Չիչխանի յուղ
Չիչխանի յուղ (լատին․՝ Oleum Hippophaes), չիչխանի սերմերից ստացված յուղ։ Չիչխանի յուղը ստանում են տարբեր եղանակներով, ներառյալ՝ քիմիական լուծիչներով յուղի ստացումը, այլ բուսական յուղերի միջոցով (արևածաղկի, ձիթապտղի) չիչխանի չորացրած միջուկի և սերմերի կեղևի թրմումը, հեղուկ ածխաթթվային գազի միջոցով ստացումը, չիչխանի սերմերի հյութի ցենտրիֆուգումը և այլն։
Արտաքին տեսք և քիմիական բաղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Յուղոտ, նարնջագույն-կարմիր հեղուկ՝ բնորոշ հոտով և համով։ Թթվային քանակը 14,5-ից ոչ ավելի։ Այն պարունակում է առնվազն 180 մգ/100 գ կարոտինի և կարոտենոիդների խառնուրդ, տոկոֆերոլների, ստերինների, ֆոսֆոլիպիդների, վիտամին K-ի, ինչպես նաև օլեինաթթու, լինոլեական, պալմիտոլիկ, պալմիտինաթթու և ստեարինաթթու[1]։
Մեր օրերում մանրածախ առևտրի մեջ (հիմնականում՝ դեղատներ) «չիչխանի յուղ» անվան տակ հիմնականում առաջարկվում են չիչխանի յուղի և այլ բուսական յուղերի խառնուրդներ, որտեղ հենց չիչխանի յուղի պարունակությունը կարող է կազմել 5-10 տոկոս (կարոտինոիդների զանգվածը՝ 10-20-ից մինչև 50-60 մգ/100 գ)։ Կողմնակի յուղերի առկայության դեպքում այդպիսի յուղերի բուժիչ արժեքները բավականաչափ նվազում են ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին օգտագործման ժամանակ։
Կարոտինոիդների և բուժիչ ունակությունների բավականաչափ մեծ քանակով չիչխանի յուղին բնորոշ նշաններից են հանդիսանում մուգ նարնջագույն գույնը և թանձրությունը (սառնարանում այսպիսի յուղը թանձրանում է մինչև գելի խտության)։ Պետք է նաև ուշադրություն դարձնել կարոտինոիդների զանգվածին, որը ցուցադրվում է փաթեթավորման վրա (պետք է լինի 180 և ավելի)։
Բժշկության մեջ կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չիչխանի յուղը խորհուրդ է տրվում օգտագործել որպես հակաբորբոքային և հակաբակտերիալ միջոց, որը խթանում է փափուկ հյուսվածքներում վերականգնող գործընթացները, նաև ալկոհոլային թունավորումից հետո լյարդի բջիջներում մեծացնում է սպիտակուցի պարունակությունը, կարգավորում է ճարպային նյութափոխանակությունը և կանխում է աթերոսկլերոզի զարգացումը։ Այն ունի ցավազրկող և վերքերը բուժող ազդեցություն։ Այն լավ միջոց է մաշկի տարբեր հիվանդությունների համար, հատկապես ուղեկցվում է օրգանիզմում վիտամինների պակասով։ Բուժում է էկզեմա և կանացի հիվանդություններ (արգանդի վզիկի էրոզիա, կոլպիտ)՝ քսելով մաշկին կամ լորձաթաղանթներին և խմելով։ Չիչխանի յուղը հատկապես արդյունավետ է այրվածքների, պառկելախոցերի, ուղիղ աղիքի խոցերի, ատամների և լնդերի բորբոքման, հայմորիտի և նշկաբորբի բուժման գործընթացում։
Չիչխանի յուղը հիանալի դիմահարդարման միջոց է, պարունակող պոլիվիտամինների ամբողջություն է՝ հագեցված մի քանի թթուներով և վիտամիններով А, E և K: Օգտագործվում է մազաթափության և ճաղատացման, ինչպես նաև մաշկի և եղունգների խնամքի համար։
Կոսմետոլոգիայի մեջ կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չիչխանի յուղն օգտագործվում է կոսմետիկայի, այդ թվում` դեմքի բուժման համար, որպեսզի վերականգնվի մաշկի առաձգականությունը, հարթեցվեն բարակ կնճիռները, խոնավացնում և բարձրացնում է մաշկի տոնուսը, հատկապես երբ խնամում եք խնդրահարույց, չոր և ծերացող մաշկը։
Քանի որ չիչխանի յուղը պարունակում է մեծ քանակությամբ կարոտին, այն առանձին (առանց խառնուրդի) չի կարող կիրառվել դեմքի մաշկի վրա (սա վերաբերում է հիմնականում թառամող և չոր մաշկին)։ Հակառակ դեպքում մաշկի պաշտպանիչ հատկությունները կթուլանան, ինչը կարող է հանգեցնել մաշկի տարբեր հիվանդությունների առաջացմանը։ Իր մաքուր տեսքով չիչխանի յուղը օգտագործվում է բացառապես բուժիչ նպատակներով՝ ըստ բժշկի ցուցումների։
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «облепиховое масло для лица». 2013 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 1-ին.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Yang B, Karlsson RM, Oksman PH, Kallio HP (March 2001). «Phytosterols in sea buckthorn (Hippophaë rhamnoides L.) berries: identification and effects of different origins and harvesting times». Journal of Agricultural and Food Chemistry. 49 (11): 5620–5629. doi:10.1021/jf010813m. ISSN 0021-8561.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դեղաբանական տեղեկատու Արխիվացված 2010-01-07 Wayback Machine