Մացառեղեգ
(Վերահղված է Օձի թուրից)
| Մացառեղեգ | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||
| Sparganium L., 1753 | ||||||||||||
| Տեսակներ | ||||||||||||
Տես տեքստը | ||||||||||||
|
|
Մացառեղեգ (լատին․՝ Sparganium), օձի թուր, մացառեղեգազգիների ընտանիքի բազմամյա ջրաճահճային խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 20 տեսակ։
Կենսաբանական նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ցողունը կանգուն է կամ լողացող, բարձրությունը՝ 30-40 (60) սմ։ Տերևները հերթադիր են, նեղ գծաձև, թեթևակի ուռուցիկ։ Ծաղկաբույլը գնդաձև է, արականները՝ փոքր՝ դասավորված ցողունի վերին մասում, իգականները՝ դրանցից ցած, ավելի խոշոր։ Ծաղկում է մայիս-օգոստոսին։ Պտուղն ընկուզիկանման է, միասերմ։
Հայաստանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում՝ 4 տեսակ՝
- Մացառեղեգ ուղիղ (լատին․՝ Տ. erectum),
- Մացառեղեգ չնկատված (լատին․՝ Տ. neglectum),
- Մացառեղեգ լողացող (լատին․՝ Տ. emersum),
- Մացառեղեգ փոքրիկ (լատին․՝ Տ. minimum)։
Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Վայոց ձորի, Գեղարքունիքի, Լոռու, Սյունիքի մարզերի, Արարատյան գոգավորության գրեթե բոլոր լճերում, լճակներում, դանդաղահոս գետերում և ջրամբարներում (800-2400 մ բարձրություններում)։
Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դրանցով սնվում են ջրլող թռչուններն ու կենդանիները։ Փոքրիկ մացառեղեգները հանդիպում են միայն Լոռու մարգում, աճում են միջին գոտու ծանծաղ լճերում և տորֆային ճահիճներում (1500 մ բարձրություններում). գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ցուցակը ներկայացված է հատուկ Կյույի Թագավորական բուսաբանական այգու բազայի տվյալների[1].
- Sparganium americanum Nutt.
- Sparganium amplexicaulium D.Yu
- Sparganium androcladum (Engelm.) Morong
- Sparganium angustifolium R.Br., nom. illeg.
- Sparganium angustifolium Michx.
- Sparganium arcuscaulis D.Yu & G.T.Yang
- Sparganium barrerae Sennen nom. nud.
- Sparganium carinatum Falc. nom. nud.
- Sparganium choui D.Yu
- Sparganium emersum Rehmann
- Sparganium × englerianum Graebn.
- Sparganium erectum L.
- Sparganium eurycarpum Engelm.
- Sparganium eurycarpum subsp. coreanum (H.Lév.) C.D.K.Cook & M.S.Nicholls
- Sparganium eurycarpum subsp. eurycarpum
- Sparganium fallax Graebn.
- Sparganium glomeratum (Laest. ex Beurl.) Neuman
- Sparganium gramineum Wallr. nom. illeg.
- Sparganium gramineum Georgi
- Sparganium hyperboreum Laest. ex Beurl.
- Sparganium japonicum Rothert
- Sparganium kawakamii H.Hara
- Sparganium × longifolium Turcz. ex Ledeb.
- Sparganium macrocarpum Makino nom. nud.
- Sparganium manshuricum D.Yu
- Sparganium minimum (L.) Fr. nom. illeg.
- Sparganium multiporcatum D.Yu
- Sparganium natans L.
- Sparganium natans Fr. nom. illeg.
- Sparganium × oligocarpon Ångstr.
- Sparganium probatovae Tzvelev
- Sparganium pubescens Poir. nom. inval.
- Sparganium ramosum Huds. nom. illeg.
- Sparganium ramosum Curtis nom. illeg.
- Sparganium rothertii Tzvelev — а
- Sparganium simplex Huds. nom. illeg.
- Sparganium × speirocephalum Neuman
- Sparganium × splendens Meinsh.
- Sparganium subglobosum Morong
- Sparganium tenuicaule D.Yu & L.H.Liu
- Sparganium tenuifolium Poir. nom. inval.
Հոմանիշ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ World Checklist of Selected Plant Families. 09.03.2009. The Board of Tarmtees of the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://apps.kew.org/wcsp/qsearch.do
- ↑ ING Database SPARGANIUM — Smithsonian Institution
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Kun Sun & David A. Simpson: Typhaceae: Sparganium, S. 158-160 - textgleich wie gedrucktes Werk online, In: Wu Zheng-yi, Peter H. Raven, Deyuan Hong (Hrsg.)։ Flora of China, Volume 23: Acoraceae through Cyperaceae. Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 20. August 2010, ISBN 978-1-930723-99-3. (Abschnitt Beschreibung, Verbreitung und Systematik)
- Robert B. Kaul: Die Familie Sparganiaceae mit der einzigen Gattung Sparganium in der Flora of North America, Volume 22. (engl.)
- Die Familie Sparganiaceae mit der einzigen Gattung Sparganium bei DELTA. Արխիվացված 2007-10-15 Wayback Machine (engl.)
- Walter Erhardt u. a.: Der große Zander. Enzyklopädie der Pflanzennamen. Band 2. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 2008. ISBN 978-3-8001-5406-7
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ежеголовник на сайте USDA NRCS(անգլ.) Проверено 8 марта 2009 г.
- Sparganium identification key and species descriptions Արխիվացված 2015-05-26 Wayback Machine
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մացառեղեգ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մացառեղեգ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
|