«Փյունիկյան արմավենի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

06:45, 2 Ապրիլի 2018-ի տարբերակ

Փրիրենի,Փյունիկյան արմավենի (լատ․՝ Phoenix), արմավենիների ընտանիքի երկտուն ծառանման բույս։Փրիրենի-բառը հայերեն է և վերաբերվում է արմավենու այս տեսակին,իսկ ,,փյունիկյան,, բառը սխալ թարգմանություն է ռուսերենից(Финиковая пальма),որտեղ Финик բառը նշանակում է պտուղը և ոչ թե աշխարհագրական իմաստ է արտահայտում: Բունը ծածկված է թափված տերևների մահացած տերևակոթունների պատյաններով, գագաթը՝ փետրաձև տերևների խիտ սաղարթով։ Ծաղիկները միասեռ են, եռանդամ՝ հավաքված հուրանաձև ծաղկաբույլերում։ Պտուղը պինդ սերմով հատապտուղ է․ որոշ տեսակներինն օգտագործվում է սննդում։ Հայտնի է Փյունիկյան արմավենու 15 տեսակ՝ տարածված Ասիայի և Աֆրիկայի արևադարձային շրջաններում։ Բուն փյունիկյան արմավենի (Ph․ dactylifera) Հյուսիսային Աֆրիկայից մինչև Ինդոս գետը տարածված չոր մերձարևադարձային շրջանների հնագույն մշակովի բույս է, որի մշակությունը Եգիպտոսում և Միջագետքում հայտնի է մ․ թ․ ա․ 7–րդ հազարամյակից։ Վայրի վիճակում չի հանդիպում։ Բունն ուղիղ է՝ 15–20 մ բարձրությամբ և 80 uմ տրամագծով։ Տերևների երկարությունը 4–6 մ է։ Պտուղները (խուրմա) երկարավուն են կամ օվալաձև՝ մինչև 7,5 սմ երկարությամբ։ Սննդի մեջ օգտագործվում են թեթևակի ապխտած կամ չորացրած վիճակում։ Կալորիականությամբ գերազանցում են մյուս պտուղներին։ Ապրում է մինչև 100 տարի, պտղաբերում՝ 5–6-րդ տարում։ Մեկ ծառը տալիս է 30–120 կգ բերք։ Հայտնի է ավելի քան 5000 սորտ։ ԽՍՀՄ–ում մշակվում էր Թուրքմենիայում։ Փյունիկյան արմավենու բազմաթիվ տեսակներ օգտագործվում են որպես դեկորատիվ և ջերմոցային բույսեր։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Starr 070124-3839 Phoenix roebelenii.jpg|մինի|Փրիրենի,Փյունիկյան արմավենի]]
 [[Պատկեր:Induplicacy.jpg|մինի|Փրիրենի,Փյունիկյան արմավենու տերևները]]
-'''Փրիրենի,Փյունիկյան արմավենի''' ([[Լատիներեն|լատ․]]՝ Phoenix), արմավենիների ընտանիքի երկտուն ծառանման բույս։ Բունը ծածկված է թափված տերևների մահացած տերևակոթունների պատյաններով, գագաթը՝ փետրաձև տերևների խիտ սաղարթով։ [[Ծաղիկ]]ները միասեռ են, եռանդամ՝ հավաքված հուրանաձև ծաղկաբույլերում։ [[Պտուղ]]ը պինդ սերմով [[Հատապտուղներ|հատապտուղ]] է․ որոշ տեսակներինն օգտագործվում է սննդում։ Հայտնի է Փյունիկյան արմավենու 15 տեսակ՝ տարածված Ասիայի և Աֆրիկայի արևադարձային շրջաններում։ Բուն փյունիկյան արմավենի (Ph․ dactylifera) Հյուսիսային Աֆրիկայից մինչև Ինդոս գետը տարածված չոր մերձարևադարձային շրջանների հնագույն մշակովի բույս է, որի մշակությունը Եգիպտոսում և Միջագետքում հայտնի է մ․ թ․ ա․ 7–րդ [[հազարամյակ]]ից։ Վայրի վիճակում չի հանդիպում։ Բունն ուղիղ է՝ 15–20 մ բարձրությամբ և 80 uմ տրամագծով։ [[Տերև]]ների երկարությունը 4–6 մ է։ Պտուղները (խուրմա) երկարավուն են կամ օվալաձև՝ մինչև 7,5 սմ երկարությամբ։ Սննդի մեջ օգտագործվում են թեթևակի ապխտած կամ չորացրած վիճակում։ Կալորիականությամբ գերազանցում են մյուս պտուղներին։ Ապրում է մինչև 100 տարի, պտղաբերում՝ 5–6-րդ տարում։ Մեկ ծառը տալիս է 30–120 կգ բերք։ Հայտնի է ավելի քան 5000 սորտ։ [[ԽՍՀՄ]]–ում մշակվում էր [[Թուրքմենիա]]յում։ Փյունիկյան արմավենու բազմաթիվ տեսակներ օգտագործվում են որպես [[Դեկորատիվ բույսեր|դեկորատիվ]] և ջերմոցային բույսեր։
+'''Փրիրենի,Փյունիկյան արմավենի''' ([[Լատիներեն|լատ․]]՝ Phoenix), արմավենիների ընտանիքի երկտուն ծառանման բույս։Փրիրենի-բառը հայերեն է և վերաբերվում է արմավենու այս տեսակին,իսկ ,,փյունիկյան,, բառը սխալ թարգմանություն է ռուսերենից(Финиковая пальма),որտեղ Финик բառը  նշանակում է պտուղը և ոչ թե աշխարհագրական իմաստ է արտահայտում: Բունը ծածկված է թափված տերևների մահացած տերևակոթունների պատյաններով, գագաթը՝ փետրաձև տերևների խիտ սաղարթով։ [[Ծաղիկ]]ները միասեռ են, եռանդամ՝ հավաքված հուրանաձև ծաղկաբույլերում։ [[Պտուղ]]ը պինդ սերմով [[Հատապտուղներ|հատապտուղ]] է․ որոշ տեսակներինն օգտագործվում է սննդում։ Հայտնի է Փյունիկյան արմավենու 15 տեսակ՝ տարածված Ասիայի և Աֆրիկայի արևադարձային շրջաններում։ Բուն փյունիկյան արմավենի (Ph․ dactylifera) Հյուսիսային Աֆրիկայից մինչև Ինդոս գետը տարածված չոր մերձարևադարձային շրջանների հնագույն մշակովի բույս է, որի մշակությունը Եգիպտոսում և Միջագետքում հայտնի է մ․ թ․ ա․ 7–րդ [[հազարամյակ]]ից։ Վայրի վիճակում չի հանդիպում։ Բունն ուղիղ է՝ 15–20 մ բարձրությամբ և 80 uմ տրամագծով։ [[Տերև]]ների երկարությունը 4–6 մ է։ Պտուղները (խուրմա) երկարավուն են կամ օվալաձև՝ մինչև 7,5 սմ երկարությամբ։ Սննդի մեջ օգտագործվում են թեթևակի ապխտած կամ չորացրած վիճակում։ Կալորիականությամբ գերազանցում են մյուս պտուղներին։ Ապրում է մինչև 100 տարի, պտղաբերում՝ 5–6-րդ տարում։ Մեկ ծառը տալիս է 30–120 կգ բերք։ Հայտնի է ավելի քան 5000 սորտ։ [[ԽՍՀՄ]]–ում մշակվում էր [[Թուրքմենիա]]յում։ Փյունիկյան արմավենու բազմաթիվ տեսակներ օգտագործվում են որպես [[Դեկորատիվ բույսեր|դեկորատիվ]] և ջերմոցային բույսեր։
 {{ՀՍՀ}}