Բուտերբրոդ
Բուտերբրոդ (от գերմ.՝ Butterbrot-կարագով հաց), նախաճաշ, իրենից ներկայացնում է հացի կամ բուլկու կտոր, որը լցոնված է լրացուցիչ սննդամթերքով[1]։ Գոյություն ունի բուտերբրոդների մեծ տեսականի, որը սկսվում է դասական՝ երշիկով կամ պանրով և ավարտվում բազմաշերտ բուտերբրոդներով՝ պատրաստված տարբեր տեսակի մսերով, բանջարեղենով, կանաչեղենով և սուսներով կամ պաշտետներով։ Ինչպես նաև բուտերբրոդը կարող է բաղկացած լինել միայն հացից և կարագից, հնարավոր է նաև շաքարով, մուրաբայով, մեղրով կամ աղով։ Սենդվիչ-բուտերբրոդները պատրաստվում են երկու և ավելի հացի կտորներով։ Բուտերբրոդները լայնորեն տարածված են, քանի որ նրանք արագ են պատրաստվում, հարմար են տեղափոխելու համար և չեն պահանջում սպասքի օգտագործում։
Բուտերբրոդի ամենատարածված տեսակն է հացի կամ բուլկու կտոորի հետ որևէ նախաճաշային սննդամթերքը (պանիր, խոզապուխտ, նրբերշիկ, խավիար, միս, ձուկ, պահածո)։ Այն կարելի է ձևավորել տերևներով կամ սուր հոտ ունեցող բանջարեղենով, ձվի կտորներով և կիտրոնով, ձիթապտղով, սոուսով, մայոնեզով, մարինացված վարունգով և այլն։ Սենդվիչները մատուցվում են սկուտեղի վրա, կամ հարթ եզրերով վազայով՝ անձեռոցիկներով ծածկված։ Բուտերբրոդները ենթակա չեն երկարատեև պահեստավորման, հետևաբար այն պատրաստում են անմիջապես ուտելուց առաջ։
Բաղադրիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուտերբրոդի պատրաստման համար հաճախ օգտագործվում են հետևյալ բաղադրիչները.
- ցորենի կամ աշորայի հաց
- կաթնամթերքներ՝ պանիր, բուսական յուղ (կամ փոխարինիչներ՝ մարգարին, սպրեդ)
- մսամթերքներ՝ երշիկեղեն, խոզապուխտ, խաշած կամ տապակած միս, ճարպ
- ձկնամթերք՝ թառափի միս, աղի ծովատառեխ, ձկնկիթ, ձկնային պահածոներ
- բանջարեղեններ՝ լոլիկներ, վարունգներ, սոխ, սալաթ, պատիճավոր կարմիր պղպեղ
- սոուսներ՝ մայոնեզ, կետչուպ, մանանեխ
- կանաչեղեն՝ սամիթ, մաղադանոս, գինձ, ռեհան
Բուտերբրոդի տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խոհարարության մեջ բուտերբրոդները լինում են բաց և փակ, որոնք իրենց հերթին ստացել են «սենդվիչ» (սանդվիչ) անվանումը, իսկ փոքր բուտերբրոդները տապակած հացով՝ «կանապե» (կանապէ) և «տարտինկա»։
Տաք բուտերբրոդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տաք բուտերբրոդները տաքանում են պատրաստման ընթացքում, և օգտագործվում են տաք վիճակում։ Միջուկի վրա սովորաբար դնում են պանրի կտոր, և այն տաքացնում մինչև պանրի հալվելը։ Սենդվիչը զարդարելու համար կարելի է օգտագործել մի շարք խոտաբույսեր` մաղադանոս, հազար, սամիթ և այլն։
Անսովոր բուտերբրոդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Աշխարհի խոշոր սենդվիչը՝ 720 մետր երկարությամբ, ստեղծել են Լիբանանի Կֆար Կատրա գյուղի յոթ հարյուր բնակիչներ[2]։
- Ռուսաստանում, ամենամեծ չափերով սենդվիչը պատրաստվել է Նիժնի Նովգորոդի տոնավաճառում։ Մակերեսը կազմել է 14 մ²։ Նախագծում աշխատել են Նիժնի Նովգորոդի ճարպայուղային կոմբինատի աշխատակիցները։ Աշխատանքը նվիրված էր քաղաքի 780 ամյակին։ Բուտերբրոդը բաղկացած էր հետևյալ բաղադրիչներից՝ 45 ցորենի հացից, մայոնեզի 6 տեսակից, երշիկեղենից, պանրից և բանջարեղենից[3]։
- «Tesco» սուպերմարկետների ցանցը թողարկել է երաժշտական սենդվիչներ, որոնք նվագում են Սուրբ Ծննդյան երգեր այն ժամանակ, երբ դրանք հանվում են փաթեթից։
- Ռուսաստանի Դաշնությունում ամենամեծ սենդվիչը պատրաստվել է 2010 թվականի հուլիսի 27-ին Սևերոդվինսկում, սենդվիչի երկարությունը կազմում է 44 մետր, 77 սանտիմետր[4]։
- Կծած սենդվիչ պանրով, որի վրա երևում է Սուրբ Մարիամի ուրվագիծը, այն վաճառվել է 28 հազար դոլարով աճուրդի ժամանակ։ Վաճառքի պահին սենդվիչը եղել է 10 տարեկան[5]։
Հումոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուտերբրոդի կանոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Մերֆիի օրենքի տարածված դեպքերից է «բուտերբրոդի կանոնը», այն է․ «Բուտերբրոդը միշտ կարագի կողմով է ներքև ընկնում»[6], կամ, այլ տարբերակ՝ «Բուտերբրոդի ներքև ընկնելու հավանականությունն ուղիղ համեմատական է գորգի գնին»։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Կրոստինի
- Բրուսկետա
- Կարագով կատվի պարադոքս
- Կապրեզե, ինչ որ բան աղցանի և բուտերբրոդի միջև («բուտերբրոդ» կարագով և պանրով, որի մեջ կա նաև լոլիկ, իսկ յուղը ձիթապտղի է)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Бутерброд // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909.
- ↑ Приготовлен самый большой бутерброд в мире Արխիվացված 2008-05-23 Wayback Machine // kuking.net
- ↑ В Нижнем съели самый большой в России бутерброд // Готовим. РУ
- ↑ В Северодвинске сделали самый длинный бутерброд в России(չաշխատող հղում)
- ↑ «Надкусанный бутерброд с образом Девы Марии продан за 28 тысяч долларов». Lenta.ru. 23 ноября 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 13-ին.
- ↑ Статья «Закон бутерброда» в журнале «Знание — сила»
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Wie mache ich ein Butterbrot?», in: Sebastian Dickhaut: Wie koche ich …?, München 2006, S. 200
- Kößling, Elke: Das Buch vom Butterbrot. ISBN 3-8025-1500-5
- Бутерброд — Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / ред. И. М. Скворцов и др. — М.: Государственное Научное издательство «Большая Советская энциклопедия» — 1959.