«Թրոնհեյմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (30), )մ → ) մ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 61. | Տող 61. | ||
|Քարտեզ = [[Պատկեր:NO 1601 Trondheim.svg|225px|մինի|Քաղաքը Սյոր-Տյորդենլագի քարտեզի վրա]] |
|Քարտեզ = [[Պատկեր:NO 1601 Trondheim.svg|225px|մինի|Քաղաքը Սյոր-Տյորդենլագի քարտեզի վրա]] |
||
}} |
}} |
||
'''Տրոնհեյմ''' ([[նորվեգերեն]]՝ Trondheim , նաև Trondhjem, Հարավային Սամի լեզվով՝ Råante, պատմական անունը Ни́дарос նորվեգերեն Nidaros) — [[Բնակչություն|բնակչության]] թվով երրորդն է Նորվեգիայում, տեղակայված է [[Նիդելվա]] գետի բերանին, [[Տրոնհեյմյան ֆյորդ |
'''Տրոնհեյմ''' ([[նորվեգերեն]]՝ Trondheim , նաև Trondhjem, Հարավային Սամի լեզվով՝ Råante, պատմական անունը Ни́дарос նորվեգերեն Nidaros) — [[Բնակչություն|բնակչության]] թվով երրորդն է Նորվեգիայում, տեղակայված է [[Նիդելվա]] գետի բերանին, [[Տրոնհեյմյան ֆյորդ]]ի ափին։ Սյոր-Տյորդենլագի ադմինիստրատիվ կենտրեն։ Բնակչության միջին խտությունը 480 մարդ/կմ<sup>2</sup>։ |
||
== Անվանումը == |
== Անվանումը == |
||
Քաղաքի հին անունը՝ Նիդարոս,թարգմանաբար նշանակում էր «Նիդի գետաբերան» |
Քաղաքի հին անունը՝ Նիդարոս,թարգմանաբար նշանակում էր «Նիդի գետաբերան»։ Ավելի ուշ միջնադարում քաղաքի անւնը փոխվեց, դառնալով Տրոնհեյմ, դա նշանակում է «ուժեղների տուն», և այդ անունը Դանիական ժամանակահատվածում եղել է հիմնական։ [[1930]] թվականին վերադարձվել է հին անվանումը՝ Նիդարոս, բայց ժողովրդի բողոքից հետո արդեն հաջորդ [[1931]] թվականին նորից դարձել է Տրոնհեյմ։ |
||
== Պատմությունը == |
== Պատմությունը == |
||
Տրոնհեյմում առաջինը բնակություն է հաստատել Օլաֆ Տրյուգգվանսոն՝ [[997]] |
Տրոնհեյմում առաջինը բնակություն է հաստատել Օլաֆ Տրյուգգվանսոն՝ [[997]] թվականին։ Նա էլ հիմնադրել է [[եկեղեցի]] և պալատներ։ |
||
Սուրբ Օլաֆը մահացել է Նիդարոսից ոչ հեռու Ստիկլաստադիրի |
Սուրբ Օլաֆը մահացել է Նիդարոսից ոչ հեռու Ստիկլաստադիրի ճակատամարտում։ Իր մասունքների մոտ [[Միջին դարեր|Միջին դարում]] ուխտ են կատարել բազմաթիվ ուխտավորներ։ [[1152]] թվականին անգլիացի պրելատ Նիկոլաս Բրեյկսպիրը հիմնել է Նիդարոսյան եպիսկոպոսությունը։ |
||
[[XIII-րդ դար|XIII]] դարից սկսած Նիդարոսը սկսել է իր առևտրային նշանակությունը հանսեյան առևտրաշուկայում՝ |
[[XIII-րդ դար|XIII]] դարից սկսած Նիդարոսը սկսել է իր առևտրային նշանակությունը հանսեյան առևտրաշուկայում՝ Բերգենում։ [[XIX-րդ դար|XIX]] դարից քաղաքը մնաց գյուղացիներին և այրվել է ավելի քա 15 անգամ։ Քաղաքին մեծ վնասներ է հասցրել շվեդա-դանական պատերազմները [[XVII-րդ դար|XVII]] դարում։ |
||
== Կլիմա == |
== Կլիմա == |
||
Տրոնհեյմում ծովային կլիմա է մեղմ ձմեռով ու սառը |
Տրոնհեյմում ծովային կլիմա է մեղմ ձմեռով ու սառը ամառով։ |
||
{{Եղանակի աղյուսակ |
{{Եղանակի աղյուսակ |
||
Տող 138. | Տող 138. | ||
| նոյ_միջ = 2.1 | |
| նոյ_միջ = 2.1 | |
||
| դեկ_միջ = -1.2 | |
| դեկ_միջ = -1.2 | |
||
| տարի_միջ = 6.1 | |
| տարի_միջ = 6.1 | |
||
| հունվ_միջ_նվազ = -4 | հունվ_միջ_առավ = 0.1 |
| հունվ_միջ_նվազ = -4 | հունվ_միջ_առավ = 0.1 |
||
Տող 156. | Տող 156. | ||
}} |
}} |
||
== Տրանսպորտ == |
== Տրանսպորտ == |
||
Այս քաղաքի արդյունաբերական զարգացմանը խթանել է առաջին երկաթուղին՝ [[1877]] թվականին ժամանել է [[Օսլո]] |
Այս քաղաքի արդյունաբերական զարգացմանը խթանել է առաջին երկաթուղին՝ [[1877]] թվականին ժամանել է [[Օսլո]]։ Ներկա ժամանակում Տրոնհեյմն ու Բուդյոն միացնում է Nordland Line երկաթգիծը։ |
||
[[Պատկեր:TrondheimFromRoofOfNidarosdomen-improved.jpg|225px|մինի|ձախից|Կենտրոնի տեսքը տաճարի գագաթից]] |
[[Պատկեր:TrondheimFromRoofOfNidarosdomen-improved.jpg|225px|մինի|ձախից|Կենտրոնի տեսքը տաճարի գագաթից]] |
||
Քաղաքային տրանսպորտն է տրամվայն ու |
Քաղաքային տրանսպորտն է տրամվայն ու ավտոբուսը։ Տրոնհեյնի տրամվայային համակարգը Արխանգելյան տրամվայի փակումից հետո՝ 2004 թվական, աշխարհում ամենահյուսիսային համակարգն է։ Տրամվայային համակարգը՝ 8,8 կմ երկարությամբ գալիս է քաղաքի կենտրոնից (Olavs gt. փողոցից) մինչև հանգստի վայր՝ Lian։ |
||
== Տեսարժան վայրեր == |
== Տեսարժան վայրեր == |
||
[[Պատկեր:Vinterdomen2.jpg|225px|մինի|աջից|Նիդարոսյան ճամբարը ձմռանը]] |
[[Պատկեր:Vinterdomen2.jpg|225px|մինի|աջից|Նիդարոսյան ճամբարը ձմռանը]] |
||
* Սուրբ Օլաֆի գերեզմանի տեղը կառուցված եկեղեցին([[1075]] թվական) փոխարինվել է XII—XIV դարերում արդեն գոյություն ունեցող Նիդարոսյան |
* Սուրբ Օլաֆի գերեզմանի տեղը կառուցված եկեղեցին([[1075]] թվական) փոխարինվել է XII—XIV դարերում արդեն գոյություն ունեցող Նիդարոսյան տաճարով։ Տաճարը կամաց վերանորոգվում էր և նրան վերանորոգւմը ավարտվել է [[2001]] թվականին։ Տաճարում հանդիսավոր կերպով անց են կացվում նորվեգական վանականների օծումը։ |
||
* Մունկխոլմեն բերդա-վանքը Նորվեգիայի ամենահին վանքերից մեկն է, դանիական ժամանակաշրջանում ծառայել է որպես բանտ |
* Մունկխոլմեն բերդա-վանքը Նորվեգիայի ամենահին վանքերից մեկն է, դանիական ժամանակաշրջանում ծառայել է որպես բանտ |
||
* Դանիական բերդ Կրիստիանսեն ([[1681]]—[[1685]]) |
* Դանիական բերդ Կրիստիանսեն ([[1681]]—[[1685]])։ |
||
* Թագավորական փայտե նստավայրը ([[1774]]—[[1778]]) և արքեպիսկոպոսի քարից պալատը (XVI դար) |
* Թագավորական փայտե նստավայրը ([[1774]]—[[1778]]) և արքեպիսկոպոսի քարից պալատը (XVI դար)։ |
||
* Տրոնհեյմում [[1760]] թվականից գործում է Նորվեգական Գիտությունների |
* Տրոնհեյմում [[1760]] թվականից գործում է Նորվեգական Գիտությունների Ակադեմիան։ |
||
* Ռինգվե թանգարան- Աշխարհի տրբեր մասերից երգի և երաժշտական գործիքների ազգային |
* Ռինգվե թանգարան- Աշխարհի տրբեր մասերից երգի և երաժշտական գործիքների ազգային թանգարան։ |
||
* Ռոքի |
* Ռոքի տուն։ |
||
== Հայտնի մարդիկ == |
== Հայտնի մարդիկ == |
||
* [[Տոր Տորկիլսենդ]] ([[1932]]— [[2006]]) — նորվեգական գրող, ծովահեն |
* [[Տոր Տորկիլսենդ]] ([[1932]]— [[2006]]) — նորվեգական գրող, ծովահեն |
||
* [[Էմիլ Հեգլո Սվենդսեն]] ( [[1985]] թվական [[հուլիսի 12]]) — նորվեգական բիատլոնիստ, տասնմեկանգամյա աշխարհի չեմպիոն, երկու անգամ օլիմպիական չեմպիոն՝ Վանկուվերի Խաղերում 2010 թվական, աշխարհի Գավաթի |
* [[Էմիլ Հեգլո Սվենդսեն]] ( [[1985]] թվական [[հուլիսի 12]]) — նորվեգական բիատլոնիստ, տասնմեկանգամյա աշխարհի չեմպիոն, երկու անգամ օլիմպիական չեմպիոն՝ Վանկուվերի Խաղերում 2010 թվական, աշխարհի Գավաթի մրցանակակիր։ Երկու անգամ Սոչի 2014 օլիմպիադայի չեմպիոն։ |
||
== Աղբյուրներ == |
== Աղբյուրներ == |
16:14, 23 Օգոստոսի 2014-ի տարբերակ
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Տրոնհեյմ | |||||
Trondheim | |||||
| |||||
Երկիր | Նորվեգիա | ||||
Հիմնադրված է | 997 թ. | ||||
Մակերես | 342,27 կմ² | ||||
Խոսվող լեզուներ | նորվեգերեն | ||||
Բնակչություն | 169 343 մարդ (2007) | ||||
Խտություն | 480 մարդ/կմ² | ||||
Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
Հեռախոսային կոդ | 1601 | ||||
Փոստային դասիչ | 7004 | ||||
Պաշտոնական կայք | trondheim.kommune.no | ||||
| |||||
Տրոնհեյմ (նորվեգերեն՝ Trondheim , նաև Trondhjem, Հարավային Սամի լեզվով՝ Råante, պատմական անունը Ни́дарос նորվեգերեն Nidaros) — բնակչության թվով երրորդն է Նորվեգիայում, տեղակայված է Նիդելվա գետի բերանին, Տրոնհեյմյան ֆյորդի ափին։ Սյոր-Տյորդենլագի ադմինիստրատիվ կենտրեն։ Բնակչության միջին խտությունը 480 մարդ/կմ2։
Անվանումը
Քաղաքի հին անունը՝ Նիդարոս,թարգմանաբար նշանակում էր «Նիդի գետաբերան»։ Ավելի ուշ միջնադարում քաղաքի անւնը փոխվեց, դառնալով Տրոնհեյմ, դա նշանակում է «ուժեղների տուն», և այդ անունը Դանիական ժամանակահատվածում եղել է հիմնական։ 1930 թվականին վերադարձվել է հին անվանումը՝ Նիդարոս, բայց ժողովրդի բողոքից հետո արդեն հաջորդ 1931 թվականին նորից դարձել է Տրոնհեյմ։
Պատմությունը
Տրոնհեյմում առաջինը բնակություն է հաստատել Օլաֆ Տրյուգգվանսոն՝ 997 թվականին։ Նա էլ հիմնադրել է եկեղեցի և պալատներ։
Սուրբ Օլաֆը մահացել է Նիդարոսից ոչ հեռու Ստիկլաստադիրի ճակատամարտում։ Իր մասունքների մոտ Միջին դարում ուխտ են կատարել բազմաթիվ ուխտավորներ։ 1152 թվականին անգլիացի պրելատ Նիկոլաս Բրեյկսպիրը հիմնել է Նիդարոսյան եպիսկոպոսությունը։
XIII դարից սկսած Նիդարոսը սկսել է իր առևտրային նշանակությունը հանսեյան առևտրաշուկայում՝ Բերգենում։ XIX դարից քաղաքը մնաց գյուղացիներին և այրվել է ավելի քա 15 անգամ։ Քաղաքին մեծ վնասներ է հասցրել շվեդա-դանական պատերազմները XVII դարում։
Կլիմա
Տրոնհեյմում ծովային կլիմա է մեղմ ձմեռով ու սառը ամառով։
Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Տրոնհեյմում (1998-2010) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
բացարձակ առավելագույնը (°C) | 12,0 | 15,0 | 16,0 | 21,4 | 28,0 | 31,2 | 32,5 | 31,3 | 26,0 | 21,0 | 16,1 | 13,1 | 32,5 |
միջին առավելագույնը (°C) | 1,2 | 1,5 | 4,3 | 8,6 | 13,5 | 16,4 | 19,0 | 18,2 | 14,3 | 9,2 | 4,2 | 1,6 | 9,3 |
միջին ջերմաստիճանը (°C) | −2 | −1,6 | 0,6 | 4,6 | 9,1 | 12,2 | 14,7 | 14,0 | 10,4 | 5,8 | 1,2 | −1,4 | 5,6 |
միջին նվազագույնը (°C) | −5 | −4,8 | −2,5 | 1,1 | 5,1 | 8,5 | 11,1 | 10,5 | 7,0 | 3,0 | −1,4 | −4,5 | 2,3 |
բացարձակ նվազագույնը (°C) | −26 | −25 | −21,5 | −14 | −5 | −1,1 | 1,6 | 0,0 | −3,5 | −11 | −19 | −24 | −26 |
տեղումների քանակը (մմ) | 73 | 54 | 51 | 42 | 56 | 71 | 96 | 90 | 93 | 81 | 74 | 82 | 862 |
Աղբյուր՝ Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպություն |
Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Տրոնհեյմում (2004-2013) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | տարին |
միջին առավելագույնը (°C) | 0,1 | 0,2 | 3,9 | 9,5 | 13,5 | 16,5 | 19,5 | 19,0 | 14,5 | 9,2 | 4,2 | 0,9 | 9,3 |
միջին ջերմաստիճանը (°C) | −2 | −2,1 | 0,7 | 5,6 | 9,5 | 12,7 | 15,6 | 15,0 | 11,2 | 6,5 | 2,1 | −1,2 | 6,1 |
միջին նվազագույնը (°C) | −4 | −4,5 | −1,6 | 2,8 | 5,5 | 8,8 | 11,7 | 11,7 | 7,9 | 3,7 | 0,0 | −3,3 | 3,0 |
Աղբյուր՝ Համաշխարհային օդերևութաբանական կազմակերպություն |
Տրանսպորտ
Այս քաղաքի արդյունաբերական զարգացմանը խթանել է առաջին երկաթուղին՝ 1877 թվականին ժամանել է Օսլո։ Ներկա ժամանակում Տրոնհեյմն ու Բուդյոն միացնում է Nordland Line երկաթգիծը։
Քաղաքային տրանսպորտն է տրամվայն ու ավտոբուսը։ Տրոնհեյնի տրամվայային համակարգը Արխանգելյան տրամվայի փակումից հետո՝ 2004 թվական, աշխարհում ամենահյուսիսային համակարգն է։ Տրամվայային համակարգը՝ 8,8 կմ երկարությամբ գալիս է քաղաքի կենտրոնից (Olavs gt. փողոցից) մինչև հանգստի վայր՝ Lian։
Տեսարժան վայրեր
- Սուրբ Օլաֆի գերեզմանի տեղը կառուցված եկեղեցին(1075 թվական) փոխարինվել է XII—XIV դարերում արդեն գոյություն ունեցող Նիդարոսյան տաճարով։ Տաճարը կամաց վերանորոգվում էր և նրան վերանորոգւմը ավարտվել է 2001 թվականին։ Տաճարում հանդիսավոր կերպով անց են կացվում նորվեգական վանականների օծումը։
- Մունկխոլմեն բերդա-վանքը Նորվեգիայի ամենահին վանքերից մեկն է, դանիական ժամանակաշրջանում ծառայել է որպես բանտ
- Դանիական բերդ Կրիստիանսեն (1681—1685)։
- Թագավորական փայտե նստավայրը (1774—1778) և արքեպիսկոպոսի քարից պալատը (XVI դար)։
- Տրոնհեյմում 1760 թվականից գործում է Նորվեգական Գիտությունների Ակադեմիան։
- Ռինգվե թանգարան- Աշխարհի տրբեր մասերից երգի և երաժշտական գործիքների ազգային թանգարան։
- Ռոքի տուն։
Հայտնի մարդիկ
- Տոր Տորկիլսենդ (1932— 2006) — նորվեգական գրող, ծովահեն
- Էմիլ Հեգլո Սվենդսեն ( 1985 թվական հուլիսի 12) — նորվեգական բիատլոնիստ, տասնմեկանգամյա աշխարհի չեմպիոն, երկու անգամ օլիմպիական չեմպիոն՝ Վանկուվերի Խաղերում 2010 թվական, աշխարհի Գավաթի մրցանակակիր։ Երկու անգամ Սոչի 2014 օլիմպիադայի չեմպիոն։
Աղբյուրներ
- Официальный сайт (անգլ.)
- Сказка, Русское общество Тронхейма — ОС клуба, организованного проживающим в городе русскоязычным населением и студентами
- Gråkallbanen - трамвай Тронхейма
- Ботанический сад Рингве в Тронхейме