Բուլինգը բժշկական մասնագիտական համայնքում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բուլինգը բժշկական ոլորտում մեծ տարածում ունի, հատկապես ուսանող կամ պրակտիկ բժիշկների շրջանում։ Ենթադրվում է, որ սա գոնե մասամբ արդյունք է բժշկական մասնագիտության պահպանողական ավանդական հիերարխիկ կառույցների և ուսուցման մեթոդների, ինչը կարող է հանգեցնել բուլինգի ցիկլի։

Ըստ Ֆիլդի, բուլերները ընտրում են այնպիսի մասնագիտություններ, ինչպիսիք են բժշկությունը, խոցելի հաճախորդների, աշխատակիցների և ուսանողների նկատմամբ իշխանություն գործադրելու հնարավորությունից օգտվելու նպատակով։

Թեև զոհի կարծրատիպը որպես թույլ մարդու, ով ինչ-որ կերպ արժանի է բռնության ենթարկվելու, ակնհայտ է, աճող ապացույցներ կան, որ բուլերները, հաճախ դրդված են խանդից և նախանձից, ընտրում են ամենահմուտ ուսանողներին, որոնց միայն ներկայությունը բավարար է որպեսզի բուլերը իրեն անապահով և անվստահ զգա։ Զոհերը սովորաբար բարձր ակադեմիական առաջադիմություն ունեն և, ամենայն հավանականությամբ, լավագույնն են եղել իրենց դպրոցական տարիների ընթացքում։ Քանի որ բժշկական ուսանողները պետք է մրցեն միմյանց դեմ, դա կարող է ստիպել որոշ վերապատրաստվող բժիշկների ցանկանալ առանձնանալ ամբոխից, իսկ ոմանք օգտագործում են գաղտնի տեխնիկա՝ ակադեմիական ճանաչում ձեռք բերելու համար։

Բժշկական ուսանողի վատ վերաբերմունքի և ահաբեկման մոլեգնող խնդիրը սիստեմատիկորեն ուսումնասիրվել և զեկուցվել է մանկաբույժ Հենրի Կ. Սիլվերի կողմից 1990թ. «JAMA» ուսումնասիրության մեջ, որը ցույց է տվել, որ բժշկական դպրոցի ուսանողների 46.4 տոկոսը ինչ-որ պահի ենթարկվել է բռնության սովորելու ընթացքում, իսկ երբ նրանք ավարտում էին, այդ թիվը կազմում էր 80,6 տոկոս[1]։

2002թ.-ի թեստի ժամանակ 594 BMA անդամ ընտրվել են պատահականության սկզբունքով` անցնելու ահաբեկչությանը վերաբերվող հարցում, և 594 կրտսեր բժիշկներից 220-ը հայտնել են, որ նախորդ տարում ենթարկվել են բռնության։ Այս հարցումը չի հաղորդել աշխատանքի աստիճանի կամ տարիքի տարբերություններ[2]։

Հոգեբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոգեբանական մոդելները, ինչպիսիք են փոխանցումը և պրոյեկցիան առաջարկվել են բացատրելու նման վարքագիծը, որտեղ բուլերի անձնական անբավարարության զգացումը պրոյեկտվում կամ փոխանցվում է զոհին. ստիպելով ուրիշներին իրեն ոչ ադեկվատ և ենթակա զգալ՝ կռվարարն այդպիսով արդարացնում է իր թերարժեքության զգացումը։

Տեղաշարժը պաշտպանական այլ մեխանիզմ է, որը կարող է բացատրել բազմաթիվ բժշկական մանկավարժների հակվածությունը ուսանողներին ահաբեկելու, և կարող է գործել ենթագիտակցորեն[3]։ Տեղաշարժը ենթադրում է իմպուլսի (սովորաբար ագրեսիայի) վերահղում դեպի անզոր փոխարինող թիրախը[4]։ Թիրախը կարող է լինել մարդ կամ առարկա, որը կարող է ծառայել որպես խորհրդանշական փոխարինող[5]։ Տեղահանումը կարող է գործել շղթայական ռեակցիաներով, որտեղ մարդիկ ակամայից դառնում են տեղահանման զոհ և հեղինակ[6]։ Օրինակ, օրդինատոր բժիշկը կարող է սթրեսի ենթարկվել իր հիվանդների կամ ընտանիքի միջավայրում, բայց չի կարող արտահայտել այդ զգացմունքները հիվանդների կամ իր ընտանիքի անդամների նկատմամբ, ուստի նա այդ բացասական հույզերը ուղղում է խոցելի ուսանողներին՝ վերահսկողության կամ հպատակության տեսքով[7]։ Այնուհետև ուսանողը կոպտորեն է վարվում նկատմամբ՝ ուղղորդելով ռեակտիվ հույզերը[7]։

Բժշկության մեջ անհարգալից վերաբերմունքն ու ահաբեկումը սպառնալիք է նաև հիվանդի անվտանգության համար, քանի որ այն արգելակում է կոլեգիալությունն ու համագործակցությունը, որոնք կարևոր են թիմային աշխատանքի համար, խզում է հաղորդակցությունը, խաթարում է բարոյականությունը և արգելակում է նոր գործելակերպի համապատասխանությունն ու իրականացումը[8][9]։

Բուլինգի ցիկլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բժշկական ուսուցումը սովորաբար տեղի է ունենում հաստատություններում, որոնք ունեն բարձր կառուցվածքային հիերարխիկ համակարգ։ Նման գործելակերպը կարող է խթանել բուլինգի մշակույթը և բուլինգի ցիկլի ձևավորմանը, որը նման է այլ չարաշահման ցիկլերին, որտեղ նրանք, ովքեր դա զգում են, շարունակում են ուղղորդել դեպի ուրիշներիը։ Բժիշկները ավելի ու ավելի են զեկուցում Բրիտանական բժշկական ասոցիացիային, որ իրենք ենթարկվում են բռնության, հաճախ ավելի հին և ավագ գործընկերների կողմից, որոնցից շատերը վատ վերաբերմունքի են արժանացել իրենք իրենց փոքր տարիքում[10]։

Բժիշկ Ջոնաթան Բելսին AMA Virtual Mentor-ում հրապարակված «Ուսուցում նվաստացումով» վերնագրով խորհրդանշական պատմվածքում պատմում է, որ «ինչքան էլ որ լավ ներկայացնեիր գործը, ճանապարհի երկայնքով ինչ-որ տեղ կընկնեիր և գիշատիչ պրոֆեսորին հնարավորություն ընձեռեիր բացահայտելու քո թերությունները։ Երբեմն դա կարող էր լինել ձեր բժշկական գիտելիքների բացակայությունը, երբեմն այն հարցը, որը դուք խորհուրդ չեք տվել հիվանդին, որը կբացահայտեր խնդրի արմատը։ Մի անգամ, լուսաբանման ժամանակ, պրոֆեսորը շրջվեց դեպի ինձ և կշտամբեց ինձ, որ հաճախում էի իր հիվանդասենյակի շրջանը՝ հագնելով վանդակավոր վերնաշապիկ, որն ակնհայտորեն անհարիր էր սկսնակ բժշկին»[11]։

Ազդեցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բուլինգը կարող է զգալիորեն նվազեցնել աշխատանքից բավարարվածությունը և մեծացնել աշխատանքից առաջացած սթրեսը. այն նաև հանգեցնում է ցածր ինքնավստահության, դեպրեսիայի, անհանգստությանն և աշխատանքից հեռանալու ցանկության[12][13]։ Բուլինգը նպաստում է աշխատակազմի շրջանառություն բարձր ցուցանիշների, հիվանդության առկայության բարձր ցուցանիշների, աշխատանքի վատթարացման, ցածր արտադրողականության, վատ թիմային ոգու և վերապատրաստված անձնակազմի կորստի[12]։ Սա ազդում է բժշկական անձնակազմի հավաքագրման վրա։

Քրոնիկ և ընթացիկ ահաբեկումը կապված է էականորեն ավելի վատ առողջության հետ[14] ըստ Հարվարդի բժշկական դպրոցի մանկաբուժության դոցենտ Լաուրա Մ. Բոգարտի հետազոտության։

Հետազոտությունները հետևողականորեն ցույց են տվել, որ բժիշկներն ունեցել են դեպրեսիայի և ինքնասպանությունների ամենաբարձր ցուցանիշները՝ համեմատած աշխատանքի շատ այլ ոլորտների մարդկանց հետ՝ ինքնասպանության դեպքում, 40%-ով ավելի բարձր տղամարդ բժիշկների և 130%-ով ավելի բարձր՝ կին բժիշկների մոտ[15][16][17]։ Ուսանողները բժշկական դպրոց են ընդունվում իրենց հասակակիցների նման հոգեկան առողջության պրոֆիլներով, բայց վերջում ունենում են դեպրեսիա, ինքնասպանության գաղափարներ և այլ հոգեկան հիվանդություններ շատ ավելի բարձր տեմպերով համեմատած հասակակիցների հետ[18][19]։ Չնայած առողջապահական խնամքի պարագաներին հասանելիությանը, նրանք ավելի հավանական է, որ կդիմագրավեն դիսֆունկցիոնալ և ինքնավնասող վարքագծին, և ավելի քիչ հավանական է, որ կստանան ճիշտ խնամք կամ նույնիսկ կգիտակցեն, որ իրենք ինչ-որ միջամտության կարիք ունեն։

Պարզվել է, որ բժշկական ուսուցման ձևավորման տարիներին բուլինգի ենթարկվելը նպաստում է այս հետևանքներին։ Բժշկական ուսանողների շրջանում խարանման վախը Թոմաս Շվենկի և ԱՄՆ Միչիգանի համալսարանի ընտանեկան բժշկության բաժանմունքի գործընկերների կողմից JAMA-ում կատարված ուսումնասիրության առարկան էր։ Բժշկական ուսանողների 53%-ը, ովքեր հայտնել են դեպրեսիվ ախտանիշների բարձր մակարդակի մասին, անհանգստացած են, որ իրենց հիվանդության բացահայտումը ռիսկային կլինի իրենց կարիերայի համար, իսկ 62%-ը նշել է, որ օգնություն խնդրելը կնշանակի, որ իրենց դիմագրավելու հմտությունները անբավարար են, համաձայն 2010 թվականի սեպտեմբերին հրապարակված ուսումնասիրության։ «Ուսանողները արտասովոր պահանջների տակ են։ Նրանք զգում են, որ կյանքի և մահվան որոշումներ են կայացնում, և որ երբեք չեն կարող սխալվել։ Կատարյալ լինելու այնպիսի ահռելի ճնշում կա, որ թերանալու ցանկացած զգացում նրանց շատ անհանգստացնում է»,- ասում է Շվենկը[20]։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բժշկական ուսանողներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բժշկական ուսանողները, հավանաբար խոցելի լինելով առողջապահական հաստատություններում իրենց համեմատաբար ցածր կարգավիճակի պատճառով, կարող են զգալ բանավոր բռնություն, նվաստացում և ոտնձգություն (ոչ սեռական կամ սեռական)։ Սեռի և ռասայի վրա հիմնված խտրականությունը ավելի քիչ տարածված է[21]։

Մեկ ուսումնասիրության ժամանակ բժշկական ուսանողների մոտ 35%-ը հայտնել է, որ ենթարկվել է բռնության։ Հարցված 1000 ուսանողներից յուրաքանչյուր չորրորդն ասել է, որ իրենք ենթարկվել են բռնության բժշկի կողմից։ Ավելին, հայտնի է, որ ահաբեկում է տեղի ունենում բժշկական ուսանողների շրջանում։ Բուլինգի դրսևորումները ներառում են.[22]

  • նվաստացված լինել ուսուցիչների կողմից հիվանդների կամ հասակակիցների առջև
  • ենթարկվել բռնության «բժշկական ընտանիքից» չլինելու համար (հաճախ բժշկության մեջ մտած մարդիկ ունեն ավագ քույր կամ եղբայր, ով նույն աստիճանի է ձգտում կամ կապ ունի մասնագիտության այլ անհատների հետ, որոնց հետ ընտանեկան հարաբերությունները որոշակի պաշտպանվածություն են հաղորդում կամ հատուկ ազդեցություն, հատկապես ակադեմիական միջավայրում:) Նման գործելակերպը տարածվում է ընդունելության ընթացակարգերի վրա, որոնց վրա կանոնավոր կերպով ազդում են թեկնածուների ներքին արժանիքներից հեռու գտնվող գործոնները, ինչպիսիք են դասախոսական կազմի անդամների կամ հայտնի բժշկական աստղերի հետ կապված լինելը[23][24]։
  • ճնշման գործադրվել առանց հսկողության ընթացակարգ իրականացնելու համար։
  • բժշկական այլ ուսանողների կողմից օտարվել՝ հարցեր տալու համար (որոշ ուսանողների համար բժշկական բովանդակությունը շփոթեցնող է) սոցիալական մեդիա ցանցերում (Facebook), հեռախոսով կամ անձամբ։

Մի ուսումնասիրություն ցույց է տվել, որ բժշկական ֆակուլտետն այն ֆակուլտետն է, որտեղ ուսանողներին ամենից հաճախ վատ վերաբերմունք են ցուցաբերել[25]։

Բուլինգը տարածվում է ասպիրանտների վրա[26][27]։

Կրտսեր (ստաժոր) բժիշկներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Թագավորությունում անցկացրած ուսումնասիրության մեջ կրտսեր բժիշկների 37%-ը հայտնել է, որ ենթարկվել է բուլինգի նախորդ տարվա ընթացքում, իսկ 84%-ը ունեցել է առնվազն մեկ դեպք։ Սևամորթ և ասիացի բժիշկներն ավելի հաճախ են ենթարկվելու բռնության, քան մյուս բժիշկները։ Կանայք ավելի հաճախ են ենթարկվում բռնության, քան տղամարդիկ[2]։

Ստաժավորվող բժիշկները, ովքեր վտանգ են զգում աշխատավայրում, ավելի քիչ արդյունավետ են և ավելի քիչ հավանական է, որ խորհուրդ կհարցնեն կամ օգնության կդիմեն, երբ դրա կարիքը կա[28]։

Խորհրդատու բժիշկները, ովքեր զգում են օտարված, կարող են իրենց դժգոհությունը ուղղել դեպի կրտսեր գործընկերները[29]։

Սըր Յան Քենեդիի (Առողջապահության հանձնաժողովի նախագահ) հարցազրույցը լրատվամիջոցներում զգալի հետաքրքրություն առաջացրեց նրա հայտարարությունից հետո, որ ահաբեկումը «քայքայիչ» խնդիր է, որին NHS-ը պետք է անդրադառնա։

Հոգեբուժություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

հոգեբուժության ոլորտում վերապատրաստվողների մոտ բռնության մակարդակը առնվազն նույնքան բարձր է, որքան մյուս բժշկական ուսանողները։ West Midlands-ում հոգեբուժական պրակտիկանտների հարցման արդյունքում 47%-ը ենթարկվել է բուլինգի վերջին տարվա ընթացքում, նույնիսկ ավելի բարձր տոկոսներով էթնիկ փոքրամասնությունների և կանանց շրջանում։</ref>[30]

Բուժքուրական ոլորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բուժքույրերը բավականին հաճախ են ենթարկվում բուլինգի[31][32]։ Կարծիք կա, որ հարաբերական ագրեսիան (բուլինգի հոգեբանական ասպեկտները, ինչպիսիք են բամբասանքը և ահաբեկումը) լայն տարածում ունեն։ Հարաբերական ագրեսիան ուսումնասիրվել է աղջիկների, բայց ոչ այնքան չափահաս կանանց շրջանում[33]։

Մշակույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սըր Լանսելոտ Սփրատը, կերպար, որը մարմնավորում է դերասան Ջեյմս Ռոբերթսոն Ջասթիսը Բժիշկ տանը ֆիլմաշարում, հաճախ հիշատակվում է որպես արքետիպային ամբարտավան ահաբեկող բժիշկ, որը իշխում է վախով։ Ֆիլմաշարը ցույց է տալիս նաև այլ բժիշկների և բուժքույր մատրոնի կողմից ուսանող բժիշկների նկատմամբ բուլիինգը։

Ամերիկյան Scrubs սիթքոմում դոկտոր Քոքսն օգտագործում է բուլինգն ու հեգնանքը՝ որպես պրակտիկանտներին տանջելու և նրանց ընկերության հանդեպ իր հակակրանքը արտահայտելու մեթոդներ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «VM – To Bully and Be Bullied: Harassment and Mistreatment in Medical Education, Mar 14 ... Virtual Mentor». virtualmentor.ama-assn.org. 2014 թ․ մարտի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 Quine, L. (2002 թ․ ապրիլի 13). «Workplace bullying in junior doctors: questionnaire survey». BMJ. 324 (7342): 878–879. doi:10.1136/bmj.324.7342.878. PMC 101400. PMID 11950736.
  3. ↑ Salin, Denise (2016 թ․ ապրիլի 22). «Ways of Explaining Workplace Bullying: A Review of Enabling, Motivating and Precipitating Structures and Processes in the Work Environment». Human Relations. 56 (10): 1213–1232. doi:10.1177/00187267035610003. hdl:10227/283. S2CID 55963468.
  4. ↑ Ahmed, Eliza (2006). «Understanding bullying from a shame management perspective: Findings from a three-year follow-up study» (PDF). Educational and Child Psychology. 23 (2): 25–39. doi:10.53841/bpsecp.2006.23.2.25. S2CID 147067476. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  5. ↑ «www.arimhe.com/uploaded/abstractbook.4th-worldwide-conference.pdf#page=25» (PDF). arimhe.com. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  6. ↑ Einarsen, Stale; Hoel, Helge; Zapf, Dieter; Cooper, Cary (2010 թ․ սեպտեմբերի 22). Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice (Second ed.). CRC Press. ISBN 9781439804902. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 2-ին – via Google Books.
  7. ↑ 7,0 7,1 Einarsen, Ståle (2000). «Harassment and bullying at work: A review of the scandinavian approach». Aggression and Violent Behavior. 5 (4): 379–401. doi:10.1016/S1359-1789(98)00043-3.
  8. ↑ Leape, Lucian L.; Shore, Miles F.; Dienstag, Jules L.; Mayer, Robert J.; Edgman-Levitan, Susan; Meyer, Gregg S.; Healy, Gerald B. (July 2012). «Perspective: A Culture of Respect, Part 1: The Nature and Causes of Disrespectful Behavior by Physicians». Academic Medicine. 87 (7): 845–852. doi:10.1097/ACM.0b013e318258338d. PMID 22622217.
  9. ↑ Anderson, Jim (April 2013). «Can "pimping" kill? The potential effect of disrespectful behavior on patient safety». Journal of the American Academy of Physician Assistants. 26 (4): 53–56. doi:10.1097/01720610-201304000-00014. PMID 23610843. S2CID 41937451.
  10. ↑ Williams K (1998) Stress linked to bullying. BMA News Review, April 18
  11. ↑ «VM – Teaching by Humiliation—Why It Should Change, Mar 14 ... Virtual Mentor». virtualmentor.ama-assn.org. 2014 թ․ մարտի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 Field, T. (2002). «Bullying in medicine». BMJ. 324 (7340): 786a–786. doi:10.1136/bmj.324.7340.786/a. PMC 1122715. PMID 11923166.
  13. ↑ Björkqvist, K (2001). «Social defeat as a stressor in humans». Physiology & Behavior. 73 (3): 435–42. doi:10.1016/S0031-9384(01)00490-5. PMID 11438372. S2CID 45769585.
  14. ↑ Bogart, Laura M.; Elliott, Marc N.; Klein, David J.; Tortolero, Susan R.; Mrug, Sylvie; Peskin, Melissa F.; Davies, Susan L.; Schink, Elizabeth T.; Schuster, Mark A. (2014 թ․ փետրվարի 17). «Peer Victimization in Fifth Grade and Health in Tenth Grade». Pediatrics. 133 (3): 440–447. doi:10.1542/peds.2013-3510. PMC 4530298. PMID 24534401.
  15. ↑ Rotenstein, Lisa S.; Ramos, Marco A.; Torre, Matthew; Segal, J. Bradley; Peluso, Michael J.; Guille, Constance; Sen, Srijan; Mata, Douglas A. (2016 թ․ դեկտեմբերի 6). «Prevalence of Depression, Depressive Symptoms, and Suicidal Ideation Among Medical Students: A Systematic Review and Meta-Analysis». JAMA. 316 (21): 2214–2236. doi:10.1001/jama.2016.17324. ISSN 1538-3598. PMC 5613659. PMID 27923088.
  16. ↑ Mata, Douglas A.; Ramos, Marco A.; Bansal, Narinder; Khan, Rida; Guille, Constance; Di Angelantonio, Emanuele; Sen, Srijan (2015 թ․ դեկտեմբերի 8). «Prevalence of Depression and Depressive Symptoms Among Resident Physicians». JAMA. 314 (22): 2373–83. doi:10.1001/jama.2015.15845. PMC 4866499. PMID 26647259.
  17. ↑ Chen, Pauline W. (2010 թ․ հոկտեմբերի 7). «The New York Times». The New York Times. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  18. ↑ «The occupation with the highest suicide rate | Psychology Today». psychologytoday.com. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  19. ↑ Rotenstein, Lisa S.; Torre, Matthew; Ramos, Marco A.; Rosales, Rachael C.; Guille, Constance; Sen, Srijan; Mata, Douglas A. (2018 թ․ սեպտեմբերի 18). «Prevalence of Burnout Among Physicians: A Systematic Review». JAMA. 320 (11): 1131–1150. doi:10.1001/jama.2018.12777. ISSN 1538-3598. PMC 6233645. PMID 30326495.
  20. ↑ Devi, Sharmila (2011). «Doctors in distress». The Lancet. 377 (9764): 454–455. doi:10.1016/S0140-6736(11)60145-1. PMID 21300592. S2CID 36183787. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  21. ↑ Coverdale, J. H.; Balon, R.; Roberts, L. W. (2009). «Mistreatment of Trainees: Verbal Abuse and Other Bullying Behaviors». Academic Psychiatry. 33 (4): 269–73. doi:10.1176/appi.ap.33.4.269. PMID 19690101. S2CID 26914506.
  22. ↑ Curtis P Medical students complain of bullying The Guardian 4 May 2005
  23. ↑ «VM – Legacy Admissions in Medical School, Dec 12 ... Virtual Mentor». virtualmentor.ama-assn.org. 2012 թ․ դեկտեմբերի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  24. ↑ «Connections to University can affect admissions decision | Stanford Daily». stanforddaily.com. 2013 թ․ մարտի 13. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 9-ին.
  25. ↑ Rautio, Arja; Sunnari, Vappu; Nuutinen, Matti; Laitala, Marja (2005). «Mistreatment of university students most common during medical studies». BMC Medical Education. 5: 36. doi:10.1186/1472-6920-5-36. PMC 1285362. PMID 16232310.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  26. ↑ Stebbing, J; Mandalia, S; Portsmouth, S; Leonard, P; Crane, J; Bower, M; Earl, H; Quine, L (2004). «A questionnaire survey of stress and bullying in doctors undertaking research». Postgraduate Medical Journal. 80 (940): 93–6. doi:10.1136/pmj.2003.009001. PMC 1742926. PMID 14970297.
  27. ↑ Bairy, KL; Thirumalaikolundusubramanian, P; Sivagnanam, G; Saraswathi, S; Sachidananda, A; Shalini, A (2007). «Bullying among trainee doctors in Southern India: A questionnaire study». Journal of Postgraduate Medicine. 53 (2): 87–90. doi:10.4103/0022-3859.32206. PMID 17495372.
  28. ↑ Israël, E; Louwette, R; Lambotte, C (1975). «Two familial cases of congenital erythroderma ichthyosiforme». Revue Médicale de Liège. 30 (13): 439–44. PMID 1096266.
  29. ↑ Paice E, Smith D (2009). «Bullying of trainee doctors is a patient safety issue». The Clinical Teacher. 6: 13–7. doi:10.1111/j.1743-498x.2008.00251.x. S2CID 71726099.
  30. ↑ Gadit AA Bullying in psychiatry must stop – Clinical Psychiatry News, May, 2007
  31. ↑ Hutchinson, M; Wilkes, L; Vickers, M; Jackson, D (2008). «The development and validation of a bullying inventory for the nursing workplace». Nurse Researcher. 15 (2): 19–29. doi:10.7748/nr2008.01.15.2.19.c6326. PMID 18283759.
  32. ↑ Porter-O'grady, T (2008). «Transforming work environments. Interview by Diane E Scott and Amanda Rosenkranz». The American Nurse. 40 (2): 7. PMID 18494401.
  33. ↑ Dellasega, Cheryl A. (2009). «Bullying among nurses». The American Journal of Nursing. 109 (1): 52–8. doi:10.1097/01.NAJ.0000344039.11651.08. PMID 19112267.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բուլինգը_բժշկական_մասնագիտական_համայնքում&oldid=9392418» էջից