Քուինսթաուն (Նոր Զելանդիա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Քուինսթաուն
ԵրկիրՆոր Զելանդիա Նոր Զելանդիա
Հիմնադրված էհունվար 1863 թ.
Բնակչություն16 000 մարդ (հունիսի 30, 2020)[1]
Հեռախոսային կոդ03
Փոստային դասիչ9300
Պաշտոնական կայքqueenstownnz.co.nz
Քուինսթաուն (Նոր Զելանդիա) (Նոր Զելանդիա)##
Քուինսթաուն (Նոր Զելանդիա) (Նոր Զելանդիա)

Քուինսթաուն, քաղաք-հանգստավայր Օտագոյում, Նոր Զելանդիայի հարավային կղզու հարավարևմտյան մասում։ Այն ունի 14,300 քաղաքային բնակչություն (Հունիս, 2016), ինչը նրան դարձնում է Նոր Զելանդիայի մեծությամբ 27-րդ քաղաքը[2]։ 2016 թվականին այն անցավ Օամարուն՝ դառնալով երկրորդ ամենամեծ քաղաքը Օտագոում Դունեդինից հետո։ Այն կառուցված է Վակատիպու լճի Քուինսթաուն ծովախորշի շուրջը, լիճ որը ունի երկար, բարակ անգլերեն z տառի ձևը և կազմավորվել է սառցադաշտային գործընթացներից և որտեղից երևում են մոտակա այնպիսի լեռներ ինչպիսիք են Ռեմարկբլսը, Սեսիլ գագաթը, Վոլթեր գագաթը և հենց քաղաքի վերևում գտնվող Բեն Լոմոնդ և Քուինսթաուն լեռները։ Քուինսթաուն լճային շրջանը ունի 8,704,97 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Ըստ 2016 թվականի մարդահամարի քաղաքը ունի 34,700 բնակիչ[2]։ Հարևան քաղաքներն են Արրոութաունը,Գլենորչը, Քինգսթոնը, Վանական, Ալեքսանդրիան և Քրոմվելը։ Ամենամոտ քաղաքներն են Դունեդինը և Ինվերքարգիլը։ Քուինսթաունը հայտնի է տուրիզմով որը ունի առեվտրային ուղղվածություն, հատկապես արկածային և լեռնադահուկային տուրիզմով[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաորիի բնակավայրեր և ներկայություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածքը հայտնաբերվել և առաջինը բնակեցվել է մաորիների կողմից, նախքան այլ բնակիչների ժամանելը։ Առաջին ոչ մաորին ով տեսել է Վակատիպու լիճը եվրոպացի Նաթանել Չալմերսն էր, ում ուղեկիցն էր Ռեկոն՝ Տուտուրաուների ցեղապետը, 1853 թվականին[4]։ Կան բազմաթիվ ապացույցներ որ այդտեղ բնակվել են ավստրալիական տարբեր ցեղեր, բայց երբ 1860-ականներին եվրոպացի գաղթականները ժամանեցին այդ բնակավայր այն այլևս բնակեցված չէր[3]։

Հետագա եվրոպացի բնակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպացի հետազոտողներ Վիլլիամ Գիլբերտ Ռիզը և նիքոլաս Տունզելմանը առաջին ոչ-աբորիգեններն էին, ովքեր հաստատվել են տարածաշրջանում։ Ռիզը ստեղծեց ագարակ Քուինստաուն քաղաքի այժմյան կենտրոնում 1860 թվականին, բայց Արոու Ռիվերում ոսկու հայտնաբերումը ոգեշնչեց Ռիզին իր բամբակի ֆերման դարձնել հյուրանոց, որը նա անվանեց Թագուհու ձեզքերը, որը հիմա հայտնի է Էիչարդտս անունով[5]։ Քուինսթաունի շատ փողոցներ կրում են ոսկու հանքաարդյունաբերության ժամանակաշրջանի անուններ և որոշ պատմական կառույցներ դեռևս պահպանվում են։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի անվան ծագումնաբանության վերաբերյալ կան մի քանի վարկածներ, բայց հետևյալը ամենահավանականն է։ Երբ Վիլիամ Ռիզը առաջինը ժամանեց տարածաշրջան և կառուցեց իր ագարակը, տարածքը հայտնի էր Կայարան անվանումով, չնայած հանքափորները շուտով այն անվանեցին Ճամբար 1860 - 1862 թվականներին։ Հանքափորները և հատկապես իռլանդացիները մեծ հետաքրքրություն ունեին արարողության նկատմամբ որը տեղի էր ունենում Իռլանդիայի Քոուվ քաղաքում, և որը 1850 թվականին վերանվանվեց Քուինսթաուն ի պատիվ Վիկտորիա թագուհու[6]։ 1863 թվականին հանրային հավաք կազմակերպվեց քաղաքը վերանվանելու նպատակով, որի ժամանակ քաղաքին տրվեց Քուինսթաուն անվանումը։ Մաորիների անվանում քաղաքի համար նշանակում է մակերեսային ծովածոց[3]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քուիսթաուն քաղաքը գտնվում է Վակատիպու լճի ափին, որը Նոր Զելանդիայի մեծությամբ 3-րդ լիճն է։ Այն համեմատաբար քիչ բարձրություն ունի դակուկասահքի և սնոուբորդինգի կենտրոնի համար, քանի որ լճի ափy այն ծովի մակարդակից բարձր է ընդամենը 310 մետր, բայց համապատասխանում է լեռներում։ Այնտեղ կան իրար մոտ դասավորված կիրճեր և մի քանի մարգագետիններ գյուղատնտեսության համար։

Արվարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենտրոնական Քուինսթաունը պարունակում է շատ բիզնես կենտրոններ և բնակելի շենքեր բայց այն ունի նաև մեծ քանակությամբ արվարձաններ, ինչպիսիք են՝ Ֆերնհիլը, Սանշայն Բեյը, Քուինսթաուն Հիլը, Գօլդֆիլդ Հեիթսը, Արթուրս Փոինթը և Ֆրանկթոնը։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր մակարդակից 310 մետր բարձրություն ունենալու և լեռներով շրջապատված լինելու պատճառով այն ունի ծովային կլիմա[7]։ Ամառը ունի երկար տաք օրեր և ջերմաստիճանը կարող է հասնել 30 աստիճանի, իսկ ձմռանը ցուրտ է, հաճախակի ձյան տեղումներով, չնայած ձյունy երկար չի մնում մակերեսի վրա։ Բայց Քուինսթաունի այն հատվածը որը համապատասխանում է կենտրոնական Օնտագոյին համեմատաբար շատ են անձրևի տեղումները։ Ամենաբարձր գրանցված ջերմաստիճանը 34,1 աստիճանն է, իսկ ամենացածրը՝ -8,4-ը[8]

Queenstown (1981–2010)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Միջին բարձր °C (°F) 21.8
(71.2)
21.8
(71.2)
18.8
(65.8)
15.0
(59)
11.7
(53.1)
8.4
(47.1)
7.8
(46)
9.8
(49.6)
12.9
(55.2)
15.3
(59.5)
17.1
(62.8)
19.7
(67.5)
15.0
(59)
Միջին օրական °C (°F) 15.8
(60.4)
15.6
(60.1)
13.0
(55.4)
9.7
(49.5)
7.0
(44.6)
4.1
(39.4)
3.0
(37.4)
5.0
(41)
7.7
(45.9)
9.8
(49.6)
11.6
(52.9)
14.0
(57.2)
9.7
(49.5)
Միջին ցածր °C (°F) 9.8
(49.6)
9.4
(48.9)
7.2
(45)
4.3
(39.7)
2.3
(36.1)
−0.3
(31.5)
−1.7
(28.9)
0.2
(32.4)
2.5
(36.5)
4.3
(39.7)
6.0
(42.8)
8.3
(46.9)
4.4
(39.9)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 64.7
(2.547)
50.3
(1.98)
53.4
(2.102)
56.2
(2.213)
68.5
(2.697)
71.5
(2.815)
50.3
(1.98)
66.2
(2.606)
62.4
(2.457)
66.4
(2.614)
63.6
(2.504)
75.3
(2.965)
748.9
(29.484)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 7.2 6.2 7.4 7.4 9.0 9.2 6.9 9.1 8.5 8.8 7.6 9.6 96.9
% խոնավություն 70.2 74.3 75.8 78.4 81.1 83.8 83.3 80.5 73.1 70.9 67.5 69.4 75.7
Միջին ամսական արևային ժամ 230.3 207.3 187.0 145.4 87.8 71.8 88.3 120.0 153.6 197.7 216.6 223.5 1929,2
աղբյուր: NIWA Climate Data[9]

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աճ և մատչելիություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակելի տները Քուինսթաունում բավական թանկ են, շնորհիվ նրա որ այն տուրիստական քաղաք է,առկա է հողատարածքի պակասություն և այն ցանկալի է ներդրողների և արտասահմանցիների համար։ Քուինսթաունը համարվում է Նոր Զելանդիայի ամենադժվարամատչելի վայրը անշարժ գույք գնելու համար[10][11]։ 2016 թվականին տան միջին գինը Քուինսթաունում դարձել է 1 միլիոն նորզելանդական դոլլար[12]։

Զբաղվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչության աճով Քուինսթաունը առաջինն է Նոր Զելանդիայում՝ տարեկան 7,1 %։ Աշխատանքների մեծամասնությունը վերաբերում են զբոսաշրջությանը և բնակեցմանը[13]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. http://nzdotstat.stats.govt.nz/wbos/Index.aspx?DataSetCode=TABLECODE7981
  2. 2,0 2,1 "Subnational Population Estimates: At 30 June 2016 (provisional)". Statistics New Zealand. 21 October 2016. Retrieved 21 October 2016. For urban areas, "Subnational population estimates (UA, AU), by age and sex, at 30 June 1996, 2001, 2006-16 (2017 boundary)". Statistics New Zealand. 21 October 2016. Retrieved 21 October 2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Spiritual bond to first people». Otago Daily Times. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  4. Miller., F.W.G., (1949), Golden Days of Lake County. Whitcombe and Tombs. p 3-11.
  5. «Queenstown history - William Gilbert Rees».
  6. «Queenstown». New Zealand History. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 25-ին.
  7. «Statistics for NZL Queenstown». Department of Energy. 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 6-ին.
  8. [1] (from the NIWA website)
  9. «Կլիմայական տվյալներ և փոփոխություններ». NIWA. Վերցված է հոկտեմբեր 19 2013-ին.
  10. «Residential house values». Quotable Value. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 16-ին.
  11. Gibson, Anne. «Central Otago now less affordable than Auckland». newstalkzb.co.nz. Newstalk ZB. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 14-ին.
  12. «Queenstown house prices hit $1 million». Newshub. MediaWorks TV. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 14-ին.
  13. Mckenzie-McLean, Jo. «Queenstown and Central Otago take top spots in job growth for 2016». stuff.co.nz. Fairfax New Zealand Limited. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 14-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիճամփորդն ունի Queenstown (New Zealand)ին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։