Ալեքսանդր Կոզմեսկու

Ալեքսանդր Կոզմեսկու
Ծնվել է	մայիսի 24, 1922
Ծննդավայր	Յաշ, Ռումինիայի թագավորություն կամ Vorniceni, Strășeni District, Մոլդովա
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 29, 1989 (67 տարեկան) կամ սեպտեմբերի 26, 1989 (67 տարեկան)
Վախճանի վայր	Քիշնև, Մոլդովական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Հայկական կենտրոնական գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	գրող և լրագրող
Լեզու	մոլդավերեն
Ազգություն	ռումինացի
Քաղաքացիություն	Ռումինիայի թագավորություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Կլուժ-Նապոկայի համալսարան
Պարգևներ

Ալեքսանդր Կոզմեսկու (ռումիներեն՝ Alexandru Cosmescu, մայիսի 24, 1922(1922-05-24), Յաշ, Ռումինիայի թագավորություն^[1] և Vorniceni, Strășeni District, Մոլդովա^[2] - սեպտեմբերի 29, 1989(1989-09-29) կամ սեպտեմբերի 26, 1989(1989-09-26)^[3], Քիշնև, Մոլդովական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), մոլդովացի գրող, դրամատուրգ, թարգմանիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալեքսանդր Կոզմեսկուն ծնվել է 1922 թվականին ինտելիգենտ ռումինա-հրեական ընտանիքում։ Ապագա գրողի մանկությունն անցել է Կելերաշի շրջանի Վորնիչեն գյուղում, այնուհետև ընտանիքը տեղափոխվել է Քիշնև, որտեղ էլ ավարտել է Ալեքսանդր Դոնիչի անվան գիմնազիան (Liceul Alexandru Donici)։ 1938 թվականին գիմնազիայի «Ликурич» ամսագրում ներկայացրել է իր բանաստեղծությունները։ Մոր վաղաժամ մահից հետո, հանձնելով բակալավրի քննությունները, մեկնել է հոր հայրենի Պիտեշտ քաղաք, ընդունվել Կլուժ-Նապոկայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ, որտեղից 1943 թվականին զորակոչվել է ռումինական բանակ։ 1945 թվականին քաղաքային 3-րդ հիվանդանոցում աշխատել է որպես բուժակ, հոկտեմբերի 17-ին եղել է «Tineretul Moldovei» (Մոլդովայի երիտասարդություն) թերթի հատուկ թղթակից։ Ուղարկվել է ուսանելու Կենտրոնական կոմերիտական կոմիտեին կից բարձրագույն լրագրության դասընթացների, որից հետո սկսել է ինքնուրույն հրատարակվել։

Մահացել է 1989 թվականին։ Թաղված է Քիշնևի կենտրոնական գերեզմանատանը։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոզմեսկուի առաջին բանաստեղծություններից մեկը՝ «Խաղողի սարեր» վիպակը, լույս է տեսել 1950 թվականին։ Վիպակում նկարագրվում է կոլտնտեսային կյանքի հիմնադրումը բեսարաբիական մի գյուղում։ Ստեղծագործող մտավորականության մասին է պատմում «Հեռաստանները» (1954) վիպակը։ Կոզմեսկուի վիպակների և պատմվածքների ժողովածուները լույս են տեսել Քիշնևում և Մոսկվայում։

Զբաղվել է նաև թարգմանությամբ։ Մոլդավերեն է թարգմանել Նիկոլայ Գոգոլի, Մաքսիմ Գորկու, Վլադիմիր Կորոլենկոյի, Իլյա Էրենբուրգի և այլոց ստեղծագործությունները^[4]։

Պարգևներ, մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Պատվո նշան» շքանշան (1960)

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոզմեսկուի պատվին փողոցներ են անվանակոչվել Քիշնևում (նախկին Լոմոնոսով փողոցը Մալիյ Մալին շրջանում) և Ունգենում։ Գրողի տան պատին փակցվել է նրա հուշատախտակը։ Ալեքսանդր Կոզմեսկուի անունն է կրում Քիշնևի քաղաքային գրադարանը։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոզմեսկուն ամուսնացել է երեք անգամ։ Ավագ դուստրը՝ Գաբրիելան, ապրում է Ռումինիայում, որդին՝ Յուրին, Իսրայելում, կրտսեր որդին՝ Ալեքսանդր Կոզմեսկու կրտսերը (ծնված՝ 1985), ապրում է Քիշնևում, մոլդովական և ռումինական մամուլում հանդես է գալիս ռումիներեն բանաստեղծությունների և էսսեների հրապարակումներով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 „Alexandru Cosmescu, cu tot ce a fost odată el”
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Scenariști - Cosmescu Alexandru
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
↑ Մոլդավական նովելներ և պատմվածքներ, «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան, 1970, 184 էջ

[_e415b946587ae5bd-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 „Alexandru Cosmescu, cu tot ce a fost odată el”

[_2e25c0cb4c5da602-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Scenariști - Cosmescu Alexandru

[_a30f30b7e07fccde-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.

[4] Մոլդավական նովելներ և պատմվածքներ, «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան, 1970, 184 էջ

[1]

[2]

[3]

[4]