստիտուտի Նավթի տրանսպորտի և պահեստավորման ամբիոնի դոցենտ, 1946-1952 թվականներին աշխատել (համատեղությամբ) որպես խորհրդատու «Տեխրացնեֆտ»-ի համամիութենական գրասենյակում, այնուհետև որպես ավագ գիտաշխատող Համամիութենական գիտահետազոտական ինստիտուտում։ 1947 թվականին հրատարակել է «Նավթամթերքի տաքացում» գիրքը (համահեղինակ՝ Վ. Ի. Չեռնիկին)։

1949 թվականին «Երկաթուղային տրանսպորտի բարելավման ուղիները և մածուցիկ և բարձր պնդության նավթամթերքների տեղափոխումը» թեմայով պաշտպանել է ատենախոսություն՝ տեխնիկական գիտությունների դոկտորի աստիճանի համար։ 1951 թվականին Բարձրագույն ատեստավորման հանձնաժողովի կողմից հաստատվել է պրոֆեսոր։ 1952-1953 թվականներին եղել է «Անվտանգության տեխնիկա և հակահրդեհային տեխնիկա» ամբիոնի վարիչի պաշտոնակատար, 1953-1960 թվականներին՝ «Անվտանգության տեխնիկա» ամբիոնի վարիչ։ 1956 թվականին հրատարակել է ««Անվտանգության տեխնիկան և հակահրդեհային տեխնիկան նավթարդյունաբերության մեջ» դասագիրքը։ 1960-1961 թվականներին եղել է Մոսկվայի նավթաքիմիայի և գազի արդյունաբերության ինստիտուտի «Անվտանգության տեխնիկա» ամբիոնի պրոֆեսոր։

Մահացել է 1966 թվականին, Մոսկվայում։ Թաղված է Մոսկվայի հայկական գերեզմանատանը։

Գիտա-արտադրական և հասարակական նվաճումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրիգորյանը հեղինակ է 50 գիտական աշխատությունների, ինչպես նաև նավթարդյունաբերության անվտանգության և հակահրդեհային անվտանգության վերաբերյալ դասագրքերի[2]։

  • Երկաթուղային տրանսպորտի բարելավման ուղիները և մածուցիկ և բարձր պնդության նավթամթերքների տեղափոխումը ատենախոսության պաշտպանությունը տեխնիկական գիտությունների դոկտորի աստիճանի համար / Գրիգորի Մակարի Գրիգորյան; [Մոսկվայի. Ի. Մ. Գուբկին անվան նավթի ինստիտուտ. - Մոսկվա, 1949։
  • Անվտանգության և հակահրդեհային տեխնիկան նավթարդյունաբերության բնագավառում. դասագիրք բուհերի համար / Գ. Մ. Գրիգորյան [և ուրիշներ]։ - Մոսկվա՝ Գոստոպտեխիզդատ, 1956։

«Նավթային արդյունաբերություն» ամսագրի հրապարակումները՝

  • Григорян Г. М. (Москва). Заварка каверн в днищах резервуаров // журнал Нефтяное хозяйство. 1938, Сентябрь
  • Григорян Г. М. (Москва). Транспорт и хранение высоковязких крекинг-мазутов и тяжелых моторных топлив // журнал Нефтяное хозяйство. 1938, Февраль
  • Григорян Г. М. Паро-дутьевые вихревые форсунки // журнал Нефтяное хозяйство. 1927, Май
  • Григорян Г. М. К вопросу о политике цен на топливо // журнал Нефтяное хозяйство. 1926, Июнь
  • Григорян Г. М. (Москва). Применение парафинистых мазутов на железных дорогах // журнал Нефтяное хозяйство.1925, Сентябрь
  • Григорян Г. М. Деятельность Нефтяной подсекции ВАИ за время с 1 октября 1923 по 1 октября 1924 г. // журнал Нефтяное хозяйство. 1925, Февраль
  • Григорян Г. О задачах Нефтяной подсекции Всероссийской ассоциации инженеров // журнал Нефтяное хозяйство. 1923, Июнь

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Портретная галерея Российского государственного университета нефти и газа имени И. М. Губкина, 2010
  • Выдающиеся ученые РГУ нефти и газа им. И. М. Губкина, выпуск 40, профессор Григорий Макарович Григорян, автор А. В. Черникин, Москва 1998 год
  • «Профессионалы нефтегазовой отрасли. Книга 3». М.: ЗАО "Издательство «Нефтяное хозяйство», 2005

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]