Բակունինից Լական
Բակունինից Լական անգլ.՝ From Bakunin to Lacan | |
|---|---|
| Ենթավերնագիր | Anti-Authoritarianism and the Dislocation of Power |
| Հեղինակ | Saul Newman? |
| Տեսակ | գրավոր աշխատություն |
| Ժանր | քաղաքական փիլիսոփայություն |
| Թեմա | post-anarchism?, անարխիզմ և պոստստրուկտուրալիզմ |
| Բնօրինակ լեզու | անգլերեն |
| Երկիր |  ԱՄՆ |
| Հրատարակիչ | Rowman & Littlefield? |
| Հրատարակման տարեթիվ | ապրիլի 28, 2001 |
Բակունինից մինչև Լական. հակաավտորիտարիզմը և իշխանության տեղաբաշխումը Սաուլ Նյումանի քաղաքական փիլիսոփայության մասին գիրք է, որը հրատարակվել է 2001 թվականին։ Այն ուսումնասիրում է անարխիստական տեսության էական բնութագրերը, որը պնդում է, որ կառավարությունը և հիերարխիան սոցիալական կազմակերպման անցանկալի ձևեր են։ Նյումանը ձգտում է դուրս գալ դասական անարխիզմին պարտադրված այս բնութագրերի սահմանափակումներից՝ օգտագործելով պոստստրուկտուրալիստական մտքի հասկացությունները։
Կիրառելով պոստստրուկտուրալիստական տեսությունը անարխիզմի վրա՝ Նյումանը ներկայացնում է հետանարխիզմի պատմությունը։ Նրա հետանարխիզմը ավելի առարկայական է, քան նախկին մտածողների մոտ, և ազդել է փիլիսոփայության հետագա մոտեցումների վրա։ Պոստմոդեռն փիլիսոփայությանը թշնամաբար տրամադրված անարխիստական շարժման մթնոլորտում թողարկված «Բակունինից մինչև Լական»-ը քննադատության է ենթարկվել ժամանակակից անարխիզմի վատ ըմբռնման և դրա հետ առնչվելու համար։
Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գիրքը թողարկվել է քաղաքակրթության քննադատների (հիմնականում անարխո-պրիմիտիվիստների, որոնցից օրինակ՝ Ջոն Զերզան) և նրա կողմնակիցների (հատկապես Մյուրեյ Բուքչինի) միջև նոր վերածնված անարխիստական շարժման վեճի համատեքստում։ Թեև Զերզանը և Բուքչինը խիստ անհամաձայնություններ ունեն քաղաքակրթության, տեխնոլոգիայի և լեզվի արժանիքների վերաբերյալ, սակայն ծաղրում էին պոստմոդեռնիզմը՝ որպես անհատին զրկող և գոյություն ունեցող կարգերն ամրապնդող[1]։ Մեկ այլ կարևոր գործոն, որն ազդեց գրքի թողարկման ինտելեկտուալ մթնոլորտի վրա, 1990-ական թվականներին ակադեմիայում անարխիստական տեսության վերագտնումն էր[1]։
Բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Փիլիսոփայության պրոֆեսոր Թոդ Մեյը պնդում է, որ գրքի ընդհանուր նպատակն է «առաջարկել իշխանության, և հատկապես քաղաքական իշխանության, ընդհանուր պատկերացումների ձևերի քննադատությունը»[2]։ Նյումանը համառորեն հարցադրում է անում, թե ինչպես կարող է անարխիզմը զերծ մնալ ճնշումների այն ձևերի վերարտադրումից, որոնք նա ձգտում է հաղթահարել[3]։
Նյումանը դասական անարխիզմի մեջ ներառում է պոստստրուկտուրալիստական մտքի այնպիսի հասկացություններ, ինչպիսիք են հետհումանիզմը և հակաէականիզմը։ Ի տարբերություն Մեյի, որի հետանարխիզմը այս երկուսի համակցությունն է, Նյումանը փորձում է դուրս գալ և՛ անարխիզմից, և՛ պոստստրուկտուրալիզմից[4]։ Նա առաջարկում է, որ «օգտագործելով պոստստրուկտուրալիստական քննադատությունը՝ կարելի է տեսականացնել քաղաքական դիմադրության հնարավորությունը՝ առանց էական երաշխիքների. պոստանարխիզմի քաղաքականություն… ներառելով անարխիզմի բարոյական սկզբունքները էականիզմի պոստստրուկտուրալիստական քննադատության հետ, հնարավոր է հասնել գերիշխանության դեմ դիմադրության էթիկապես գործունակ, քաղաքականապես հիմնավոր և իսկապես ժողովրդավարական հասկացության»[5]։
Նյումանը կենտրոնանում է հատկապես Ժիլ Դելեզի, Ժակ Դերիդայի և հոգեվերլուծաբան Ժակ Լականի աշխատանքների վրա[3]։
Կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գիրքը, որն ուղղված էր ոչ թե անարխիստական, այլ ակադեմիական լսարանին, քննադատվեց «Anarchy: A Journal of Desire Armed»-ում անարխիստական տեսության ոչ բարդ, մակերեսային ըմբռնման և ներգրավվածության համար[4]։ Գովաբանելով գրքի՝պոստստրուկտուրալիստ փիլիսոփաների մասին հատվածը, գրախոս Սաշա Կ-ն պնդում էր, որ «Նյումանը օգտագործում է Կրոպոտկինին և Բակունինին որպես անարխիզմի իր փոխարինողներ ընդհանրապես և, իր հերթին, յուրաքանչյուրից ընդամենը մի քանի մեջբերումներ՝ հիմնավորելու իր տեսակետը»[4]։ Նա կասկածի տակ դրեց, թե արդյոք Նյումանի կողմից ժամանակակից անարխիստներին մարդկային էության էական ընկալման վերագրումը ճշմարիտ էր՝ եզրակացնելով, որ եթե գիրքն ընդուներ «անարխիզմի ավելի քիչ միաչափ հայացք», ապա նա պետք է հրաժարվեր «մեծ մասից», ինչը դարձնում է պոստանարխիզմը հետանարխիզմ[4]։
New Formulation-ի գրախոս Մայքլ Գլավինը վկայակոչեց Նյումանի անտեղյակությունը անարխիստական ապակենտրոնացված իշխանության նախաձեռնության և անարխիստական կազմակերպման ձևերի, ինչպիսիք են արհմիությունները, ֆեդերացիաները և շահագրգիռ խմբերը, որպես ապացույց, որ նա չկարողացավ հասկանալ իշխանությունը և սխալմամբ այն կապել է գերակայության հետ[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Cohn, Jesse (September 2002). «What is Postanarchism "Post"?». Postmodern Culture. 13 (1). doi:10.1353/pmc.2002.0028. ISSN 1053-1920. S2CID 145475500.
- ↑ May, Todd (2002). «Lacanian Anarchism and the Left». Theory and Event. 6 (1). doi:10.1353/tae.2002.0006. ISSN 1092-311X. S2CID 144434340.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Glavin, Michael (Winter–Spring 2004). «Power, Subjectivity, Resistance: Three Works on Postmodern Anarchism». The New Formulation: An Anti-authoritarian Review of Books. 2 (2). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 1-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 22-ին.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 sasha k (Spring–Summer 2004). «Review: From Bakunin to Lacan: Post-anarchism or simply post-revolution?». Anarchy: A Journal of Desire Armed (57). Արխիվացված է օրիգինալից 2004 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
- ↑ Newman, Saul (2001). From Bakunin to Lacan. Lexington: Lexington Books. էջ 158. ISBN 0-7391-0240-0.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- "From Bakunin to Lacan: Anti-authoritarianism and the dislocation of power" Արխիվացված 2011-05-20 Wayback Machine, Newman's PhD thesis at R.A. Forum.