Էռնեստ Սաքս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էռնեստ Սաքս
Ծնվել էհունվարի 25, 1879(1879-01-25)
ԾննդավայրՆյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էդեկտեմբերի 2, 1958(1958-12-02) (79 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՀարվարդի համալսարան և Ջոհ Հոփքինզի բժշկական դպրոց
Մասնագիտությունբժիշկ և նյարդավիրաբույժ
ԱշխատավայրՎաշինգտոնի համալսարան Սենտ Լուիսում
ԱնդամությունԼեոպոլդինա

Էռնեստ Սաքս (անգլ.՝ Ernest Sachs, հունվարի 25, 1879(1879-01-25), Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - դեկտեմբերի 2, 1958(1958-12-02), Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ), ամերիկացի նյարդավիրաբույժ։ Գոլդման Սաքսի հիմնադրի թոռն է, 1919 թվականին դարձել է նյարդավիրաբուժության պրոֆեսոր Վաշինգտոնի համալսարանի բժշկական դպրոցի Միսսուրիի Սենտ Լուիսում։ Նա եղել է Նյարդաբանական վիրաբույժների միության նախագահը 1925-1927 թվականներին և Ամերիկյան նյարդաբանական ասոցիացիայի նախագահը։ 1943 թվականին Հարվի Քուշինգի հետ նա հայտնի է որպես նյարդավիրաբուժության հայր[1]։

Վաղ մանկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էռնեստ Սաքսը ծնվել է 1879 թվականի հունվարի 25-ին Նյու Յորքում[2][3]։ Նրա հայրը՝ Ջուլիուս Սաքսը, մանկավարժ էր։ Նրա մայրը՝ Ռոզա Գոլդմանը, Գոլդման Սաքսի հիմնադիր Մարկուս Գոլդմանի դուստրն էր։ Նա մեծացել է Նյու Յորքում, որտեղ սովորել է թավջութակ նվագել վեց տարեկանից[3]։

Սաքսն ավարտել է Հարվարդի համալսարանը 1900 թվականին[2][4]։ 1904 թվականին նա ստացել է բժշկական աստիճան Ջոնս Հոփկինսի բժշկական դպրոցում, որտեղ նրան դասավանդել է պրոֆեսոր Ուիլյամ Օսլերը, և նա ավարտել է իր եռամյա օրդինատուրան Արփադ Գեստերի հսկողության ներքո Մաունթ Սինայի հիվանդանոցում 1907 թվականին[2][4]։ Այնուհետև նա ևս երեք տարի անցկացրեց Վիեննայում, Բեռլինում և Լոնդոնում, որտեղ սովորեց սըր Վիկտոր Հորսլիի մոտ և գրեց մի տրակտատ թալամուսի մասին[2][3]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաքսը սկսեց զբաղվել նյարդավիրաբուժությամբ Նյու Յորքում[4]։ 1911 թվականին նա տեղափոխվում է Սենտ Լուիս, Միսսուրի, որտեղ դասավանդում է նյարդավիրաբուժություն Վաշինգտոնի համալսարանի բժշկական դպրոցում։ 1919 թվականին դարձել է ԱՄՆ-ում նյարդավիրաբուժության առաջին պրոֆեսորը[2][4][3]։

Սաքսը եղել է Նյարդաբանական վիրաբույժների միության հիմնադիր անդամը և 1920-1924 թվականներին աշխատել է որպես դրա քարտուղար-գանձապահ, իսկ 1925-1927 թվականներին՝ որպես դրա նախագահ[2]։ Նա եղել է Ամերիկյան նյարդաբանական ասոցիացիայի նախագահ 1943 թվականին։ Եղել է նաև Նյարդաբանական վիրաբուժության ամերիկյան խորհրդի տնօրենների խորհրդում[2]։ Բացի այդ, Սաքսը եղել է Բժշկության թագավորական ընկերության և Deutsche Akadamie der Naturforscher Leopoldina-ի պատվավոր անդամ[2][4]։

Սաքսը հրաժարական տվեց Վաշինգտոնի համալսարանից 1949 թվականին և դարձավ Յեյլի բժշկական դպրոցի պատվավոր պրոֆեսոր[3][5]։

Անձնական կյանք և մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաքսը 1913 թվականին ամուսնացել է դրամատուրգ և բանաստեղծ Մերի Պարմլի Քուեսի հետ[2]։ Նրանք ունեին երկու որդի՝ Էռնեստ Սաքս կրտսերը և Թոմաս Դադլի Սաքսը, և մեկ դուստր, որը մահացավ 1927 թ[2]։

Սաքսը մահացել է 1958 թվականի դեկտեմբերի 2-ին, Կոնեկտիկուտ նահանգի Նյու Հեյվեն քաղաքում[6][5]։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Sachs, Ernest (1909). On the Structure and Functional Relations of the Optic Thalamus. London, U.K.: John Bale, Sons & Danielsson. OCLC 42636011.
  • Sachs, Ernest (1945). The Care of the Neurosurgical Patient Before, During and After Operation. St. Louis, Missouri: The C.V. Mosby Company. OCLC 3180504.
  • Sachs, Ernest (1949). Diagnosis and Treatment of Brain Tumors and Care of the Neurosurgical Patient. St. Louis, Missouri: Mosby. OCLC 1133529.
  • Sachs, Ernest (1952). The History and Development of Neurological Surgery. New York: Hoeber. OCLC 6739979.
  • Sachs, Ernest (1954). Prerequisites of Good Teaching & Other Essays. Hamden, Connecticut: Shoe String Press. OCLC 1548260.
  • Sachs, Ernest (1958). Fifty Years of Neurosurgery: A Personal Story. New York: Vantage Press. OCLC 547712.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Witters, Lee A. (Winter 2007). «A Diligent Effort». Dartmouth Medicine. էջ 3. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 31-ին.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 «Ernest Sachs, Sr., MD». The Society of Neurological Surgeons. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 11-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 31-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Ernest Sachs Reprints and Instruments». Bernard Becker Medical Library Archives. Washington University School of Medicine in St. Louis. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 31-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Horrax, Gilbert (1949 թ․ հունվար). «Ernest Sachs». Journal of Neurosurgery. 6 (1): 3–5. doi:10.3171/jns.1949.6.1.0003.
  5. 5,0 5,1 «Famed Surgeon Dies». The Evening Review. East Liverpool, Ohio. 1958 թ․ դեկտեմբերի 3. էջ 32. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 31-ին – via Newspapers.com.
  6. «Neuro-Surgeon Dies». Albuquerque Journal. 1958 թ․ դեկտեմբերի 3. էջ 16. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 31-ին – via Newspapers.com.