Ամերիկյան պիտբուլտերիեր

Ամերիկյան պիտբուլտերիեր
Տեսակ	շան ցեղատեսակ
Մականուններ	պիտբուլ
Բնաշխարհ	ԱՄՆ
Առանձնահատկություններ
Զանգված	18-40 կգ
Հասակ	Եգ պիտբուլը 43-53 սմ։ Վորզ պիտբուլը 45-58 սմ։
Գույն	ցանկացած գույն
Դասակարգում և տեսականմուշ
	Շուն (Canis lupus familiaris)

Ամերիկյան պիտբուլտերիեր (անգլ.՝ American Pit Bull Terrier), կրճատ՝ պիտբուլ (Pitbull), ամերիկյան շան ցեղատեսակ։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պիտբուլը բաժանվում է երկու տեսակի՝ տերիեր և բուլդոգ, հանդիպում է նաև այս երկու տեսակների խառնուրդը։ Քաշը չունի խիստ սահմանափակումներ և կարող են տարբերվել 12-36 կգ, բայց նորմալ քաշը 14-28 կգ է։ Պիտբուլը ապրում է 8-15 տարի։

Պիտբուլի մաշկը կարող է լինել ամեն ձև՝ պինդ, վագրանման, նշաններով։ Ականջները կարող են կտրած լինել և կարող են կտրած չլինել։ Պոչը սովորաբար չեն կտրում։ Գլուխը կարող է լինել ինչպես բուլդոգի գլուխը՝ լայն և կարճ։

Պիտբուլտերիերների բնավորություններից մեկը ուժեղ կամքն է, նրանք աչքի են ընկնում իրենց համարձակությամբ և ուժեղ մարտական ոգով։ Պիտբուլտերիերները իրենց ընդհանրապես անհարմար չեն զգում սովորական բնակարանում, բայց նրանց անհրաժեշտ են կանոնավոր սպորտային զբոսանքներ և շփում իրենց հարազատների հետ։ Նրանք իրենց շատ հարմար են զգում հյուրընկալ ընտանիքում, այնպես որ անընդհատ մենակ լինելը շատ բացասական է ազդում շների հոգեբանության վրա։ Պիտբուլտերիերների նվազագույն խնամքը պետք է լինի լողացնելը և բուրդը սանրելը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած նրան որ պիտբուլտերիերը տերիերների նախահայրն է, բայց մինչ այժմ չի ընդունվել Համաշխարհային շնային ֆեդերացիայի (FCI) կողմից։ Արտաքին տեսքը չունի որևէ խիստ չափանիշներ։ Ամերիկյան պիտբուլտերիերի ցեղատեսակը գրանցված է ՆՓՀ-ում և արգելված է բոլոր Եվրամիության երկրներում։ Իսկ մնացած երկրներում ստեղծված են մի շարք խիստ կանոններ պիտբուլտերիերի համար։

Պիտբուլտերիերները միշտ եղել են բավականին հայտնի ցեղատեսակ՝ Ամերիկայում։ Այնտեղ շատ տարածված է կռվացնել իրենց շներին ուրիշների հետ։ Ցեղատեսակի ստեղծման համար օգտագործել են բուլդոգներ և տերիերներ։ Առաջին պիտբուլից ստացել են ուժ և վճռականություն, տերիերից արագ արձագանքում, որը տեսակին դարձրեց իսկական մեքենա մարտերի, որսերի և փրկարար որոնումների համար։

ԱՄՆ-ում ապօրինի հայտնությունից հետո պիտբուլտերիերներին պահել են խիստ հսկողության տակ, տեսակի բազմացումը արգելելու համար։

Այս օրերում ամերիկյան պիտբուլտերիեր հայտնի է ինչպես ԱՄՆ-ում, այնպես էլ ԱՊՀ-ում։ Պիտբուլտերիերներին օգտագործում են ինչպես ամերիկյան այնպես էլ ռուսական ոստիկանություններում։ Նրանք ունեն սուր հոտառություն և թմրանյութի որոնման մասնագետներ են։

Անվան ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պիտբուլտերիեր (անգլ.՝ pit - փոս մարտերի համար) նշանակում է մարտական բուլտերիեր։ Սկզբում նրան անվանել են «փոս շուն», «հաֆ էնդ հաֆ», «բուլենդտերիեր», «ամերիկյան բուլտերիեր», «յանկի տերիեր», և վերջնական անունը «պիտբուլտերիեր»։

Ցեղատեսակի չափանիշը՝ UKC-ով[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծագման երկիրը՝ ԱՄՆ
Գլուխը չոր, միջին երկարության, ուղղանկյուն, ականջների միջև գտնվող գանգը հարթ և լայն, այտերը՝ ուռուցիկ
Դունչը ունի քառակուսի ձևաչափ, լայն և խորը
Ծնոտը ուժեղ, ամուր
Կծում է մկրատի նման
Ականջները կամ բնական են, կամ կտրած, խիստ նշանակություն ունեն
Աչքերը նշաձև են
Կարող է լինել ցանկացած գույնի
Վիզը չոր, մկանոտ, փոքր-ինչ ուռուցիկ է
Ուսերը ուժեղ, մկանոտ, լայն և թեք են
Մեջքը կարճ և ուժեղ է
Մեջքը մի փոքր ուռուցիկ է։ Պոչը մի փոքր ձիգ է
Կրծքավանդակը խորն է, բայց ոչ շատ լայն։ Կողիկները ունեն չափավոր ուռուցիկություն, սերտորեն միացված են իրար հետ, առաձգական է, կեղծ կողիկները նույնպես երկար են
Համեմատաբար այս ցեղատեսակի պոչը կարճ է իր չափերից, ցածր մատակարարությամբ
Վերջույթները երկար են, կլոր և ամուր։ Ոտքերը միջին չափի
Թեթև շարժումով և առաձգական են
Կոնքերը երկար, մկանոտ են։ Բուրդը փայլուն է, կարճ, ամուր կցված է մաշկին, պոչը անմազ է
Քաշը ոչ մի դեր չի խաղում

Ֆիլմեր պիտբուլտերիեր ցեղատեսակի մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմ «Ջրային Շուն Օտտո», արտադրված է Գերմանիայում՝ 1999 թվականին։