Առվույտ արաբական
| Առվույտ արաբական | |
 Առվույտ արաբական | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բակլածաղկավորներ (Fabales) |
| Ընտանիք | Բակլազգիներ (Fabaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բակլայիններ (Faboideae) |
| Տրիբա | Trifolieae |
| Ցեղ | Առվույտ (Medicago) |
| Տեսակ | Առվույտ արաբական (M. arabica) |
| Միջազգային անվանում | |
| Medicago arabica | |
Առվույտ արաբական (լատին․՝ Medicago arabica), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համարյա մերկ, բարակ, թույլ ցողուններով, 20-60 սմ բարձրությամբ միամյա բույսեր։ Տերևակիցները խոր-ատամնավոր են։ Տերևիկները սրտաձև են, հիմնականում վերևից կենտրոնում դարչնագույն-կարմիր պուտով։ Ծաղկակիրները ծածկող տերևից կարճ են։ Ծաղկաբույլերն ունեն 1-5 ծաղիկներ։ Պսակը դեղին է։ 4-5 մմ տրամագծով ունդը գնդաձև-գլանաձև է և 4-5 պտույտներով[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանդիպում է միայն Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում («Շիկահող» պետական արգելոց, Վահանավանքի շրջակայք)։ Լոկալիտետները երկուսն են, որոնց միջև հեռավորությունը 25 կմ է։ Աճում է նաև Արևմտյան Նախակովկասում, Ղաղստանում, Արևմտյան և Արևելյան Անդրկովկասում, Թալիշում, գրեթե ամբողջ Եվրոպայում, Հարավարևմտյան Ասիայում և Հյուսիսային Աֆրիկայում[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 700-1100 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև խոնավ վայրերում, մարգագետիններում, անտառների եզրերին և թփերի մացառուտներում։ Ծաղկում է ապրիլ-մայիս ամիսներին, պտղաբերում՝ մայիս-հուլիսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խոցելի տեսակ է։ Հայտնի է մեկ պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակի լայն ընդհանուր տարածման պատճառով սպառնալիքի կարգավիճակը իջեցվել է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պոպուլյացիայի մի մասը պահպանվում է «Շիկահող» պետական արգելոցի տարածքում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Առվույտ արաբական» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Առվույտ արաբական» հոդվածին։ |
| ||||||
| ||||||||||