Շեն խար վենախի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Շեն խար վենախի
Երգի հեղինակ՝ Դեմետրե արքա
ՏեսակՄիջնադարյան
Բառերի հեղինակԱնհայտ
ԵրկիրՎրաստան Վրաստան
Հաստատվածհաստատվել է Խորհրդային Միության կողմից

Շեն խար վենախի (վրաց.՝ შენ ხარ ვენახი, տառադարձում՝ Շեն խար վենախի), Միջնադարում եղել է Վրաստանի հիմնը։ Հիմնի տեքստը ամբողջությամբ վերագրվում է Դեմետրե I թագավորին (1093-1156)։ Երգի կոմպոզիտորը հայտնի չէ։ Ենթադրվում է, որ Դեմետրե I-ն է գրել հիմնը Դավիթ Գարեջայի վանքային համալիրում իր կալանքի ժամանակ։

Հիմնը նվիրված է Մարիամ Աստվածածնին, ինչպես նաև այն աղոթք էր Վրաց ուղղափառ եկեղեցուն։

Քանի որ երգը վերագրված չէր ոչ սրբերի, և ոչ էլ աստվածների անունով, այն միակ օրհներգն էր, որը աթեիստական Խորհրդային Միությունը թույլ տվեց իրականացնել։ Այդ ժամանակներում կար և՛ Արևելյան և՛ Արևմտյան Վրաստանների հիմներ, որոնք կատարվում էին տարբեր հնչերանգներով։

Հիմնը, որպես կանոն, կատարում են երգչախմբով առանց որոշակի գործիքների միջամտության։

Տեքստի բառեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վրացերեն տեքտ:
შენ ხარ ვენახი, ახლად აყვავებული,
ნორჩი კეთილი, ედემს შინა ნერგული,
(ალვა სუნელი, სამოთხეს ამოსული,)
(ღმერთმან შეგამკო ვერვინა გჯობს ქებული,)
და თავით თვისით მზე ხარ და გაბრწყინვებული.
Լատիներեն տառադարձած
shen khar venakhi, akhlad aqvavebuli.
norchi k'etili, edems shina nerguli.
(alva suneli, samotkhes amosuli.)
(ghmertman shegamk'o vervina gjobs kebuli.)
da tavit tvisit mze khar da gabrts'qinvebuli.
Հայերեն տեքստ
Դու մի նոր խաղողի այգի ես ծաղկող
Երիտասարդ, գեղեցիկ, աճում են Եդեմական
(Բուրումնավետ բարդ նորաստեղծ Դրախտում)
(Թող աստված զարդարի քեզ։ Էլ ոչ ոք արժանի չէ քո գովասանքին)
Դու ինքդ ես արև, փայլուն փոյլող

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]