Ապոստոլոպուլոյի տուն
Տեսակ | մեծ առանձնատուն |
---|---|
Երկիր | Ռուսաստան |
Տեղագրություն | Տագանրոգ |
Առաջին հիշատակում | 1870 |
Ժառանգության կարգավիճակ | ՌԴ մշակութային ժառանգության օբյեկտ |
Ապոստոլոպուլոյի տուն (ռուս.՝ Дом Апостолопуло, Ալաֆուզովի տուն ռուս.՝ Дом Алафузова), հին առանձնատուն Տագանրոգում (Ֆրունզեի փողոց 26)։ Գտնվում է Ֆրունզե փողոցի և Իտալական նրբանցքի անկյունում։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կայսր Ալեքսանդր I-ի 1806 թվականի հրովարտակրով Տագանրոգի հարևանությամբ գտնվող հողատարածքների բաժանման ժամանակ գյուղացի Իվան Ապոստոլոպուլոն ստացել է 150 դեսյատին չափով հողատարածք[1]։
1870-ական թվականների սկզբին Նիկոլաևսկայա 28 (այժմ ՝ Ֆրունզեի փողոց 26) փողոցի երկայնքով շենքը պատկանել է քաղքենի Մարի Ապոստոլոպուլոյին[1]։
1880-ական թվականների վերջին տունը գնել է դեղագործ Յակով Պարնոխը[1]։ Մեծ հավանականությամբ, նրա երեխաները ծնվել են այս տանը, որոնք հետագայում հայտնի դարձան Վալենտին Պարնախ (1891-1951) և Ելիզավետա Տարախովսկայա (1891-1968) անուններով։
1890-ականների սկզբին տունը գնել է ունևոր գյուղացի Կլեոպատրա Կարպովնա Կրասնոկուտսկայան[1], իսկ 20-րդ դարի սկզբին շենքը պատկանել է շրջանային դատարանի փաստաբան Կոնստանտին Կոնստանտինովիչ Պոպանդոպուլոյին[1]։
1910-ականներին Ապոստոլոպուլոյի տունը ձեռք է բերել 50-ամյա ժառանգական պատվավոր քաղաքացի, մեծահարուստ Նիկոլայ Ալաֆուզովը[1]։ Աղբյուրներում այս տունը երբեմն կոչվում է Ալաֆուզովի տուն՝ վերջին սեփականատիրոջ պատվին[2]։ 1914 թվականի հոկտեմբերին նրա բնակարանի վրա զինված հարձակում կատարվեց, սակայն չնայած բնակարանի մանրակրկիտ որոնումներին, հանցագործները ոչինչ չգտան, բացի այն, ինչը Ալաֆուզովն ինքն էր տվել. 115 ռուբլի և շղթայով ոսկե ժամացույց[3]։
1980-ական թվականների կեսերին այս տան նկուղում կահավորվել է Տագանրոգի մանկապատանեկան արվեստի դպրոցում դասավանդող նկարիչներ Լեոնիդ Ստուկանովի և Յուրի Շաբելնիկովի արվեստանոցը։
1990-ական թվականների կեսերից տանը տեղակայվել է դեղատուն։
2000-ականների կեսերին շենքը ձեռք են բերել «Կորալ միկրո» ընկերության սեփականատերերը, ովքեր շենքում տեղավորել են «Офисный мир КМ» համակարգչային և գրասենյակային սարքավորումների խանութը, ինչպես նաև դրա սպասարկման կենտրոնը։
2019 թվականին գիշերը տանը հրդեհ է բռնկվել[4]։ Այրվել է փայտե հատակը և տանիքը 100 քմ մակերեսով, մարդիկ չեն տուժել[4]։ Հրդեհի մարման աշխատանքներին մասնակցել է 17 հրշեջ և հինգ միավոր սարքավորում[4]։
Ճարտարապետական առանձնահատկություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1870-1880-ական թվականների ճարտարապետական քննադատությունը բարձր է գնահատել այն ուղղությունները, որոնք առաջացել են այդ ժամանակաշրջանում (առավել հաճախ վերածնունդ, բարոկկո և վաղ կլասիցիզմ)[2]։ Այս տիպի շինությունները 19-րդ դարի վերջում մեծ թվով կառուցվել են Տագանրոգում, և դրանցից մեկն էլ Ապոստոլոպուլոյի տունն է[2]։
Հայտնի բնակիչներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Յակով Պարնոխ (1847-1912), դեղագործ, դեղատան սեփականատեր, Տագանրոգի քաղաքային խորհրդի անդամ, Տագանրոգի պատվավոր քաղաքացի[1]։
- Լեոնիդ Ստուկանով (1947-1998), ռուս նկարիչ, ուսուցիչ, Ռուսաստանի նկարիչների միության անդամ[5]։
- Յուրի Շաբելնիկով (1959), ռուս նկարիչ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Гаврюшкин О.П. Мари Вальяно и другие (Хроника обывательской жизни). - Таганрог: МИКМ, 2001. - 544 с.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Григорян М. Е., Решетников В. К. Таганрог. История архитектуры и градостроительства конца XVII — начала XX века. — Ростов н/Д: Омега-Принт, 2013. — С. 236-237.
- ↑ Гаврюшкин О.П. Гуляет старый Таганрог: Исторический очерк. — Таганрог: АИ МИКМ, 1997. — 395 с. — ISBN 5-86746-019-3.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Питомник Б. В Таганроге горела кровля магазина // www.ruffnews.ru. — 2019. — 3 авг.
- ↑ Ильич С. Мастерская Леонида Стуканова // www.rostovnews.net. - 2015. - 8 мая.