Մասնակից:Տիգրանյան Էրիկ/Ավազարկղ
Նոտորիուս Բի-Այ-Ջի | |
---|---|
Biggie Smalls Biggie | |
Հիմնական տվյալներ | |
Բնօրինակ անուն | The Notorious B.I.G. |
Ի ծնե անուն | Քրիստոֆեր Ուոլաս |
Ծնվել է | 1972 մայիսի 21 Բրուքլին, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
Մահացել է | մարտի 9, 1997 Լոս Անջելես, Կալիֆորնիա, ԱՄՆ | (տարիքը 24)
Ժանրեր | Հիփ հոփ Գենգստա ռեփ Իսթ քոսթ հիփ հոփ |
Մասնագիտություն | Ռեփեր, երգերի հեղինակ |
Գործունեություն | 1992–1997 |
Լեյբլ | |
Կապված |
|
Քրիստոֆեր Ջորջ Լեթոր Ուոլես (անգլ. Christopher George Latore Wallace); (1972 թ. Մայիսի 21, Նյու Յորք, Նյու Յորք - 1997 թ. Մարտի 9, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա), հայտնի է ինչպես The Notorious B.I.G., Biggie Smalls և Biggie - ամերիկացի ռեփեր, դերասան և Junior M.A.F.I.A. ռեփ-խմբի հիմնադիր:
Նա համարվում է բոլոր ժամանակների մեծագույն ռեփերներից մեկը[1]: Ուոլեսը հայտնի էր իր մութ, կիսակենսագրական բառերով; և հանցագործությունների և դժվարությունների վրա կենտրոնացած պատմություններ պատմելու ունակությամբ[2]:
Նրա դեբյուտային «Ready to Die» ալբոմը նրան դարձրեց Արևելյան հիփ-հոփի գլխավոր դեմքն և հայտնի դարցրեց Նյու Յորքը այն ժամանակ, երբ Արևմտյան հիփ-հոփը գերակշռում էր հիմնական հոսքում[3]: Մեկ տարի անց ալբոմը դարցավ կրկնակի «պլատինե» վաճառքի առումով, իսկ 2018 թվականին վեց անգամ[4]:
1995 թվականին նա հաջողության հասցրեց Junior M.A.F.I.A.-ին ՝ խմբին, որն բաղկացած եր իր մանկության ընկերներից[5][6]: Junior M.A.F.I.A.-ի դեբյուտային ալբոմն ՝ «Conspiracy»-ին դարցավ «ոսկե» վաճառքի առումով[7]:
1997 թվականի մարտի 9-ին Լոս Անջելեսում սպանվեց Քրիստոֆեր Ուոլեսը մեքենայից կրակելու հետևանքով: Երկու շաբաթ անց թողարկվեց նրա երկրորդ ալբոմը ՝ «Life After Death»-ը և զբաղեցրեց առաջին հորիզոնականը ԱՄՆ-ի փոփի և R&B-ի ցանկերում[8][9]: 2000 թվականին «Life After Death»-ը դարձավ հիփ-հոփ ալբոմներից մեկը, որն արժանացավ «ադամանդե» կոչմանը[10]: Նրա մահից հետո թողարկվել է ևս երեք ալբոմ, որոնցից յուրաքանչյուրը վաճառքի առումով դարձավ «պլատինե»[11]:
Ուոլեսը բոլոր ժամանակների ամենավաճառվող երաժիշտներից մեկն է: 2016 թվականի դրությամբ վաճառվել է գրեթե 40 միլիոն նրա ձայնագրություններից ամբողջ աշխարում[12]: ԱՄՆ-ում Ուոլեսի ալբոմների ընդհանուր վաճառքը կազմում է մոտ 21 միլիոն ձայնագրություն[13], այդ ժամանակ երբ սինգլների վաճառքը կազումում է մոտ 7 միլիոն[14]: The Notorious B.I.G.-ին մտնում է աշխարհի ամենահարուստ ռեփերների տասնյակը[15]: Իր կարիերայի ընթացքում, և նույն իսկ հետմահու, B.I.G. առաջադրվել է 20 մրցանակի, որոնցից 12-ը հաղթել է:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1972-1991.Վաղ կյանք և ձերբակալություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քրիստոֆեր Ուոլեսը ծնվել է 1972 թվականի մայիսի 21-ին, Նյու Յորքի Բրուքլին նահանգի Սենթ Մերիի հիվանդանոցում և եղել է նախադպրոցական ուսուցչուհու՝ Ուոլլեթ Ուոլեսի և եռակցողի և քաղաքական գործիչի ՝ Սելվին Ջորջ Լեթորի միակ երեխան[16][17]: Նրա հայրը լքեց ընտանիքը, երբ Քրիսը երկու տարեկան էր, այդ պատճառով մայրը ստիպված եր աշղատել կրկնակի, որպեսզի կարողանար ապահովել փոքրիկ Քրիսին: Քրիստոֆերը մեծացել է Բրուքլինի Քլինթոն-Հիլլ շրջանում[18], Սենթ Ջեյմս Փլեյս փողոցում, Բրուքլինի Բեդֆորդ-Ստույվեսանտ շրջանի սահմանի մոտ[16][19]:
Քրիսը գերազանց էր սովորում «Queen of All Saints» միջին դպրոցում և նույն իսկ մրցանակներ եր ստանում անգլերենից: Տաս տարեկան հասակում ավելորդ քաշի պատճառով նրան կոչումեին «Big» (հայ. Մեծ)[20]: Ուոլեսը ասաց, որ թմրանյութերով սկսել է զբաղվել մոտ 12 տարեկան հասակում: Նրա մայրը, որը հաճախ բացակայում եր աշխատանքից, չգիտեր Քրիսի թմրանյութերի առևտրի մասին, մինչ նա մեծանում եր[21]: Պատանեկության տարիներին նա սկսեց ռեփ կարդալ, մարդկանց զվարճացնել փողոցներում և ելույթներ ունենալ «The Old Gold Brothers» և «The Techniques» տեղական նվագախմբերի հետ[3]:
Իր խնդրանքով Քրիսը տեղափոխվեց Բիշոփ Լաֆլինի հուշահամալիրի ավագ դպրոցից Ջորջ Ուեսթինգհաուսի տեխնիկական ավագ դպրոց, որը նույնպես այդ ժամանակ հյուրընկալում էին ապագա DMX-ը, Ջեյ-Զին և Բաստա Ռայմսը: Ըստ մոր, Քրիստոֆերը դեռ լավ աշակերտ եր, բայց նոր դպրոցում նա բոլորից բարցր եր իրեն դատում[17]: 1989 թվականին ՝ 17 տարեկան հասակում, Քրիստոֆերը թողեց դպրոցը և սկսեց խնդիրներ ունենալ օրենքի հետ: Նույն տարում նա ձերբակալվեց Բրուքլինում զենք պահելու մեղադրանքով և դատապարտվեց 5 տարի պայմանական ազատազրկմամբ: 1990 թվականին նա ձերբակալվեց փորձաշրջանը խախտելու մեղադրանքով: Մեկ տարի անց Քրիսը ձերբակալվեց Հյուսիսային Կարոլինայում կոկաին վաճառելու պատճառով[22]: Բանտում նա անցկացրեց 9 ամիս, մինչ գրավի դիմաց ազատ արձակվեց[21]:
1991-1994.Կարիերաի սկիզբն և առաջին երեխան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բանտից ազատ արձակվելուց հետո Քրիսը պատրաստեց «Microphone Murderer» ձայնագրության ցուցադրումը Բիգգի Սմոլս կեղծանվամբ ՝ վկայակոչելով 1975 թվականի Let's Do It Again ֆիլմի հերոսին: Նրա հասկը 6 ֆուտ 3 դյույմ էր (1,91 մ) և ըստ տարբեր աղբյուրների նրա քաշը կազմումեր մոտ 300-ից 380 ֆունտ (140-170 կգ)[23]: Հաղորդվում է, որ ձայնագրությունն արվել է առանց լուրջ գործարքի կնքման մտադրության ձայնագրման ընկերության հետ: Սակայն դրան նպաստեց Նյու Յորքում բնակվող DJ Mister Cee-ն, ով նախկինում աշխատում էր Big Daddy Kane-ի հետ, և 1992 թվականին The Source ամսագրի խմբագիրը լսեց այդ գլուխգործոցը[22]:
1992 թվականի մարտին «The Source» ամսագիրը «Unsigned Hype» սյունակում Քրիսին վերաբերող հոդված հրապարակեց ՝ նվիրված սկսնակ ռեփերներին[24]: Ձայնագրությունը լսեց Uptown Records-ի A&R մենեջերն և ձայնագրության պրոդյուսեր Շոն Քոմսը, որը կազմակերպեց հանդիպում Ուոլեսի հետ: Քրիսն անմիջապես ստորագրվեց Uptown Records-ում և մասնակցեց «A Buncha Niggas» երգի աշխատանքներում ՝ լեյբլի մասնակիցների հետ, ոմանքեին Heavy D & The Boyz-ը[3][25]: Ստորագրելուց կարճ ժամանակահատված անց Շոն Քոմսը հեռացվեց Uptown Records-ից: Նա հիմնադրեց նոր ձայնագրման լեյբլ `Bad Boy Records[26]: Ուոլեսը հետևեց նրան և 1992-ի կեսերին ստորագրեց Քոմսի նոր Bad Boy Records-ի պայմանագիրը[27]:
1993 թվականի օգոստոսի 8-ին Ուոլեսի երկարամյա ընկերուհին լույս աշխարհ բերեց իր առաջնեկին ՝ Թիաննա Ուոլասին (անգլ. T'yanna Wallace)[27]: Քրիսը բաժանվել էր իր ընկերուհու հետ Թիանայի լույս աշխարհ գալուց մի քանի օր առաջ[28]: Չնայած որ Քրիսը հրաժարվել էր դպրոցից, այնուամենայնիվ նա ցանկանում էր, որ իր դուստրը կրթություն ստանար[29]: Ուստի Քրիսը դստեր լույս աշխարհ գալուց հետո շարունակեց թմրանյութեր վաճառել, որպեսզի կարողանար ֆինանսապես աջակցել դստերը: Հենց Շոն Քոմսը իմացավ այդ մասին, նա ստիպեց Քրիսին թողնել այդ գործը[3]:
1992 թվականին Քրիստոֆերը հայտնի դարձավ Մերի Ջեյ Բլայջի «Real Love» ռեմիքսի շնորհիվ, որում նա մասնակցեց Big E. Smalls կեղծանվամբ: Նա այդ անունով գրանցված էր այնքան ժամանակ, մինչև բացահայտեց, որ «Biggie Smalls» մականունը արդեն օգտագործվում էր: 1993 թվականին ռեփեր Քեվին Լոքհարտը դատի տվեց նրան «Biggie Smalls» անվանումը օգտագործելու պատճառով, որից հետո Ուոլեսը ստիպված էր ձերք բերել նոր կեղծանուն ՝ THE NOTORIOUS B.I.G.[30]: 1993 թվականին նա շարունակեց հաջողություն ձերք բերել ՝ թողարկելով Մերի Ջեյ Բլայջի («What's The 411?»), Նենե Չերիի («Buddy X») և ռեգգի կատարող Super Cat-ի («Dolly My Baby») ռեմիքսները: Նույն տարվա ապրիլին նրա «Party and Bullshit» երգը դարնում է «Who's The Man?» ֆիլմի սաունդթրեքը[31]: 1994 թվականի հուլիսին նա հանդես է գալիս LL Cool J-ի և Բաստա Ռայմսի հետ Քրեիգ Մաքի «Flava In Ya Ear» երգի ռեմիքսում, որը Billboard Hot 100-ում նվաճում է 9-րդ հորիզոնականը[32]:
1994.Ready to Die և ամուսնություն Ֆեյթ Էվանսի հետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օգոստոսի 4-ին, 1994 թվականին Ուոլեսն ամուսնանում է R&B երգիչուհի Ֆեյթ Էվանսի հետ, ում հետ նա հանդիպել էր Bad Boy ֆոտոսեսիայի ժամանակ: Հինգ օր անց, նա հասնում է իր առաջին մեծ հաջողությանը փոփ աղյուսակում, որպես մեներգիչ, շնորհիվ "Juicy / Unbelievable" սինգլին։
Ready to Die-ը թողարկվել է 1994 թվականի սեպտեմբերի 13-ին: Այն զբաղեցրեց Billboard 200 աղյուսակի 13-րդ հորիզոնականը և, ի վերջո, չորս անգամ արժանացավ Platinum սերտիֆիկատի: Ալբոմը տեղափոխեց ամբողջ ուշադրությունը դեպի Արևելյան հիփ-հոփն այն ժամանակ, երբ Արևմտյան հիփ հոփը գերակշռում էր ամերիկյան հիթ-շքերթներում: Այն արժանացավ ուժեղ ակնարկների և հետադարձում լավ կարծիքներ կազմվեցին այտ ալբոմի շուրջ։ Բացի այդ, ստեղծվեցին երկու ռեկորդային սինգլներ․ «Big Poppa»-ն, որը զբաղեցրեց ԱՄՆ-ի ռեփ-հիթ շքերթի առաջին հորիզոնականը և «One More Chance»-ը, որը վաճառվեց 1,1 միլիոն օրինակով 1995 թվականին։ Բաստա Րայմսը մատնանշում էր, որ Ուոլեսը ինքնագովազդ էր անում, բաժանելով իր ալբոմի օրինակները տանից։
Ուոլեսը ընկերանում է Թուփաք Շակուրի հետ ալբոմի ստեղծման ժամանակ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «The 10 Best Rappers of All Time (November 12, 2015)». billboard.com. Վերցված է 2019-07-13-ին.
- ↑ Huey, Steve. [[[:Կաղապար:AllMusic]] «Ready to Die > Overview»]. AllMusic. Վերցված է 2019-07-13-ին.
{{cite web}}
: Check|url=
value (օգնություն) - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Huey, Steve. [[[:Կաղապար:AllMusic]] «Notorious B.I.G. > Biography»]. AllMusic. Վերցված է 2006-10-07-ին.
{{cite web}}
: Check|url=
value (օգնություն) - ↑ «Notorious B.I.G. - Ready To Die by RIAA». riaa.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ Junior M.A.F.I.A. - Conspiracy: Billboard 200 – billboard.com Արխիվացված Հուլիս 17, 2019 Wayback Machine
- ↑ Junior M.A.F.I.A. - Conspiracy: Top R&B/Hip-Hop Albums – billboard.com Արխիվացված Հուլիս 17, 2019 Wayback Machine
- ↑ «Junior M.A.F.I.A. - Conspiracy by RIAA». riaa.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ The Notorious B.I.G. - Life After Death: Billboard 200 – billboard.com Արխիվացված Ապրիլ 29, 2019 Wayback Machine
- ↑ The Notorious B.I.G. - Life After Death: Top R&B/Hip-Hop Albums – billboard.com Արխիվացված Ապրիլ 28, 2019 Wayback Machine
- ↑ «Top 100 Albums». RIAA. 2006-05-04. Արխիվացված է օրիգինալից 2006-12-21-ին. Վերցված է 2006-12-07-ին.
- ↑ «Notorious B.I.G. by RIAA». riaa.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ «10 Things You Didn't Know About The Notorious B.I.G (by Z) (March 2, 2016)». therichest.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ «Notorious B.I.G. - Albums by RIAA». riaa.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ «Notorious B.I.G. - Singles by RIAA». riaa.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ «Here Are The 50 Richest Rappers Alive (Updated 2019) (by mollymaryobrien) (January 8, 2019)». prefixmag.com. Վերցված է 2019-07-16-ին.
- ↑ 16,0 16,1 Lang, Holly The Notorious B.I.G: A Biography. — Greenwood Publishing Group, 2007. — С. 1—2. — ISBN 978-0-313-34156-4
- ↑ 17,0 17,1 Coker, Cheo H. (2005-03-08). «Excerpt: Unbelievable – The Life, Death, and Afterlife of The Notorious B.I.G.». Vibe. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-02-16-ին.
- ↑ Franklin, Marcus (2009-01-17). «Much change in Biggie Smalls' neighborhood». The Insider. Associated Press. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-02-12-ին. Վերցված է 2010-10-10-ին.
- ↑ «Biggie's 'One-Room Shack' in Bed-Stuy Now up for Sale». Bed-stuy.patch.com. 2013-04-03. Վերցված է 2013-12-31-ին.
- ↑ Sullivan, Randall (2005-12-05). «The Unsolved Mystery of the Notorious B.I.G.». Rolling Stone. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-04-29-ին. Վերցված է 2006-10-07-ին.
- ↑ 21,0 21,1 Touré (December 18, 1994). "Pop Music; Biggie Smalls, Rap's Man of the Moment" The New York Times; retrieved March 26, 2008.
- ↑ 22,0 22,1 Marriott, Michel (1997-03-17). «The Short Life of a Rap Star, Shadowed by Many Troubles». The New York Times. Վերցված է 2008-03-26-ին.
- ↑ «Police May Release Sketch of Biggie Gunman». MTV.com. MTV News. 1997-03-11. Վերցված է 2006-12-23-ին.
- ↑ «Notorious BIG Photos – Biography». Atlantic Records. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-07-05-ին. Վերցված է 2006-11-30-ին.
- ↑ Swihart, Stanton. [[[:Կաղապար:AllMusic]] «Blue Funk > Overview»]. AllMusic. Վերցված է 2006-10-06-ին.
{{cite web}}
: Check|url=
value (օգնություն) - ↑ Duncan, Andrea et al. The Making of Ready to Die:Family Business. XXL, March 9, 2006. Retrieved March 18, 2007
- ↑ 27,0 27,1 Heller, Corinne (2012-03-09). «Notorious B.I.G.'s daughter makes radio debut on 15th anniversary of his death». KABC-TV. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-02-23-ին. Վերցված է 2018-06-03-ին.
{{cite news}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (օգնություն); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (օգնություն) - ↑ Lang, Holly The Notorious B.I.G.: A Biography. — Greenwood, 2007. — С. 16. — ISBN 978-0-313-34156-4
- ↑ «The Notorious B.I.G. releases his autobiographical debut 'Ready to Die.'». Rolling Stone. 1995-06-01.
- ↑ Scott, Cathy[en] The Murder of Biggie Smalls. — New York City: St. Martin's Press[en], 2000. — С. 31. — ISBN 978-0-312-26620-2
- ↑ Կաղապար:AllMusic
- ↑ «Craig Mack – Chart history». Billboard. Վերցված է 2013-05-03-ին.