Արտավազդ Առաքելյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Առաքելյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին:
Արտավազդ Առաքելյան
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 3, 1925(1925-08-03)[1]
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
Մահացել էնոյեմբերի 2, 2009(2009-11-02) (84 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՀայաստանի ազգային ագրարային համալսարան (1948)[1]
Գիտական աստիճանգյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր[1] (1972)
Մասնագիտությունմիջատաբան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան և «Մարտական ծառայությունների» մեդալ[2]

Արտավազդ Հովհաննեսի Առաքելյան (օգոստոսի 3, 1925(1925-08-03)[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - նոյեմբերի 2, 2009(2009-11-02), Երևան, Հայաստան), հայ միջատաբան։ Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1972), պրոֆեսոր (1984): ՀԳԳԱ թղթակից անդամ (1994):

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտավազդ Առաքելյանը ծնվել է 1925 թվականի հուլիսի 3-ին, Երևան քաղաքում։ 1948 թվականին ավարտել է Հայաստանի գյուղատնտեսական ինստիտուտը։ 1957 թվականին եղել է ՀՀ խաղողապտղագինեգործության գիտական կենտրոնի բույսերի պաշտպանության բաժնի վարիչ[3]։

Աշխատանքները վերաբերում են պտղատու ծառերի և խաղողի վազի վնասատուների կենսաբանական, էկոլոգիական առանձնահատկությունների ուսումնասիրման և դրանց դեմ պայքարի արդյունավետ միջոցառումների մշակման հարցերին։

Անդամակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Խաղողագործության և գինեգործության միջազգային ակադեմիայի անդամ (1999)

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Սև ոսկեբզեզ։ Կորիզավորների վնասատու սև ոսկեբզեզը և պայքարի միջոցները նրա դեմ։ ՀԽՍՀ գյուղատնտեսության մինիստրության գյուղատնտեսական գիտության գլխավոր վարչություն, Երևան, ՀԽՍՀ գյուղմինիստրության գյուղատնտեսական գիտությունների գլխավոր վարչության հրատարակչություն, 1959[4]։
  • Կալիֆորնյան վահանակիր։ Այգեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, «Հայաստան», 1969[5]։
  • Պտղատու ծառերի վնասատուները և պայքարի միջոցառումները։ Երևան, «Հայաստան», 1970[6]։
  • Արևելյան պտղակեր։ Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, «Հայաստան», 1973 (համահեղինակ)[7]։
  • Պտղատու ծառերի վնասատուները։ Երևան, «Հայաստան», 1977[8]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀԽՍՀ Գյուղմինիստրություն, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ, 1983[9]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀՍՍՀ Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ, 1984[10]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀԽՍՀ «Հայգյուղքիմիա» արտադրա-գիտական միավորում, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1986:
  • Խաղողի մշակության առանձնահատկությունները գյուղացիական տնտեսություններում։ Երևան, Ագրոպրես, 1998 (համահեղինակ)[11]։
  • Պտղատու այգիների մշակության տեխնոլոգիան։ Երևան, [Հայ Էդիթ], 1998 (համահեղինակ)[12]։
  • Հայաստանում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի կարանտին վնասատուները։ Երևան, 1999 (համահեղինակ)[13]։
  • Խաղողի, պտղատու և հատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ, Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի պաշտպանության հանրապետական կայան, Երևան, Ա. հ., 2000[14]:
  • Հացահատիկային և լոբազգի մշակաբույսերի սերմերով տարածվող պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները։ Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն, Երևան, 2001 (համահեղինակ)[15]։
  • Ջերմատնային բույսերի պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները։ Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն, Երևան, Ա. Հ., 2001 (համահեղինակ)։
  • Խաղողի և պտղահատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ, Գյուղատնտեսության նախարարություն, Խաղողապտղագինեգործության գիտական կենտրոն, Երևան, տպ. Լիմուշ, 2005[16]։
  • Մեթոդական ցուցումներ «Բույսերի պաշտպանության (էնտոմոլոգիա, ֆիտոպաթոլոգիա) գծով դիպլոմային աշխատանք կատարելու վերաբերյալ։ Կրթության և գիտության նախարարություն, Հայաստանի պետական ագրարային համալսարան, Այգեպտղաբուծության և բույսերի պաշտպանության ամբիոն, Երևան, 2006[17]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Энциклопедия виноградарства (ռուս.)Кишинёв: Молдавская советская энциклопедия, 1986. — ISBN 978-0-01-360551-0
  2. https://pamyat-naroda.su/awards/80238505
  3. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։
  4. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1959)։ Սև ոսկեբզեզ ։ Կորիզավորների վնասատու սև ոսկեբզեզը և պայքարի միջոցները նրադեմ։ ՀՍՍՌ գյուղատնտեսության մինիստրության գյուղատնտեսական գիտության գլխավոր վարչություն։ Եր: ՀՍՍՌ գյուղմինիստր. գյուղատնտես. գիտ. գլխավոր վարչ. հրատ 
  5. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1969)։ Կալիֆորնյան վահանակիր։ Այգեգործության և պտղաբուծության գհ ինստիտուտ։ Երևան: Հայաստան 
  6. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1970)։ Պտղատու ծառերի վնասատուները և պայքարի միջոցառումները։ Երևան: Հայաստան 
  7. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Հարությունյան Հենրիկ Հայրապետի, Նիկողոսյան Էդիկ Զավենի (1973)։ Արևելյան պտղակեր։ Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Բույսերի կարանտինի պետական տեսչություն։ Երևան: Հայաստան 
  8. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1977)։ Պտղատու ծառերի վնասատուները։ Երևան: Հայաստան 
  9. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, ՀՍՍՀ Գյուղմինիստրություն, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, eds. (1983)։ Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցաոումների մասին =: Инструкция по борьбе с вредителями и болезнями виноградной лозы и плодовых культур։ Երևան: Ա. հ 
  10. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, eds. (1984)։ Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցաոումների մասին =: Инструкция по борьбе с вредителями и болезнями виноградной лозы и плодовых культур։ Երևան: Ա. հ 
  11. Սաֆարյան Դերենիկ Լևոնի, Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1998)։ Խոջոյան Ա, ed.։ Խաղողի մշակության առանձնահատկությունները գյուղացիական տնտեսություններում։ «Օգնություն ագարակատիրոջը» մատենաշար։ Երևան: Ագրոպրես 
  12. Մորիկյան Է, Հովհաննիսյան Գ, Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի (1998)։ Խոջոյան Ա, ed.։ Պտղատու այգիների մշակության տեխնոլոգիան։ «Օգնություն ագարակատիրոջը» մատենաշար։ Երևան: Հայ Էդիթ 
  13. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Բեգլարյան Է Ա (1999)։ Հայաստանում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի կարանտին վնասատուները։ Երևան 
  14. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ, Բույսերի պաշտպանության հանրապետական կայան, eds. (2000)։ Խաղողի, պտղատու և հատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ։ Երևան: Ա.հ 
  15. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Բեգլարյան Է Ա (2001)։ Հացահատիկային և լոբազգի մշակաբույսերի սերմերով տարածվող պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները։ Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն։ Երևան 
  16. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ, eds. (2005)։ Խաղողի և պտղահատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ։ Երևան: տպ. Լիմուշ 
  17. Առաքելյան Արտավազդ Հովհաննեսի, Կրթության և գիտության նախարարություն ՀՀ, Հայաստանի պետական ագրարային համալսարան, eds. (2006)։ Մեթոդական ցուցումներ «Բույսերի պաշտպանության (էնտոմոլոգիա, ֆիտոպաթոլոգիա) գծով դիպլոմային աշխատանք կատարելու վերաբերյալ։ Երևան