«Մասնակից:Լիլիթ85/Ավազարկղ 1»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 2. Տող 2.


== Աշխարհագրություն և կլիմա ==
== Աշխարհագրություն և կլիմա ==
Город находится в северо-западной части Курдистана, в горной местности, на высоте 1479 метров над [[Уровень моря|уровнем моря]]<ref name="fallingrain">[http://www.fallingrain.com/world/IR/16/Saqqez_1.html Физико-географические данные]{{ref-en}}</ref>.
Քաղաքը գտնվում է Քուրդիստանի հյուսիսարևմտյան մասում, լեռնային տեղանքում, [[Բացարձակ բարձրություն|ծովի մակարդակից]] 1479 մետր բարձրության վրա<ref name="fallingrain">[http://www.fallingrain.com/world/IR/16/Saqqez_1.html Физико-географические данные]{{ref-en}}</ref>։


Секкез расположен на расстоянии приблизительно 120 километров к северо-западу от [[Сенендедж]]а, административного центра провинции и на расстоянии 450 километров к западу от [[Тегеран]]а, столицы страны. Климат обусловлен расположением города в горной местности и характеризуется чередованием холодной снежной зимы и сухого жаркого лета. Среднегодовое количество осадков 500 мм. В Секкезе был зафиксирован самый низкий для Ирана показатель температуры воздуха −36 °C<ref>[http://www.iranembassy.org.za/E/Media/Land.htm Embassy of the Islamic Republic of Iran in South Africa] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120305165131/http://www.iranembassy.org.za/E/Media/Land.htm|date=2012-03-05}}{{ref-en}}</ref>.
Սեկեզը գտնվում է [[Սանանդաջ|Սանանդաջից]]՝ նահանգի վարչական կենտրոնից մոտ 120 կմ հյուսիս-արևմուտք և Թեհրանից՝ երկրի մայրաքաղաքից 450 կմ արևմուտք։ Քաղաքի կլիման պայմանավորված է լեռնային տեղանքով և բնորոշվում է ցուրտ ձյունառատ ձմռան և չոր շոգ ամռան հերթագայությամբ։ Տարեկան միջին տեղումների քանակը 500 մմ է։ Այստեղ գրանցվել է Իրանի համար ամենացածր օդի ջերմաստիճանի ցուցանիշը՝ −36 °C<ref>[http://www.iranembassy.org.za/E/Media/Land.htm Embassy of the Islamic Republic of Iran in South Africa] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120305165131/http://www.iranembassy.org.za/E/Media/Land.htm|date=2012-03-05}}{{ref-en}}</ref>։
{{Եղանակի Աղյուսակ
{{Եղանակի Աղյուսակ
|width = auto
|width = auto
Տող 115. Տող 115.
}}
}}
== Բնակչություն ==
== Բնակչություն ==
По данным переписи, на [[2006 год]] население составляло 131 349 человека<ref name="world-gazetteer" />; в национальном составе преобладают [[курды]] (носители языка [[сорани]]). {{Բնակչություն|1986=81 351|1991=98 933|1996=115 394|2006=131 349|2012=141 376<ref>предполагаемое</ref>}}
Ըստ 2006 թվականի մարդահամարի՝ բնակչության թիվը կազմել է 131 349 մարդ<ref name="world-gazetteer" />, ազգային կազմում գերակշռում է քրդերը (սորանի լեզվի կրողները)։ {{Բնակչություն|1986=81 351|1991=98 933|1996=115 394|2006=131 349|2012=141 376<ref>предполагаемое</ref>}}


== Достопримечательности ==
== Достопримечательности ==
Окрестности Секкеза представляют собой живописные природные ландшафты: [[лес]]а и [[Луг|горные луга]]<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1850&name=Saqez+Plains Saqez Plains]{{ref-en}}</ref>. Лесные массивы<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1851&name=Saqez+Region+Forests Saqez Region Forests]{{ref-en}}</ref>, занимающие около 7000 га площади между Секкезом и [[Букан]]ом, являются [[Рекреация|рекреационной зоной]], а также базой для [[Лесовосстановление|лесовосстановления]]. Также, в некотором удалении от города расположено несколько историко-культурных памятников. Так, на расстоянии 20 километров к северу от трассы, соединяющей Секкез с городом [[Дивандарре]], находится пещера [[Карафту (пещера)|Карафту]], где в эпоху [[Парфянское царство|Парфянского царства]] находился храм [[Геракл]]а<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1846&name=Karaftoo+Historical+Cave Karaftoo Historical Cave]{{ref-en}}</ref>. В 42 километрах северо-восточнее, расположены руины крепости [[Зивие|Зевийе]]<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1847&name=Zevieh+Castle Zevieh Castle]{{ref-en}}</ref>, случайно открытые в [[1947 год]]у. Строительство крепости относится, по-видимому, к [[900 год до н. э.|900 году до н.э]]., то есть к периоду господства здесь [[Мидия|Мидийского царства]].
Սեկեզի մերձակայքը իրենից ներկայացնում է գեղատեսիլ բնական լանշաֆտներ՝ անտառներ և լեռնային մարգագետիններ<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1850&name=Saqez+Plains Saqez Plains]{{ref-en}}</ref>։ Անտառազանգվածները<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1851&name=Saqez+Region+Forests Saqez Region Forests]{{ref-en}}</ref>, որոնք զբաղեցնում են մոտ 7000 հա մակերես Սեկեզի և Բուկանի միջև հանգստի գոտի է և [[Անտառվերականգնում|անտառավերականգնման]] բազա։ Նաև քաղաքից մի քիչ հեռու կան մի քանի պատմամշակութային հուշարձաններ։ Մայրուղուց, որը Սեկեզն ու Դիվանդարեն կապում է իրար, 20 կմ հյուսիս գտնվում է Կարաֆտու քարանձավը, որտեղ Պարթևստանի դարաշրջանում գտնվել է Հերակլեսի տաճարը<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1846&name=Karaftoo+Historical+Cave Karaftoo Historical Cave]{{ref-en}}</ref>։ 42 կմ դեպի հյուսիս-արևելք գտնվում է Զևիյե ամրության փլատակները<ref>[http://www.itto.org/tourismattractions/?sight=1847&name=Zevieh+Castle Zevieh Castle]{{ref-en}}</ref>, որոնք պատահաբար բացահայտվել են 1947 թվականին։ Ամրության շինարարությունը վերաբերում է մթ․ա․ 900 թվականին, այսինքն այստեղ Մարաստանի տիրապետության ժամանակաշրջանին։


== Примечания ==
== Примечания ==

12:43, 10 Նոյեմբերի 2021-ի տարբերակ

Սեքեզ[1](պարս.՝ سقز, քրդ.՝ Seqiz, սորանի՝ سەقز), քաղաք Իրանի արևմուտքում՝ Քուրդիստանի նահանգում։ Սեքեզ շեհրեստանի վարչական կենտրոնը։ Բնակչության թվով նահանգի երկրորդ քաղաքը[2]։

Աշխարհագրություն և կլիմա

Քաղաքը գտնվում է Քուրդիստանի հյուսիսարևմտյան մասում, լեռնային տեղանքում, ծովի մակարդակից 1479 մետր բարձրության վրա[3]։

Սեկեզը գտնվում է Սանանդաջից՝ նահանգի վարչական կենտրոնից մոտ 120 կմ հյուսիս-արևմուտք և Թեհրանից՝ երկրի մայրաքաղաքից 450 կմ արևմուտք։ Քաղաքի կլիման պայմանավորված է լեռնային տեղանքով և բնորոշվում է ցուրտ ձյունառատ ձմռան և չոր շոգ ամռան հերթագայությամբ։ Տարեկան միջին տեղումների քանակը 500 մմ է։ Այստեղ գրանցվել է Իրանի համար ամենացածր օդի ջերմաստիճանի ցուցանիշը՝ −36 °C[4]։

Սեքեզի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 18.2
(64.8)
20
(68)
24
(75)
29
(84)
34.4
(93.9)
39
(102)
43
(109)
42
(108)
39
(102)
32
(90)
26
(79)
22.2
(72)
43
(109)
Միջին բարձր °C (°F) 2.4
(36.3)
4.7
(40.5)
11.0
(51.8)
17.3
(63.1)
23.1
(73.6)
29.8
(85.6)
34.3
(93.7)
34.2
(93.6)
29.8
(85.6)
22.2
(72)
13.4
(56.1)
6.1
(43)
19.03
(66.25)
Միջին ցածր °C (°F) −8.1
(17.4)
−6.7
(19.9)
−1.2
(29.8)
3.6
(38.5)
6.6
(43.9)
9.5
(49.1)
14.0
(57.2)
13.4
(56.1)
8.3
(46.9)
4.4
(39.9)
−0.3
(31.5)
−4.6
(23.7)
3.24
(37.83)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −32
(−26)
−33
(−27)
−27.6
(−17.7)
−9
(16)
−5
(23)
−0.6
(30.9)
3.8
(38.8)
4.8
(40.6)
−0.4
(31.3)
−7
(19)
−24
(−11)
−32
(−26)
−36
(−33)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 66.6
(2.622)
58.7
(2.311)
79.5
(3.13)
83.6
(3.291)
52.0
(2.047)
5.8
(0.228)
2.9
(0.114)
2.5
(0.098)
1.4
(0.055)
27.8
(1.094)
56.9
(2.24)
61.7
(2.429)
499.4
(19.659)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) 8.5 8.3 10.0 9.8 7.0 1.2 0.7 0.6 0.5 4.3 6.2 8.1 65.2
% խոնավություն 73 70 64 58 52 40 35 33 33 47 63 71 53.3
Միջին ամսական արևային ժամ 121.5 142.2 177.4 213.1 287.1 345.1 357.4 344.3 311.1 254.3 174.1 123.4 2851
աղբյուր: Synoptic Stations Statistics

Բնակչություն

Ըստ 2006 թվականի մարդահամարի՝ բնակչության թիվը կազմել է 131 349 մարդ[2], ազգային կազմում գերակշռում է քրդերը (սորանի լեզվի կրողները)։

Բնակչության թվաքանակը
19861991199620062012
81 35198 933115 394131 349141 376[5]

Достопримечательности

Սեկեզի մերձակայքը իրենից ներկայացնում է գեղատեսիլ բնական լանշաֆտներ՝ անտառներ և լեռնային մարգագետիններ[6]։ Անտառազանգվածները[7], որոնք զբաղեցնում են մոտ 7000 հա մակերես Սեկեզի և Բուկանի միջև հանգստի գոտի է և անտառավերականգնման բազա։ Նաև քաղաքից մի քիչ հեռու կան մի քանի պատմամշակութային հուշարձաններ։ Մայրուղուց, որը Սեկեզն ու Դիվանդարեն կապում է իրար, 20 կմ հյուսիս գտնվում է Կարաֆտու քարանձավը, որտեղ Պարթևստանի դարաշրջանում գտնվել է Հերակլեսի տաճարը[8]։ 42 կմ դեպի հյուսիս-արևելք գտնվում է Զևիյե ամրության փլատակները[9], որոնք պատահաբար բացահայտվել են 1947 թվականին։ Ամրության շինարարությունը վերաբերում է մթ․ա․ 900 թվականին, այսինքն այստեղ Մարաստանի տիրապետության ժամանակաշրջանին։

Примечания

  1. Иран. Справочная карта (масштаб 1:1 250 000). Четвёртое издание — ГУГК СССР, 1986.
  2. 2,0 2,1 World Gazetteer(անգլ.)
  3. Физико-географические данные(անգլ.)
  4. Embassy of the Islamic Republic of Iran in South Africa Արխիվացված 2012-03-05 Wayback Machine(անգլ.)
  5. предполагаемое
  6. Saqez Plains(անգլ.)
  7. Saqez Region Forests(անգլ.)
  8. Karaftoo Historical Cave(անգլ.)
  9. Zevieh Castle(անգլ.)

Категория:Города Курдистана