Սուրբ Մարտինի եկեղեցի (Գրոնինգեն)

Սուրբ Մարտինի եկեղեցի;
Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	Protestant church building?
Երկիր	Նիդերլանդներ
Տեղագրություն	Խրոնինգեն
Դավանանք	Նիդեռլանդների բողոքական եկեղեցի
Թեմ	Roman Catholic Diocese of Groningen-Leeuwarden?
Հիմնական ամսաթվերը	1225
Կազմված է	Martinitoren?
Ժառանգության կարգավիճակ	Նիդեռլանդների մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Նվիրված	Տուրի Մարտին
Անվանված	Տուրի Մարտին
Ճարտարապետական ոճ	Գոթական ճարտարապետություն
Հիմնադրված	1225
Բարձրություն	97 ± 1 մետր
Շինանյութ	աղյուս և ավազաքար
	Martinikerk (Groningen) Վիքիպահեստում
	martinikerk.nl(նիդեր.)

Սուրբ Մարտինի եկեղեցի, եկեղեցի Նիդերլանդների Գրոնինգեն քաղաքում։ Վերջինիս կենտրոնական հրապարակը գտնվում է եկեղեցու դիմաց։

Եկեղեցին նվիրված է Սուրբ Մարտինին (316-397), Ուտրեխտի եպիսկոպոսարանի հովանավորին (եպիսկոպոսարանը երկար ժամանակ պատկանում էր Գրոնինգենին)։ Լեգենդի համաձայն, Մարտինը մի անգամ իր թիկնոցի կեսը տվել է աղքատին, մեկ այլ վարկածի համաձայն, նա ասպետ էր, որն իր սուրը օգտագործել է, որպեսզի թիկնոցը բաժանի երկու մասի։ Սուրբ Մարտինի օրն է համարվում նոյեմբերի 11-ը։

Եկեղեցու պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս վայրում առաջին քարե եկեղեցին կառուցվել է մոտավորապես 1000 թվականին։ Այն պատրաստված է եղել տուֆից։

12-րդ դարի սկզբին այս տարածքում արդեն գոյություն ուներ մեծ եկեղեցի, որը կառուցված էր ռոմանագոթական ճարտարապետության ոճով։ Այն իրենից ներակայացնում էր եռանավ կառույց, որի հատակագիծը լատինական խաչ էր՝ երեք աբսիդներով, ցածր նավերով և բարձր երգչախմբային տաղավարով։ Այս կառույցի հետքերը դեռևս տեսանելի են հյուսիսային և հարավային պատերին։

Սկզբում եկեղեցու աշտարակը առանձնացված էր եկեղեցու շենքից, սակայն 1468 թվականին շինարարական աշխատանքների ժամանակ այն փլվել է և կրկին վերականգնվել 1470-1550 թվականներին։ Այնուհետև, եկեղեցու շենքը ընդարձակելուց հետո, աշտարակը կցված էր դրան։

1627 թվականին աշտարակի վերնաշենքը փայտով կառուցելուց հետո, բարձրությունը դարձավ 97 մ։ Բարենպաստ տնտեսական իրավիճակը և շինարարական սարքավորումների առաջընթացը թույլ տվեց բարձր պատուհաններ բացել, ինչն ավելի շատ լուսավորեց շենքը, և այն գոթական կառույցի տեսք ստացավ։

Երգչախումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերականգնման աշխատանքների ժամանակ երգչախումբը և կենտրոնական նավը վերականգնվել են, ստանալով 1460 թվականի տեսքը։ Ավելի ուշ կատարվել են փոփոխություններ, և վերականգնվել են ռոմանագոթական ճարտարապետական ոճի տարրերը։

Պատերին տեղ են գտել նկարներ, որոնք նկարվել են 1545 թվականին անհայտ վարպետի կողմից։ Դրանցում արտացոլված է Քրիստոսի կյանքը։

Երգեհոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկեղեցու առաջին երգեհոնը տեղադրվել է 1480 թվականին հումանիստ Ռուդոլֆ Ագրիկոլայի խորհրդատվությամբ և մասնակցությամբ։

Երգեհոնն իր վերջնական տեսքը ձեռք է բերել 18-րդ դարում, երբ այն ընդլայնվեց Արփ Շնիտգերի, նրա որդու, Ֆրանց Կասպարի և Ալբերտուս Հինստցի ջանքերով։

1984 թվականին երգեհոնը բերվել է 1740 թվականի տեսքի։ Այժմ ունի 53 ստեղն և կազմված է 3500 խողովակներից։ Այն հյուսիային եվրոպական խոշորագույն գործիքներից մեկն է։

Ժամանակակից օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայումս եկեղեցու տարածքը օգտագործվում է ոչ միայն կիրակնօրյա եկեղեցական պատարագների համար, այլ նաև որպես տարբեր հանրային նշանակության տոնակատարությունների դահլիճ։