«Հնդկաստանի կոմունիստական կուսակցություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

20:41, 14 Մարտի 2014-ի տարբերակ

Հնդկաստանի Կոմունիստական Կուսակցություն (ՀԿԿ) (հինդի՝ भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी), կուսակցություն Հնդկաստանում: Կուսակցության հիմնադրման տարեթվի մասին տարբեր տվյալներ կան։ Ըստ կուսակցության պաշտոնական տվյալների այն ստեղծվել է 1925 թ․ դեկտեմբերի 26-ին՝ Հնդկաստանի առանձին նահանգներում գործող կոմունիստական խմբերի միավորումով:

Ներկայում կուսակցությունն ունի 4 տեղ Ստորին պալատում և 3 տեղ՝ Վերին պալատում։ Կուսակցության բարձրագույն մարմինը համագումարն է, համագումարների միջև ընկած ժամանակաշրջանում՝ Ազգային խորհուրդը: Ներկայում կուսակցության գլխավոր քարտուղարն է Արդհենդու Բուշան Բարդհանը։

Երիտասարդական թևը կոչվում է՝ «Համահնդկական երիտասարդական դաշինք»։ Կուսակցությունը հրատարակում է մի շարք պարբերականներ, որոնցից է «Նյու էյջ» («New Age») թերթը:

Պատմական ակնարկ

Վաղ շրջան

Մինչև 1942-ը, փաստորեն, գործել է ընդհատակում: Բոմբեյում, Բենգալիայում, Փենջաբում, Մադրասում ՀԿԿ հրատարակել է շաբաթաթերթեր և օրաթերթեր («Մազդուր քիսան», «Քրանթի» ևն), պրոպագանդել է մարքսիզմի գաղափարները, կազմակերպել բանվորական, արհմիութենական և գյուղացիական շարժումներ: ՀԿԿ մեծ դեր է խաղացել ազգային անկախության համար և անգլական գաղութատիրության դեմ հնդիկ ժողովրդի լայն զանգվածների պայքարը համախմբելու գործում: Երկրի անկախության ձեռք բերումից (1947) հետո ՀԿԿ իր համահնդկական կոնֆերանսում (1951) ընդունեց կուսակցության ծրագիր, ուր նշված էր, որ չնայած ՀԿԿ նպատակն է երկրում կառուցել սոցիալիստական հասարակարգ, սակայն տվյալ փուլում նա չի պահանջում Հնդկաստանում ստեղծել սոցիալիստական կարգեր՝ «տնտեսական զարգացման հետամնացության, բանվորների, գյուղացիների, աշխատավոր ինտելիգենցիայի մասսայական կազմակերպությունների թուլության պատճառով»: 1951-ին ՀԿԿ գլխավոր քարտուղար ընտրվեց Ա. Գհոշը:

1951-52 թթ․ ընտրություններ

Հնդկաստանի առաջին համընդհանուր ընտրություններում (1951-52) կոմունիստները ստացան 27 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում, ավելի քան 180 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում: ՀԿԿ IV համագումարը (1956) կոչ արեց հակաֆեոդալական, հակաիմպերիալիստական հեղափոխությունը մինչև վերջ հասցնելու համար ստեղծել միասնական ազգային ճակատ: 1957-ին, երկրորդ համընդհանուր ընտրություններում, կոմունիստները ստացան 29 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում և ավելի քան 200 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում:

Ընտրությունների ժամանակ Քերալա նահանգում կոմունիստները ձայների մեծամասնություն ստացան և անկախների հետ կազմեցին կառավարություն: Նահանգում և նահանգից դուրս բոլոր հետադիմական ուժերը համախըմբվեցին այդ կառավարության դեմ պայքարելու համար: 1959-ին Հնդկաստանի պրեզիդենտի հրամանագրով կառավարությունը ցրվեց, այն պատճառաբանությամբ, թե իբր կոմունիստները «կորցրել են» ժողովրդի վստահությունը: ՀԿԿ V համագումարը (1958) ընդունեց նոր կանոնադրություն, որտեղ նշված էր խաղաղ ճանապարհով Հնդկաստանում լիակատար դեմոկրատիայի և սոցիալիզմի հասնելու հնարավորության մասին:

ՀԿԿ VI համագումարը (1961) շեշտեց, որ անկախություն ձեռք բերելուց հետո իշխանության գլուխ անցած ազգային բուրժուազիան չկարողացավ իրականացնել արմատական սոցիալտնտեսական վերափոխություններ, բարելավել աշխատավորական լայն զանգվածների կյանքի պայմանները: Կրկին խնդիր դրվեց ստեղծել լայն ազգային ճակատ՝ ռեակցիայի դեմ պայքարելու, երկիրը զարգացման առաջադիմական ուղի հանելու համար:

Կուսակցության պառակտումը և հետագա շրջան

Պատկեր:CPI 32 National Council members.jpg

ՀԿԿ-ից դուրս եկած կուսակցականները, որոնք հետագայում ստեղծեցին նոր կոմունիստական (մարքսիստական) կուսակցություն

1962-ի աշնանը չինհնդկական սահմանային կոնֆլիկտի սրման պատճառով ՀԿԿ ղեկավարության մեջ տարաձայնություններ առաջացան: 1964-ին ՀԿԿ ղեկավար գործիչների մի խումբ՝ Չինաստանի կոմկուսակցության ղեկավարության աջակցությամբ դուրս եկավ ՀԿԿ-ից և հայտարարեց Հնդկաստանի կոմունիստական կուսակցություն (մարքսիստական) ստեղծելու մասին:

ՀԿԿ պառակտումը մեծ վնաս հասցրեց երկրի ձախ և դեմոկրատական շարժմանը: ՀԿԿ VII համագումարը (1964) ընդունեց նոր ծրագիր, որտեղ տրվում են Հնդկաստանի սոցիալտնտ եսական զարգացման վերլուծությունն ու կուսակցության խնդիրները (Ազգայինդեմոկրատական ճակատի և ա զգայի նդեմոկրատական պետության՝ որպես սոցիալիզմի անցման փուլի, ստեղծում): Հիմնվելով նոր ծրագրի դրույթների, ինչպես նաև ՀԿԿ VIII (1968), IX (1971), X (1975) և XI (1978) համագումարևերի որոշումների վրա՝ ՀԿԿ ձգտում է համախմբել բոլոր ձախ և դեմոկրատակաև ուժերը խաղաղության, դեմոկրատիայի ու սոցիալական առաջադիմության ուղիով Հնդկաստանի զարգացման համար մղվող պայքարում: ՀԿԿ պատվիրակությունները մասնակցել են կոմունիստական և բանվորական կուսակցությունների միջազգային (1957, 1960, 1969, Մոսկվա) խորհրդակցություններին և հավանություն են տվել ընդունված փաստաթղթերին:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Հնդկաստանի կոմունիստական կուսակցություն կատեգորիայում։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
+[[Պատկեր:CPI-banner.svg|մինի|Կուսակցության դրոշը]]
-'''Հնդկաստանի Կոմունիստական Կուսակցություն (ՀԿԿ)''', ստեղծվել է [[1925]]-ին՝ [[Հնդկաստան]]ի առանձին նահանգներում գործող կոմունիստական խմբերի միավորումով:Մինչև [[1942]]-ը, փաստորեն, գործել է ընդհատակում: [[Բոմբեյ]]ում, [[Բենգալիա]]յում, Փենջաբում, [[Մադրաս]]ում ՀԿԿ հրատարակել է շաբաթաթերթեր և օրաթերթեր («Մազդուր քիսան», «Քրանթի» ևն), պրոպագանդել է մարքսիզմի գաղափարները, կազմակերպել բանվորական, արհմիութենական և գյուղացիական շարժումներ: ՀԿԿ մեծ դեր է խաղացել ազգային անկախության համար և անգլական գաղութատիրության դեմ հնդիկ ժողովրդի լայն զանգվածների պայքարը համախմբելու գործում: Երկրի անկախության ձեռք բերումից ([[1947]]) հետո ՀԿԿ իր համահնդկական կոնֆերանսում ([[1951]]) ընդունեց կուսակցության ծրագիր, ուր նշված էր, որ չնայած ՀԿԿ նպատակն է երկրում կառուցել սոցիալիստական հասարակարգ, սակայն տվյալ փուլում նա չի պահանջում Հնդկաստանում ստեղծել սոցիալիստական կարգեր՝ «տնտեսական զարգացման հետամնացության, բանվորների, գյուղացիների, աշխատավոր ինտելիգենցիայի մասսայական կազմակերպությունների թուլության պատճառով»: 1951-ին ՀԿԿ գլխավոր քարտուղար ընտրվեց Ա. Գհոշը: Հնդկաստանի առաջին համընդհանուր ընտրություններում (1951-52) կոմունիստները ստացան 27 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում, ավելի քան 180 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում: ՀԿԿ IV համագումարը ([[1956]]) կոչ արեց հակաֆեոդալական, հակաիմպերիալիստական հեղափոխությունը մինչև վերջ հասցնելու համար ստեղծել միասնական ազգային ճակատ: [[1957]]-ին, երկրորդ համընդհանուր ընտրություններում, կոմունիստները ստացան 29 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում և ավելի քան 200 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում: Ընտրությունների ժամանակ Քերալա նահանգում կոմունիստները ձայների մեծամասնություն ստացան և անկախների հետ կազմեցին կառավարություն: Նահանգում և նահանգից դուրս բոլոր հետադիմական ուժերը համախըմբվեցին այդ կառավարության դեմ պայքարելու համար: [[1959]]-ին Հնդկաստանի պրեզիդենտի հրամանագրով կառավարությունը ցրվեց, այն պպտճառաբանությամբ, թե իբր կոմունիստները «կորցրել են» ժողովրդի վստահությունը: ՀԿԿ V համագումարը ([[1958]]) ընդունեց նոր կանոնադրություն, որտեղ նշված էր խաղաղ ճանապարհով Հնդկաստանում լիակատար դեմոկրատիայի և սոցիալիզմի հասնելու հնարավորության մասին: ՀԿԿ VI համագումարը ([[1961]]) շեշտեց, որ անկախություն ձեռք բերելուց հետո իշխաևության գլուխ անցած ազգ. բուրժուազիան չկարողացավ իրականացնել արմատական սոցիալտնտեսական վերափոխություններ, բարելավել աշխատավորական լայն զանգվածների կյանքի պայմանները: Կրկին խնդիր դրվեց ստեղծել լայն ազգային ճակատ՝ ռեակցիայի դեմ պայքարելու,երկիրը զարգացման առաջադիմական ուղի հանելու համար: 1962ի աշնանը չինհնդկական սահմանային կոնֆլիկտի սրման պատճառով ՀԿԿ ղեկավարության մեջ տարաձայնություններ առաջացան: 1964ին ՀԿԿ ղեկավար գործիչների մի խումբ՝ Չինաստանի կոմկուսակցության ղեկավարության աջակցությամբ դուրս եկավ ՀԿԿից և հայտարարեց Հնդկաստանի կոմունիստական կուսակցություն (մարքսիստական) ստեղծելու մասին: ՀԿԿ պառակտումը մեծ վնաս հասցրեց երկրի ձախ և դեմոկրատական շարժմանը: ՀԿԿ VII համագումարը ([[1964]]) ընդունեց նոր ծրագիր, որտեղ տրվում են Հնդկաստանի սոցիալտնտ եսական զարգացման վերլուծությունն ու կուսակցության խնդիրները (Ազգայինդեմոկրատական ճակատի և ա զգայի նդեմոկրատական պետության՝ որպես սոցիալիզմի անցման փուլի, ստեղծում): Հիմնվելով նոր ծրագրի դրույթների, ինչպես նաև ՀԿԿ VIII (1968), IX (1971), X (1975) և XI (1978) համագումարևերի որոշումների վրա՝ ՀԿԿ ձգտում է համախմբել բոլոր ձախ և դեմոկրատակաև ուժերը խաղաղության, դեմոկրատիայի ու սոցիալական առաջադիմության ուղիով Հնդկաստանի զարգացման համար մըղվող պայքարում: ՀԿԿ պատվիրակությունները մասնակցել են կոմունիստական և բանվորական կուսակցությունների միջազգային (1957, 1960, [[1969]], [[Մոսկվա]]) խորհրդակցություններին և հավանություն են տվել ընդունված փաստաթղթերին: ՀԿԿ կառուցված է դեմոկրատական ցենտրալիզմի սկզբունքներով: Կուսակցության բարձրագույն մարմինը համագումարն է, համագումարների միջև ընկած ժամանակաշրջանում՝ Ազգային խորհուրդը: Կուսակցության նախագահն է Շ.Ա. Դանգեն, գլխավոր քարտուղարը՝ Չ.Ռ.Ռաոն: ՀԿԿ կենտրոնական օրգանն է «Նյու էյջ» («New Age») թերթը:
+'''Հնդկաստանի Կոմունիստական Կուսակցություն (ՀԿԿ)''' ({{lang-hi|भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी}}), կուսակցություն [[Հնդկաստան]]ում: Կուսակցության հիմնադրման տարեթվի մասին տարբեր տվյալներ կան։ Ըստ կուսակցության պաշտոնական տվյալների այն ստեղծվել է [[1925]] թ․ [[դեկտեմբերի 26]]-ին՝ [[Հնդկաստան]]ի առանձին նահանգներում գործող կոմունիստական խմբերի միավորումով:
+Ներկայում կուսակցությունն ունի 4 տեղ Ստորին պալատում և 3 տեղ՝ Վերին պալատում։ Կուսակցության բարձրագույն մարմինը համագումարն է, համագումարների միջև ընկած ժամանակաշրջանում՝ Ազգային խորհուրդը: Ներկայում կուսակցության գլխավոր քարտուղարն է Արդհենդու Բուշան Բարդհանը։
-{{ՀՍՀ}}
+Երիտասարդական թևը կոչվում է՝ «Համահնդկական երիտասարդական դաշինք»։ Կուսակցությունը հրատարակում է մի շարք պարբերականներ, որոնցից է «Նյու էյջ» («New Age») թերթը:
+==Պատմական ակնարկ==
+[[Պատկեր:Communist party supporters - Flickr - Al Jazeera English.jpg|մինի|Կուսակցության համակիրները 2009 թ․ համընդհանուր ընտրությունների ժամանակ]]
+{{Զգուշացում ՀՍՀ}}
+=== Վաղ շրջան ===
+Մինչև [[1942]]-ը, փաստորեն, գործել է ընդհատակում: [[Բոմբեյ]]ում, [[Բենգալիա]]յում, Փենջաբում, [[Մադրաս]]ում ՀԿԿ հրատարակել է շաբաթաթերթեր և օրաթերթեր («Մազդուր քիսան», «Քրանթի» ևն), պրոպագանդել է մարքսիզմի գաղափարները, կազմակերպել բանվորական, արհմիութենական և գյուղացիական շարժումներ: ՀԿԿ մեծ դեր է խաղացել ազգային անկախության համար և անգլական գաղութատիրության դեմ հնդիկ ժողովրդի լայն զանգվածների պայքարը համախմբելու գործում: Երկրի անկախության ձեռք բերումից ([[1947]]) հետո ՀԿԿ իր համահնդկական կոնֆերանսում ([[1951]]) ընդունեց կուսակցության ծրագիր, ուր նշված էր, որ չնայած ՀԿԿ նպատակն է երկրում կառուցել սոցիալիստական հասարակարգ, սակայն տվյալ փուլում նա չի պահանջում Հնդկաստանում ստեղծել սոցիալիստական կարգեր՝ «տնտեսական զարգացման հետամնացության, բանվորների, գյուղացիների, աշխատավոր ինտելիգենցիայի մասսայական կազմակերպությունների թուլության պատճառով»: 1951-ին ՀԿԿ գլխավոր քարտուղար ընտրվեց Ա. Գհոշը:
+=== 1951-52 թթ․ ընտրություններ ===
+Հնդկաստանի առաջին համընդհանուր ընտրություններում (1951-52) կոմունիստները ստացան 27 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում, ավելի քան 180 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում: ՀԿԿ IV համագումարը ([[1956]]) կոչ արեց հակաֆեոդալական, հակաիմպերիալիստական հեղափոխությունը մինչև վերջ հասցնելու համար ստեղծել միասնական ազգային ճակատ: [[1957]]-ին, երկրորդ համընդհանուր ընտրություններում, կոմունիստները ստացան 29 տեղ՝ պառլամենտի ներքին պալատում և ավելի քան 200 տեղ՝ նահանգների օրենսդրական ժողովներում:
+Ընտրությունների ժամանակ Քերալա նահանգում կոմունիստները ձայների մեծամասնություն ստացան և անկախների հետ կազմեցին կառավարություն: Նահանգում և նահանգից դուրս բոլոր հետադիմական ուժերը համախըմբվեցին այդ կառավարության դեմ պայքարելու համար: [[1959]]-ին Հնդկաստանի պրեզիդենտի հրամանագրով կառավարությունը ցրվեց, այն պատճառաբանությամբ, թե իբր կոմունիստները «կորցրել են» ժողովրդի վստահությունը: ՀԿԿ V համագումարը ([[1958]]) ընդունեց նոր կանոնադրություն, որտեղ նշված էր խաղաղ ճանապարհով Հնդկաստանում լիակատար դեմոկրատիայի և սոցիալիզմի հասնելու հնարավորության մասին:
+ՀԿԿ VI համագումարը ([[1961]]) շեշտեց, որ անկախություն ձեռք բերելուց հետո իշխանության գլուխ անցած ազգային բուրժուազիան չկարողացավ իրականացնել արմատական սոցիալտնտեսական վերափոխություններ, բարելավել աշխատավորական լայն զանգվածների կյանքի պայմանները: Կրկին խնդիր դրվեց ստեղծել լայն ազգային ճակատ՝ ռեակցիայի դեմ պայքարելու, երկիրը զարգացման առաջադիմական ուղի հանելու համար:
+===Կուսակցության պառակտումը և հետագա շրջան ===
+[[Պատկեր:CPI 32 National Council members.jpg|մինի|ՀԿԿ-ից դուրս եկած կուսակցականները, որոնք հետագայում ստեղծեցին նոր կոմունիստական (մարքսիստական) կուսակցություն]]
+-ի աշնանը չինհնդկական սահմանային կոնֆլիկտի սրման պատճառով ՀԿԿ ղեկավարության մեջ տարաձայնություններ առաջացան: 1964-ին ՀԿԿ ղեկավար գործիչների մի խումբ՝ Չինաստանի կոմկուսակցության ղեկավարության աջակցությամբ դուրս եկավ ՀԿԿ-ից և հայտարարեց Հնդկաստանի կոմունիստական կուսակցություն (մարքսիստական) ստեղծելու մասին:
+ՀԿԿ պառակտումը մեծ վնաս հասցրեց երկրի ձախ և դեմոկրատական շարժմանը: ՀԿԿ VII համագումարը ([[1964]]) ընդունեց նոր ծրագիր, որտեղ տրվում են Հնդկաստանի սոցիալտնտ եսական զարգացման վերլուծությունն ու կուսակցության խնդիրները (Ազգայինդեմոկրատական ճակատի և ա զգայի նդեմոկրատական պետության՝ որպես սոցիալիզմի անցման փուլի, ստեղծում): Հիմնվելով նոր ծրագրի դրույթների, ինչպես նաև ՀԿԿ VIII (1968), IX (1971), X (1975) և XI (1978) համագումարևերի որոշումների վրա՝ ՀԿԿ ձգտում է համախմբել բոլոր ձախ և դեմոկրատակաև ուժերը խաղաղության, դեմոկրատիայի ու սոցիալական առաջադիմության ուղիով Հնդկաստանի զարգացման համար մղվող պայքարում: ՀԿԿ պատվիրակությունները մասնակցել են կոմունիստական և բանվորական կուսակցությունների միջազգային (1957, 1960, [[1969]], [[Մոսկվա]]) խորհրդակցություններին և հավանություն են տվել ընդունված փաստաթղթերին:
+{{ՀՍՀ}}
+{{ՎՊԵ|Communist Party of India}}
 [[Կատեգորիա:Հնդկական կուսակցություններ]]
 [[Կատեգորիա:Հնկական թերթեր]]