«Ուկրաինայի հայոց թեմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, replaced: եւ → և (8) using AWB
Տող 25. Տող 25.
== Պատմություն ==
== Պատմություն ==
[[13-րդ դար]]ում Լվովում գործել է հայկական եպիսկոպոսություն: 1830թ կազմավորվել է հայկական եկեղեցու [[Նոր Նախիջ ևանի և Բեսարաբիայի թեմ]]ը, որը միավորել է ռուսական կայսրության արմ. և հվ.-արմ. տարածաշրջանների, ինչպես նաեւ Ուկրաինայի հայկական համայնքները:
[[13-րդ դար]]ում Լվովում գործել է հայկական եպիսկոպոսություն: 1830թ կազմավորվել է հայկական եկեղեցու [[Նոր Նախիջ ևանի և Բեսարաբիայի թեմ]]ը, որը միավորել է ռուսական կայսրության արմ. և հվ.-արմ. տարածաշրջանների, ինչպես նաև Ուկրաինայի հայկական համայնքները:


== Խորհրդային ժամանակշրջան ==
== Խորհրդային ժամանակշրջան ==
1918 թվականին խորհրդային իշխանության հաստատումից հետո Ռուսաստանի հայկական թեմերը լուծարվել են` եկեղեցիները փակվել, մի մասն էլ ավերվել են: Բեսարարաբիան Ռումինիային անցնելուց հետո 1918թ տեղի հայկական եկեղեցիները մտել եմ Ռումինիայի թեմի, իսկ ռուսահայ մնացած համայնքները` Նոր Նախիջեւանի թեմի կազմում են հայտնվել:
1918 թվականին խորհրդային իշխանության հաստատումից հետո Ռուսաստանի հայկական թեմերը լուծարվել են` եկեղեցիները փակվել, մի մասն էլ ավերվել են: Բեսարարաբիան Ռումինիային անցնելուց հետո 1918թ տեղի հայկական եկեղեցիները մտել եմ Ռումինիայի թեմի, իսկ ռուսահայ մնացած համայնքները` Նոր Նախիջևանի թեմի կազմում են հայտնվել:
1966 թվականին կազմավորվել է Նոր Նախիջեւանի եւ Ռուսաստանի թեմը` միավորելով ԽՍՀՄ հանրապետության հայկական եկեղեցիների համայնքները, բացառությամբ Անդրկովկասինը:
1966 թվականին կազմավորվել է Նոր Նախիջևանի և Ռուսաստանի թեմը` միավորելով ԽՍՀՄ հանրապետության հայկական եկեղեցիների համայնքները, բացառությամբ Անդրկովկասինը:


== Անկախ Ուկրաինա ==
== Անկախ Ուկրաինա ==
Հայ Առաքելական եկեղեցու Ուկրաինայի թեմը կազմավորվել է 1991 թվականին` Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի սեպտեմբերի 1 զեկուցագրով:
Հայ Առաքելական եկեղեցու Ուկրաինայի թեմը կազմավորվել է 1991 թվականին` Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի սեպտեմբերի 1 զեկուցագրով:
Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի ջանքերով 1991թ Ուկրաինայում սկսել է ազգային եկեղեցական կյաքնի վերազարթոնքը: Կարճ ժամանակ անց ծխական համայնքներ են ստեղծվել այն քաղաքներում, ուր չկային հայկական եկեղեցիներ: 1997թ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Ա Սարգսյանի հունվարի 13 կոնդակով Ուկրաինայի հայոց թեմը հոգեւոր աշխարհում ճանաչում է ստացել եւ առաջնորդ է նշանակվել Նաթան եպիսկոպոս Հովհաննիսյանը:
Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի ջանքերով 1991թ Ուկրաինայում սկսել է ազգային եկեղեցական կյաքնի վերազարթոնքը: Կարճ ժամանակ անց ծխական համայնքներ են ստեղծվել այն քաղաքներում, ուր չկային հայկական եկեղեցիներ: 1997թ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Ա Սարգսյանի հունվարի 13 կոնդակով Ուկրաինայի հայոց թեմը հոգևոր աշխարհում ճանաչում է ստացել և առաջնորդ է նշանակվել Նաթան եպիսկոպոս Հովհաննիսյանը:


Ներկայումս 2001 թվականին Ուկրաինայի հայոց թեմն իր իրավասության տակ ունի պաշտոնապես գրանցված եկեղեցական համայնքներ Լվովում, Կիեւում, Խարկովում, Օդեսայում, Բելգորոդ-Դնեստրովսկում, Թեոդոսիայում, Յալթայում, Եվպատորիայում, Սիմֆերոպոլում, Դնեպրոպետրովսկում, Նիկոլաեւում:
Ներկայումս 2001 թվականին Ուկրաինայի հայոց թեմն իր իրավասության տակ ունի պաշտոնապես գրանցված եկեղեցական համայնքներ Լվովում, Կիևում, Խարկովում, Օդեսայում, Բելգորոդ-Դնեստրովսկում, Թեոդոսիայում, Յալթայում, Եվպատորիայում, Սիմֆերոպոլում, Դնեպրոպետրովսկում, Նիկոլաևում:


[[2001]] թվականից թեմն առաջնորդում է Գրիգորիս արք. Բունիաթյանը:
[[2001]] թվականից թեմն առաջնորդում է Գրիգորիս արք. Բունիաթյանը:
Տող 44. Տող 44.
# Սուրբ Աստվածածին վերափոխման եկեղեցի, [[1363]] թ., [[Լվով]]
# Սուրբ Աստվածածին վերափոխման եկեղեցի, [[1363]] թ., [[Լվով]]
# Սուրբ Սարիս եկեղեցի [[13-րդ դար]], [[Թեոդոսիա]]
# Սուրբ Սարիս եկեղեցի [[13-րդ դար]], [[Թեոդոսիա]]
# Միքայել և Գաբրիել հրեշտակապետաց եկեղեցի [[1408]] թ.,
# Միքայել և Գաբրիել հրեշտակապետաց եկեղեցի [[1408]] թ.,
# Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի, [[1877]] թ., [[Եվպատորիա]]
# Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի, [[1877]] թ., [[Եվպատորիա]]
# Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի, [[1905]]-[[1917|17]] թթ, [[Յալթա]],
# Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի, [[1905]]-[[1917|17]] թթ, [[Յալթա]],

17:02, 30 Հոկտեմբերի 2011-ի տարբերակ

ՀԱԵ Ուկրաինայի թեմ
ԵրկիրՈւկրաինա Ուկրաինա
ՎարչկենտրոնԽարկով
Հիմնադրված1998 հունվարի 13
Մայր տաճարԼվովի Սուրբ Աստվածածին
ԱռաջնորդԳրիգորիս արք. Բունիաթյան

Ուկրաինայի թեմ (ուկրաիներեն՝ Українськая єпархія, ռուս.՝ Украинская епархия) — Հայ առաքելական եկեղեցու թեմ Ուկրաինայի Հանրապետությւնում, որի իրավասության ներքո է ամմբողջ երկիրը: Առաջնորդանիստը Լվովի Սբ. Աստվածածին եկեղեցին է:

Պատմություն

13-րդ դարում Լվովում գործել է հայկական եպիսկոպոսություն: 1830թ կազմավորվել է հայկական եկեղեցու Նոր Նախիջ ևանի և Բեսարաբիայի թեմը, որը միավորել է ռուսական կայսրության արմ. և հվ.-արմ. տարածաշրջանների, ինչպես նաև Ուկրաինայի հայկական համայնքները:

Խորհրդային ժամանակշրջան

1918 թվականին խորհրդային իշխանության հաստատումից հետո Ռուսաստանի հայկական թեմերը լուծարվել են` եկեղեցիները փակվել, մի մասն էլ ավերվել են: Բեսարարաբիան Ռումինիային անցնելուց հետո 1918թ տեղի հայկական եկեղեցիները մտել եմ Ռումինիայի թեմի, իսկ ռուսահայ մնացած համայնքները` Նոր Նախիջևանի թեմի կազմում են հայտնվել: 1966 թվականին կազմավորվել է Նոր Նախիջևանի և Ռուսաստանի թեմը` միավորելով ԽՍՀՄ հանրապետության հայկական եկեղեցիների համայնքները, բացառությամբ Անդրկովկասինը:

Անկախ Ուկրաինա

Հայ Առաքելական եկեղեցու Ուկրաինայի թեմը կազմավորվել է 1991 թվականին` Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի սեպտեմբերի 1 զեկուցագրով:

Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա Պալճյանի ջանքերով 1991թ Ուկրաինայում սկսել է ազգային եկեղեցական կյաքնի վերազարթոնքը: Կարճ ժամանակ անց ծխական համայնքներ են ստեղծվել այն քաղաքներում, ուր չկային հայկական եկեղեցիներ: 1997թ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Ա Սարգսյանի հունվարի 13 կոնդակով Ուկրաինայի հայոց թեմը հոգևոր աշխարհում ճանաչում է ստացել և առաջնորդ է նշանակվել Նաթան եպիսկոպոս Հովհաննիսյանը:

Ներկայումս 2001 թվականին Ուկրաինայի հայոց թեմն իր իրավասության տակ ունի պաշտոնապես գրանցված եկեղեցական համայնքներ Լվովում, Կիևում, Խարկովում, Օդեսայում, Բելգորոդ-Դնեստրովսկում, Թեոդոսիայում, Յալթայում, Եվպատորիայում, Սիմֆերոպոլում, Դնեպրոպետրովսկում, Նիկոլաևում:

2001 թվականից թեմն առաջնորդում է Գրիգորիս արք. Բունիաթյանը:

Տաճարներ

Թեմի տարածքում այժմ գործում են՝

  1. Սուրբ Աստվածածին վերափոխման եկեղեցի, 1363 թ., Լվով
  2. Սուրբ Սարիս եկեղեցի 13-րդ դար, Թեոդոսիա
  3. Միքայել և Գաբրիել հրեշտակապետաց եկեղեցի 1408 թ.,
  4. Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի, 1877 թ., Եվպատորիա
  5. Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի, 1905-17 թթ, Յալթա,
  6. Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի, 1995 թ., Օդեսա
  7. Սուրբ Հակոբ եկեղեցի, 1997 թ., Սիմֆերոպոլ
  8. Սուրբ Խաչ եկեղեցի, 1998 թ., Մակեևկա

Թեմի բացառապես բոլոր համայնքներում գործում են կիրակնօրյա հայկական դպրոցներ:

Տես նաև