Տիտանի հանքանյութեր
Տիտանի հանքանյութեր, տիտանի բնական միներալային առաջացումներ, որոնցից մետաղի կոռոզիան տնտեսապես շահավետ է։
Կարևոր միներալներն են՝ իլմենիտը (43,7–52,8% ), ռուտիլը, անատազը և բրուկիտը (94,2–99,0%), լեյկոքսենը (56,3–96,4%), լոպարիտը (38,3–41,0%), տիտանիտը (33,7– 40,8%)։ Տիտանի հանքանյութերի հանքավայրերը լինում են՝ մագմատիկ, էքսոգեն և մետամորֆոգեն։ Մագմատիկ հանքավայրերը կապված են գերհիմքային, հիմքային, ալկալային ապարների հետ և պարունակում են 7– 32% ։ Խոշոր մագմատիկ հանքավայրեր հայտնի են Ռուսաստանում, Կանադայում, ԱՄՆ-ում։ Տիտանի հանքանյութերի էքսոգեն հանքավայրերի մեջ տարբերում են․ իլմենիտային և ռուտիլային՝ հողմահարման կեղևում (3–30% ), իլմենիտի էլյուվիալ–դելյուվիալ և ալյուվիալ ցրոններ (0,5-25% ), իլմենիտի, ռուտիլի առափնյա–ծովային ցրոններ (0,5–35% )։ Տիտանի հանքանյութերի հիմնական արդունաբերական տիպն են։ Խոշոր ցրոններ կան Ռուսաստանում, Ավստրալիայում, Հնդկաստանում։ Տիտանի հանքանյութեր, բացի տիտանիցից, սովորաբար պարունակում են երկաթ, վանադիում, Zr, TR, սելեն։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 14)։ |