Օրենսդրական գործընթաց ԱՄՆ-ում
ԱՄՆ-ում օրենսդրական գործընթացն իրենից ներկայացնում է դաշնային մակարդակով օրենքների, բանաձևերի և մի շարք այլ փաստաթղթերի ընդունման խիստ կանոնակարգված ընթացակարգ, որը ներառում է մի շարք հետևողական փուլեր՝ սկսած օրենսդրական նախաձեռնությունից և Կոնգրեսի պալատում նորմատիվ ակտի նախագծի ներկայացումից, վերջացրած նախագահի կողմից ակտի ստորագրմամբ, հրապարակմամբ և ուժի մեջ մտնելով։
Ի տարբերություն շատ այլ պետությունների, ԱՄՆ-ում դաշնային մակարդակով օրենսդրական նախաձեռնությունը կարող է ծագել միայն Կոնգրեսի անդամներից։ Նախագահը չունի օրենսդրական նախաձեռնության ուղղակի իրավունք, բայց անուղղակիորեն կարող է օրինագիծը մտցնել Կոնգրեսի անդամների միջոցով իր կուսակցությունից կամ դիմել Կոնգրեսի բոլոր անդամներին կոնկրետ օրենք ընդունելու անհրաժեշտության մասին ամենամյա ուղերձով։
Կոնգրեսի վերին և ստորին պալատները օրինագծերի նախաձեռնման և քննարկման հարցերում բացարձակապես հավասար են, բացառությամբ միայն
հարկերին և բյուջեին վերաբերող բոլոր օրինագծերը (ֆինանսական հաշիվները) միշտ պետք է ծագեն Ներկայացուցիչների պալատից, որտեղ դրանք ի սկզբանե դիտարկվում են ավելի բարդ ընթացակարգով և այնուհետեւ ուղարկվում են Սենատ՝ հաստատման համար։ Մյուս բոլոր ոլորտներում Սենատում և Ներկայացուցիչների պալատում օրենսդրական գործընթացը ոչնչով սահմանափակված չէ։
Նախագահը պետք է տասը օրվա ընթացքում ստորագրի նախագիծը, եթե դա տեղի չի ունենում, ապա օրինագիծը ինքնաբերաբար դառնում է օրենք (առանց ստորագրելու)։ Երբ նախագահն օգտագործում է վետոյի իրավունքը, Կոնգրեսը կարող է յյուրաքանչյուր պալատի ձայների 2/3-ով հաղթահարել այն և օրենք ընդունել գոյություն ունեցող խմբագրությունում։ Նախագահն ունի նաև «գրպանի վետո», որից նա կարող է օգտվել միայն որոշ դեպքերում։
Օրենսդրական նախաձեռնություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միացյալ Նահանգներում, լիազորությունների տարանջատման սկզբունքի խստորեն ըմբռնման համաձայն, օրենսդրական նախաձեռնության իրավունքը պաշտոնապես պատկանում է միայն Կոնգրեսի անդամներին։ Նրանք կարող են ներկայացնել օրինագծերի տեքստերը, որոնք քննարկվելու են խորհրդարանում։ Ընդ որում, ստեղծված ավանդույթի համաձայն, օրենսդրական նախաձեռնության միջնորդավորված իրավունք ունի նաև նախագահը։ Նա կարող է օրինագծի նախագիծ մշակել և այն փոխանցել Կոնգրեսի անդամներին իր կուսակցությունից, որպեսզի նրանք այն ներկայացնեն համապատասխան պալատ[1]։ Բացի այդ, նախագահը կարող է առաջարկել իր օրենսդրական գաղափարները Կոնգրեսին Միության վիճակի մասին ամենամյա ուղերձների շրջանակներում (այսպես կոչված «Ազգի ուղերձ»)[2]։
Պետական օրենսդիր մարմիններն իրավունք ունեն նաև առաջարկել իրենց օրենսդրական գաղափարները՝ կապ հաստատելով իրենց նահանգը ներկայացնող կոնգրեսականների հետ։ Քաղաքացիները, համաձայն ԱՄՆ Սահմանադրության առաջին փոփոխության, կարող են օգտագործել Կոնգրեսի նկատմամբ դիմումի իրավունքը՝ հատուկ օրենք ընդունելու անհրաժեշտության առաջարկով[3]։
Օրինագիծը կատարելու ընթացակարգը բավականին պարզ է։ Ներկայացուցիչների պալատում հատուկ փայտե արկղ կա տրիբունայից ոչ հեռու գտնվող սեղանին՝ «հոպպեր» (անգլ.՝ bill hopper), որտեղ պետք է բաց թողնվի օրինագծի տեքստը։ Սենատում օրինագիծը սովորաբար ներկայացվում է «առավոտյան նիստերի» ժամանակ և ուղեկցվում է կամ այն նախաձեռնած սենատորի կարճ ելույթով, կամ ռեզյումե է արվում պալատի քարտուղարի կողմից։
_Press_Conference.jpg)
Օրինագծերը միշտ ի սկզբանե քննարկվում են այն պալատում, որի անդամների կողմից դրանք նախաձեռնվել են, սակայն պետական եկամուտների ստացման մասին օրինագծերը կարող են ծագել միայն Ներկայացուցիչների պալատից։ Գործնականում նույն հարցի վերաբերյալ օրինագծերը կարող են առաջարկվել միաժամանակ և Ներկայացուցիչների պալատի անդամի, և սենատորի կողմից, և զուգահեռաբար քննարկվել միանգամից երկու պալատներում։ Նման ակտերն, ի վերջո, որպես կանոն ունեն իրենց նախաձեռնողների անուններով կրկնակի անուններ[2]։
Կոնգրեսի իրավական ակտեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոնգրեսի օրինաստեղծ գործունեության հետ կապված որոշումները կարող են ունենալ հետևյալ ձևերը[1]․
- Բիլլ (օրինագիծ), հանդիսանում է հարցերի լայն շրջանակի վերաբերյալ օրենսդրական առաջարկի առավել տարածված ձև, որն օրենքի ուժ է ստանում Կոնգրեսի երկու պալատների կողմից միաձայն հավանության արժանանալուց և նախագահի կողմից ստորագրումից հետո։ Բիլլը կարող է լինել ինչպես հրապարակային (ընդհանուր կանոններ բոլորի համար), այնպես էլ մասնավոր (առանձին անձանց կամ կորպորացիաների վերաբերյալ կարգավորվող հարցեր)։
- Համատեղ բանաձև, իր կարգավիճակի և ընդունման կարգի համաձայն, միակ տարբերությունն այն է, որ այն ընդունվում է ավելի նեղ կամ կոնկրետ հարցերի շուրջ։ Օրինակ, բոլոր սահմանադրական փոփոխությունները ձևակերպվում են համատեղ բանաձևի տեսքով, որը Կոնգրեսում ընդունվելուց հետո անմիջապես ուղարկվում է նահանգների օրենսդիր ժողով և ուժի մեջ է մտնում բոլոր նահանգների առնվազն 3/4-ի հաստատումից հետո։ Համատեղ բանաձևով կարող են ձևակերպվել նաև արտաքին քաղաքական որոշակի լուծումներ (միջազգային կազմակերպություններում մասնակցություն, պատերազմի և խաղաղության հարցեր) կամ երկրորդական բնույթի տարբեր ֆինանսաբյուջետային հարցեր, բայց, որոնք պահանջում են օպերատիվ միջամտություն։
- Համընկնող բանաձև, օրենքի ուժ չունեցող ակտ, որը զուգահեռաբար ընդունվում է Կոնգրեսի միանգամից երկու պալատներում՝ որևէ սկզբունքային հարցի վերաբերյալ նրանց համընկնող կարծիքներն արտահայտելու համար։ Այն անհրաժեշտ է այդ ուղղությամբ պալատների գործողությունների համակարգման և հետագա աշխատանքի համար․ նախագահը հավանություն չի տալիս։
- Պարզ բանաձև, օրենքի ուժ չունեցող ակտ, որն ընդունվում է Կոնգրեսի պալատներից միայն մեկի կողմից և արտահայտում է նրա կարծիքը որևէ հարցի վերաբերյալ, որը տարբերվում է ԱՄՆ վարչակազմի պաշտոնական դիրքորոշումից։
Ֆինանսական օրինագծեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆինանսական օրինագծերը, մասնավորապես՝ հարկերի, բյուջեի և պետության ֆինանսական գործունեության հետ կապված այլ հարցերի մասին օրինագծերը, կարող են ներկայացվել միայն Ներկայացուցիչների պալատ, որտեղ քննարկվում են արտահերթ կարգով[4]։
Ընդունման հատուկ ընթացակարգ ունեն բյուջեի մասին օրենքները, որոնք մի քանի հաջորդական փուլեր են անցնում ֆինանսական վերահսկողության ոլորտում Կոնգրեսի հատուկ մարմինների և նախագահի պարտադիր մասնակցությամբ (Կոնգրեսի բյուջետային վարչություն, Կոնգրեսի գրադարանի կազմում հետազոտական ծառայություն, Գլխավոր վերահսկիչ-ֆինանսական վարչություն, ԱՄՆ նախագահին առընթեր վարչաբյուջետային վարչություն)[5]։ Նման ընթացակարգը կանոնակարգված է 1985 թվականի հավասարակշռված բյուջեի և դեֆիցիտի արտակարգ վերահսկողության մասին ակտով։ Նախագահը յուրաքանչյուր տարվա հունվարի սկզբին Կոնգրես է ներկայացնում հաջորդ ֆինանսական տարվա բյուջեի նախագիծը։ Նախագիծը փոխանցվում է խորհրդարանի հատուկ օժանդակ մարմին՝ Կոնգրեսի բյուջետային վարչություն, որը ստուգում է եկամուտների և ծախսերի հավասարակշռվածությունը, ինչպես նաև համադրում է բյուջետային այլ պարամետրեր, և արդյունքների հիման վրա զեկույց է ներկայացնում Կոնգրեսի երկու պալատների բյուջետային կոմիտեներին։ Հետագայում սկսվում է Ներկայացուցիչների պալատում բյուջեի քննարկումը բոլոր կոմիտեների և ենթահանձնաժողովների մասնակցությամբ։ Սենատն իր հերթին նախապատրաստում է բյուջեի վերաբերյալ համապատասխան բանաձևի նախագիծը, որը պետք է ընդունեն երկու պալատները։ Այս բանաձևի հիման վրա Ներկայացուցիչների պալատը և Սենատը համակարգված կերպով ընդունում են հատկացումների ակտը (բյուջեի մասին օրենք), որը հետագայում պետք է ստորագրվի նախագահի կողմից։ Ընդ որում, նախագահն ունի վետոյի երկակի իրավունք, առաջին անգամ հաղթահարում է ձայների 2/3-ը, երկրորդ անգամ՝ 1/3+1 ձայնը[2][4]։
Օրինաստեղծ գործընթաց Կոնգրեսում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ներկայացուցիչների պալատ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Օրինագծի քննարկումը պրոֆիլային կոմիտեում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ներկայացված օրինագիծը նախ գրանցվում է համապատասխանաբար կամ Ներկայացուցիչների պալատի կամ Սենատի քարտուղարի կողմից, ապա ուղարկվում է խոսնակին, որն այն փոխանցում է պրոֆիլային կոմիտե, հնարավոր է՝ մի քանի կոմիտեներ, որպեսզի այնտեղ ավելի մանրամասնորեն զբաղվեն օրինագծով։
Կոնգրեսի երկու պալատներում էլ կան ինչպես մշտական հանձնաժողովներ (standing committee), այնպես էլ հատուկ (select committee), իրենց հերթին դրանց ներսում ստեղծվում են մշտական ենթակոմիտետներ (subcommittee) կամ ad hoc ենթակոմիտետներ։ Ներկայացուցիչների պալատի և Սենատի կողմից կարող են ստեղծվել համատեղ հանձնաժողովներ (joint committee) որևէ նշանակալի հարցերի վերաբերյալ։
Կոմիտեներում և ենթահանձնաժողովներում ընթանում են հիմնական աշխատանքները՝ կապված օրինագծի մանրամասն քննարկման, փորձաքննության անցկացման, հիմնական թերությունների բացահայտման և օրինագծի տեքստում էական ճշգրտումներ մտցնելու հետ։ Ավելի կարևոր հարցերի շուրջ անցկացվում են խորհրդարանական լսումներ, քննարկման համար հրավիրվում են հասարակությունը, փորձագետները և կորպորացիաների ներկայացուցիչները[6]։ Հաշվի են առնվում նաև իրավասու պետական կառույցների՝ ԱՄՆ-ի նախագահի գլխավոր վերահսկիչ-ֆինանսական վարչության և վարչաբյուջետային վարչության (օրինագծին նախագահական կուրսին համապատասխան) կարծիքները, ընդ որում՝ դրանք որոշիչ նշանակություն չունեն, այլ կրում են ընդամենը խորհրդատվական բնույթ[7]։
Օրինագծի վերաբերյալ կոմիտեի եզրափակիչ նիստում անցկացվում է ամփոփիչ քվեարկություն և պատրաստվում է պալատի զեկույցը, որում արտահայտվում է կամ դրական արձագանք (favorable), կամ բացասական (adverse)՝ օրինագծի քննարկումը հետաձգելու առաջարկությամբ, ինչպես նաև այն կարող է լինել առանց նշված հանձնարարականի։ Ընդ որում, պալատն իրավունք ունի հետաձգված օրինագիծը վերադարձնել քննարկման։
Ընթերցումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Առաջին ընթերցումը բավականին ֆորմալ ընթացակարգ է, որը կայանում է օրինագծի անունը պարզ ընթերցելու և այն պրոֆիլային կոմիտեին փոխանցելու մեջ։
- Երկրորդ ընթերցումը սկսվում է պրոֆիլային կոմիտեի նախագահի զեկույցից օրինագծի վիճակի մասին կոմիտեում դրա մշակումից հետո, տեղի է ունենում օրինագծի պոստատեային ընթերցում, այնուհետև տեղի են ունենում ընդհանուր քննարկումներ տարբեր ուղղումների առաջարկությամբ։ Գործում է վերանայվող օրինագծի վերաբերյալ ուղղումների տեղին լինելու կանոն, այսինքն՝ չպետք է առաջարկվի դրա հետ անմիջական կապ չունեցող ուղղումներ[8]։ Առաջարկվող յուրաքանչյուր փոփոխության վերաբերյալ անցկացվում է առանձին քվեարկություն։ Ընդունված փոփոխություններով օրինագիծը ուղարկվում է պրոֆիլային կոմիտե, որպեսզի այն ներառվի տեքստի մեջ։
- Երրորդ ընթերցման համար ընթերցվում է օրինագծի վերջնական պատրաստած տեքստը (ուղղումներ արդեն չի կարելի առաջարկել), որից հետո օրինագիծը խորհրդարանի նախագահի կողմից դրվում է քվեարկության և ընդունվում պալատի ձայների պարզ մեծամասնությամբ։
Ամբողջ պալատի կոմիտե
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Երկրորդ ընթերցմամբ օրինագծի քննարկման ժամանակ խորհրդարանական ընթացակարգը պարզեցնելու նպատակով, երբ պահանջվում է դրա հետվճարային հանում, Ներկայացուցիչների պալատը կարող է վերակազմավորվել և աշխատել ամբողջ պալատի կոմիտեի ձևաչափով (Committee of the Whole House on the state of the Union): Նման ռեժիմով պարտադիր կարգով պետք է անցնեն բոլոր քննարկումները պետական եկամուտների (հարկերի) և ծախսերի հարցերի շուրջ, իսկ որոշումների ընդունման համար քվորում կարող է կազմել ընդամենը 100 մարդ, ինչը կրկնակի քիչ է, քան պալատի սովորական նիստի ժամանակ[8]։
Ամբողջ պալատի կոմիտեի աշխատանքի ընթացքը կառավարելու համար նշանակվում է մեծամասնության կուսակցության նախագահը, որին Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակը ժամանակավորապես զիջում է իր տեղը։ Նախագահը որոշում է օրինագծի բոլոր կարևոր փոփոխությունների քննարկման կարգը և ժամանակը։ Քննարկումների ավարտից հետո ամբողջ պալատի կոմիտեն դադարեցնում է իր գործունեությունը, իսկ նրա առաջարկած բոլոր ուղղումները դրվում են քվեարկության։ Դրանից հետո օրինագիծը ստանում է երրորդ ընթերցում, որտեղ արդեն տեղի է ունենում ընդհանուր առմամբ օրինագծի քվեարկությունը։
Սենատ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սենատում հիմնականում հավանություն է տրվում Ներկայացուցիչների պալատում ընդունված ակտին (օրինագծին), բացի այդ սենատորները նույնպես իրավունք ունեն օրենսդրական նախաձեռնություն ցուցաբերել և առաջարկել իրենց մշակած օրինագիծը Ներկայացուցիչների պալատին հավանություն տալու համար, բացառությամբ ֆինանսական օրինագծերի։
Ներկայացուցիչների պալատից ստացված ակտը նախագահող սենատորը ուղարկում է Սենատի պրոֆիլային կոմիտե, որտեղ այն անցնում է քննարկման նույն փուլերը, ինչ Ներկայացուցիչների պալատում։ Հետագայում ակտն ընդունվում է Սենատի քննարկմանը, որի ընթացքում ընթերցումներ և բանավեճեր են ընթանում սենատորների կողմից օրինագիծը ուղղելու առաջարկի շուրջ, կամ, եթե ուղղումներ չկան, տեղի է ունենում պարզ հավանություն։ Սենատորներն իրավունք ունեն օրինագծի վերաբերյալ արտահայտվել անսահմանափակ ժամկետում։ Այդ պատճառով, եթե տեղի է ունենում մի իրավիճակ, երբ որևէ սենատոր չարաշահում է իր իրավունքը և միտումնավոր ձգձգում է բանավեճի ընթացքը՝ օրենքի ընդունումը տապալելու (filibustering) նպատակով, Սենատը կարող է ամբողջ կազմով ձայների 3/5-ը սահմանափակել բանավեճերի ընդհանուր տևողությունը 30 ժամով, իսկ մեկ սենատորի ելույթը՝ մեկ ժամով[9]։ Այս հատկացված ժամանակի լրանալուց հետո Սենատն անցնում է երրորդ ընթերցման եև քվեարկության, ընդհանուր առմամբ, օրինագծի համար։ Եթե Սենատը դիտողություններ և ուղղումներ ունի օրինագծի վերաբերյալ, նա դրանք օրինագծի հետ միասին ուղարկում է Ներկայացուցիչների պալատ։
Օրինագիծը անպայման պետք է ընդունվի նույն խմբագրությունում Կոնգրեսի երկու պալատների կողմից, որպեսզի հետագայում այն ստորագրվի նախագահի կողմից։ Եթե Սենատի առաջարկած ուղղումները հավանության չեն արժանանում Ներկայացուցիչների պալատում, ապա հրավիրվում է համաձայնեցման կոմիտե՝ պալատների միջև բոլոր տարաձայնությունները լուծելու համար։ Դրանից հետո օրինագծի համաձայնեցված վերջնական տարբերակը նախ ստորագրվում է Կոնգրեսի պալատների նախագահների կողմից, ապա ուղարկվում է նախագին[9]։
Համաձայնեցման ընթացակարգեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այն դեպքում, երբ Կոնգրեսի պալատների միջև օրինագծի շուրջ աշխատանքի ընթացքում տարաձայնություններ են առաջացել դրա բովանդակության կամ դրա ուղղումների տեղին վերաբերյալ, դրանց լուծման համար կարող է կազմակերպվել համաձայնեցման կոմիտե և սկսվել են համաձայնեցման ընթացակարգեր։ Կոմիտեի կազմում հավասար թվով ներկայացուցիչներ են նշանակվում Կոնգրեսի երկու պալատներից, որոնք պետք է քննարկեն միայն այն հարցերը, որոնք վեճի առարկա են եղել։
Համաձայնեցման կոմիտեն աշխատում է այնքան ժամանակ, քանի դեռ պալատները ընդհանուր համաձայնության չեն եկել, ընդ որում, նրանք իրավունք ունեն պարբերաբար փոխել իրենց ներկայացուցիչներին և նրանց նոր հրահանգներ տալ։ Համաձայնեցման կոմիտեի զեկույցը վեճի առարկայի վերաբերյալ փոխադարձ պայմանավորվածությունների մասին մտնում է Ներկայացուցիչների պալատ և Սենատ, որտեղ քվեարկության է դրվում որպես միասնական փաստաթուղթ, դրանում այլևս փոփոխություններ կատարել չի կարելի։ Եթե նույնիսկ նախորդ ընթացակարգերից հետո պալատներից մեկը հրաժարվում է հավանություն տալ օրինագծին առաջարկվող խմբագրությունում, ապա ստեղծվում է կամ նոր հաշտեցման կոմիտե (երկրորդ պալատի համաձայնությամբ), կամ օրինագիծը համարվում է ամբողջությամբ մերժված։
Լոբբիզմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ԱՄՆ-ում ներքին և արտաքին քաղաքականության հարցերով կոնգրեսի որոշումների կայացման գործընթացի վրա մասնավոր և հասարակական կազմակերպությունների մասնագիտական ազդեցության հետ կապված գործունեությունը արգելված չէ և նույնիսկ համարվում է, որ այն ընդհակառակը մոտեցնում է տարբեր անձանց և բնակչության գործնական կարիքներին։ Այդ պատճառով Կոնգրեսում գործում են մի քանի հազար կազմակերպություններ, որոնք մասնագիտորեն զբաղվում են լոբբիզմով։ Բացի բուն բացատրական աշխատանքից, նրանք նաև զբաղվում են առանձին կոնգրեսականների կաշառմամբ՝ անհրաժեշտ որոշում կայացնելու նպատակով[10]։
Հատուկ օրենքը լոբբիստներից պահանջում է պարտադիր գրանցում և ամբողջական ֆինանսական հաշվետվությունների տրամադրում։
Նախագահի ստորագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը].jpg)
Այն բանից հետո, երբ օրինագիծն ընդունվել է Կոնգրեսի երկու պալատների կողմից` նույն ձևակերպմամբ, այն ստորագրում է նախագահը, որը պետք է այն ստորագրի տաս օրվա ընթացքում (բացառությամբ կիրակի օրվա)։ Ստորագրման պահից օրենքն ուժի մեջ է մտնում․ եթե նախագահը բաց է թողնում տասնօրյա ժամկետը, օրինագիծը ինքնաբերաբար դառնում է օրենք և ուժի մեջ է մտնում առանց նախագահի մասնակցության[2]։
Նախագահը նաև ունի բացարձակ վետոյի իրավունք, այսինքն՝ օրինագիծը մերժելու կամ այն Կոնգրես վերադարձնելու հնարավորություն՝ իր դիտողություններով։ Կոնգրեսի պալատներից յուրաքանչյուրի ձայների 2/3-ը հաղթահարվում է, որից հետո օրինագիծը նախկին խմբագրությունում ավտոմատ կերպով դառնում է օրենք և նախագահի ստորագրության կարիք այլևս չի լինում։ Բացարձակ վետոն նախագահը կարող է օգտվել այն բանից հետո, երբ օրինագիծը նրան է մոտենում գործող Կոնգրեսի նստաշրջանից առնվազն տասն օր առաջ։ Հաշվի առնելով, որ Կոնգրեսն աշխատում է օրինագծի վերաբերյալ դիսկոնտինուիտեի կանոնների համաձայն, այսինքն, օրինագծերի հետ ամբողջ աշխատանքը պետք է ավարտվի մինչև երկամյա նստաշրջանի ավարտը, օրինագծի անավարտ աշխատանքը հաջորդ նստաշրջանին տեղափոխելը չի թույլատրվում[11]։ Դրա համար էլ նման իրավիճակում օրինագծի ստորագրումը մնում է զուտ նախագահի հայեցողությանը. նա կարող է ինչպես ստորագրել այն, այնպես էլ անտեսել (նախագահն ասես օրինագիծը գրպանում է դնում), այդ ժամանակ օրինագծի շուրջ ամբողջ աշխատանքը սկսվում է Կոնգրեսի հաջորդ նստաշրջանում՝ հենց սկզբից[2][12]։
Հրապարակում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նախագահի ստորագրումից հետո, Սահմանադրության որոշակի ժամկետի լրանալուց հետո վետոյի կամ Կոնգրեսի կողմից վետոյի հաղթահարումից հետո օրենքը փոխանցվում է Միացյալ Նահանգների Արխիվարիուսին, իսկ դրա պատճենները հրապարակվում են կառավարության մամուլի ծառայությունում (Government Printing Office, GPO) գրքույկների տեսքով։ Արխիվարիուսը հավաքում է ընդունված օրենքների ամենամյա հատորները և հրապարակում դրանք ԱՄՆ օրենսդրության մեծ շրջանակի տեսքով (United States Statutes at Large)։ Կանոնների համաձայն՝ Մեծ սվոդի տեքստը Կոնգրեսի ընդունած օրենքների պաշտոնական տեքստն է (legal evidence)։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Конституционное право зарубежных стран / Под общ. ред. М.В. Баглая, Ю.И. Лейбо, Л.М. Энтина.. — М.: Норма, 2004. — С. 370-371. — ISBN 5-89123-342-8
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Конституционное (государственное) право зарубежных стран: Америка и Азия». / Под. ред. Б.А. Страшуна — М.: НОРМА-ИНФРА • М, 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
- ↑ John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: III. Sources of Legislation» (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ 4,0 4,1 John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: XII. Congressional Budget Process» (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ Травкина Н.М. «Бюджетный процесс в Конгрессе США :Законодательные нормы и современные формы их реализации». Автореферат дисс... д-ра полит. наук. М., 2003. — С. 43-47. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 22-ին.
- ↑ George G. Galloway. Development of the Committee System in the House of Representatives(անգլ.) // American Historical Review. — Oct. 1959. — Vol. LXV. — № 1. — P. 26.
- ↑ John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: VI. Consideration by Committee» (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ 8,0 8,1 John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: XI. Consideration and Debate». Committee of the Whole House (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ 9,0 9,1 John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: XIV. Senate Action» (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ Баглай, Лейбо, Энтин, 2004, էջ 372
- ↑ «ДИСКОНТИНУИТЕТ». Юридический словарь. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 8-ին.
- ↑ John V. Sullivan. «How Our Laws Are Made: XVIII. Presidential Action» (անգլերեն). The Library of Congress. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 8-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- John V. Sullivan How Our Laws Are Made. — Washington, DC: U.S. Government Printing Office, 2007. — 57 p.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- How Laws Are Made (անգլ.)
- Robert B. Dove Enactment of a Law. (The Library of Congress) Արխիվացված 2014-12-07 Wayback Machine (անգլ.)
- США. Законодательный процесс Արխիվացված 2013-01-17 Wayback Machine (ռուս.)
- Законодательный процесс в США Արխիվացված 2019-10-31 Wayback Machine (ռուս.)
- Законодательный процесс (ռուս.)