Պայթյուններ Բատա քաղաքում (2021)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պայթյուններ Բատա քաղաքում
Տեսակպայթյուն
ՏեղադրանքBata?
Երկիր Հասարակածային Գվինեա
Տարեթիվմարտի 7, 2021
Զոհվածներ108 մարդ[1]
Վիրավորներ615[2]
Քարտեզ
Քարտեզ
 2021 Bata explosions Վիքիպահեստում

Պայթյուններ Բատա քաղաքում, 2021 թվականի մարտի 7-ին Նկոանտոմայի շրջանում՝ Բատա քաղաքում, Կենտրոնական Աֆրիկյան երկրի խոշորագույն քաղաքի և առևտրային մայրաքաղաքի՝ Հասարակածային Գվինեայի ռազմակայանում տեղի ունեցած չորս պայթյուններից մի շարք են հնչել։ Առնվազն 107 մարդ Է զոհվել, ավելի քան 600-ը՝ վիրավորվել, մինչդեռ քաղաքային ամբողջ ենթակառուցվածքին նույնպես զգալի վնաս է հասցվել։

Նախագահ Թեոդորո Օբիանգ Նգեմա Մբասոգոն աղետը բացատրել է բազայում պայթուցիկի անփույթ պահումով, որը պայթել է այն բանից հետո, երբ դրա վրա հրդեհ է բռնկվել մոտակա դաշտերից, որոնք հրկիզել են ֆերմերները՝ մաքրելու համար։ Սակայն իրավապաշտպան կազմակերպությունները և Associated Press-ը կասկածի տակ են դրել Օբիանգի վարկածը։

Պայթյուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին պատկերներ
Արբանյակային նկարահանում պայթյունից առաջ և հետո[3]

Չորս պայթյուն է տեղի ունեցել Cuartel Militar de Nkoantoma-ում, Նկոանտոմայի շրջանում գտնվող ռազմակայանում[4][5], Բատայի հարավ-արևելյան ծայրամասում[6]

Առաջին երեք պայթյունները տեղի են ունեցել տեղական ժամանակով ժամը 14 ։ 00-ին, ընդ որում առաջինը ամենաուժեղ պայթյունն էր[Ն 1][5]։ Չորրորդ պայթյունը տեղի է ունեցել առաջին պայթյունից երկու ժամ անց։ Հաղորդվում էր քաղաքի մերձակա մի քանի շրջաններում զոհվածների և վիրավորների մասին[5]։

Տուժածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պայթյունների հետևանքով առնվազն 107 մարդ Է զոհվել[10], ևս առնվազն 613-ը վիրավորվել են[6][11]։ Առողջապահության նախարարությունը հայտարարել է արտակարգ իրավիճակ առողջապահության ոլորտում։ Վիրավորներից ավելի քան 300-ը տեղափոխվել են Նուևո Ինսեսո հիվանդանոց, ավելի քան 150-ը՝ Բատայի ընդհանուր պրոֆիլի հիվանդանոց և ավելի քան 70-ը՝ Լա Պասայի հիվանդանոց[12][13]։

Վնաս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին պատկերներ
Ռազմաբազայի շուրջ ավերածությունների պանարոմա[3]

Նախագահ Օբիանգը հայտնել է, որ քաղաքում գրեթե բոլոր շենքերն ու բնակելի տները խիստ տուժել են[4][5]: ՄԱԿ-ի ուսումնական և գիտահետազոտական ինստիտուտի նախնական վերլուծության համաձայն, ընդհանուր առմամբ 243 շինություններ կամ լրջորեն վնասվել են կամ ամբողջովին ավերվել են[14]։ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի տվյալներով՝ շուրջ 150 ընտանիք, այդ թվում՝ 648 մեծահասակ և  մինչև 15 տարեկան 252 երեխա, գտնվել են Բատայի ժամանակավոր կացարաններում, իսկ մյուսները հարազատների մոտ ապրել են քաղաքում և այլուր[15]։

Հետևանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պետական TVGE հեռուստաալիքի հաղորդավարների կողմից ընթերցված հայտարարության մեջ նախագահ Թեոդորո Օբիանգ Նգեմ Մբասոգոն անփութության մեջ մեղադրել է նրանց, ովքեր պատասխանատու են եղել ռազմակայանում ռազմամթերքի պահպանման համար[13]։ Նախագահը նաև հայտարարել է, որ հարևան ֆերմերները, որոնք մաքրում են իրենց գյուղատնտեսական տարածքները, հրկիզելով դրանք, պայթյուն են առաջացրել[4]։ Դրանից անմիջապես հետո փոխնախագահ Թեոդորո Նգեմա Օբիանգ Մանգեն ժամանել է դեպքի վայր՝ իրավիճակը գնահատելու համար։

Մարտի 9-ին կառավարությունը Բատան աղետի գոտի է հայտարարել և 10 մլրդ Կենտրոնական Աֆրիկյան ֆրանկ (20 մլն ԱՄՆ դոլար) նախնական արտակարգ հիմնադրամ է ստեղծել տարերային աղետի հետևանքները վերացնելու համար[16]։ Նա նաև հայտարարել է երեք օր ազգային սուգ՝ հրահանգելով խոնարհել ազգային դրոշները[16][17]։

Պայթյունների հետևանքով զգալի քանակությամբ զինամթերք է տարածվել շրջակայքի վրա, ինչի հետևանքով որոշ մարդիկ իրենց հետ են քաշել և սոցիալական ցանցերում տեղադրել չպայթած զինամթերքի լուսանկարներ[18][6]։

Հետաքննություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահ Օբիանգը կարգադրել Է հետաքննություն անցկացնել՝ պարզելու աղետի մանրամասները, որոնք պատասխանատու են տեղի ունեցածի և ավերածությունների մասշտաբների համար[4]։ Իրավապաշտպան կազմակերպությունները, այդ թվում Human Rights Watch-ը և EG Justice-ը, միջազգային փորձագետներին կոչ են արել անկախ հետաքննություն անցկացնել[6][19]։ Նրանք կասկածում են, որ զոհվածների թիվը շատ ավելի բարձր է, քան այն, ինչի մասին հաղորդվում է՝ Բատայի հաղորդագրությունների հիման վրա, և կասկածի տակ են դնում աղետի պաշտոնապես հայտարարված պատճառը՝ նշելով, որ այլ վարկածներ հակասում են նախագահի շտապ հայտարարությանը, որը մասնակիորեն հանել է մեղքը զինվորականներից[19]։

Associated Press-ը նաև կասկածի տակ է դրել պաշտոնապես հայտարարված պատճառը, քանի որ վերլուծելով Planet Labs-ից ստացված արբանյակային պատկերները, նրանք ռազմակայանի շուրջ գյուղատնտեսական գործունեություն ծավալելու ոչ մի նշան չեն հայտնաբերել, նրանց կողմից հայտնաբերված հողի մաքրման միակ նշանները կապված են եղել մերձակա շինարարական օբյեկտի հետ, և նրանց հայտնաբերած հրդեհի միակ հետքերը եղել են երեք շենքերի վրա, որոնցում, ենթադրաբար, զինամթերք են եղել[20]։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Reuters-ը հաղորդել Է, որ պայթյունները տեղի են ունեցել տեղական ժամանակով ժամը 14:00-ին, իսկ Հասարակածային Գվինեայի կառավարության պաշտոնական կայքը՝ Guinea Ecuatorial Press-ը, հաղորդել Է, որ հրդեհը սկսվել է 14:15[3][7]։ Սակայն Deutsche Welle-ի տվյալներով՝ առաջին պայթյունը տեղի է ունեցել տեղական ժամանակով ժամը 13:00-ին, EFE-ն հայտնել է, որ առաջին պայթյունները տեղի են ունեցել ժամը 15:00-ի սահմաններում, իսկ Associated Press-ը հայտնել է, որ նախագահ Օբիանգի խոսքով՝ պայթյունը տեղի է ունեցել ժամը 16:00-ին[8][5][9]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://reliefweb.int/report/equatorial-guinea/equatorial-guinea-bata-explosions-flash-update-no3-11-march-2021
  2. https://www.elespanol.com/mundo/20210307/explosiones-sacuden-ciudad-bata-guinea-ecuatorial/564194096_0.html
  3. 3,0 3,1 3,2 Granados, Samuel Granados; Ovaska, Michael (2021 թ․ մարտի 11). «Explosions at Equatorial Guinea military base devastate Bata». graphics.reuters.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 13-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Comunicado presidencial sobre el incendio ocurrido en el Cuartel Militar de Nkoantoma Página Web Institucional de Guinea Ecuatorial.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Una cadena de explosiones causa 17 muertos y 420 heridos en Guinea Ecuatorial» (իսպաներեն). SwissInfo. 2021 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 «Bata blast: Satellite images show Equatorial Guinea destruction». BBC. 2021 թ․ մարտի 10. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
  7. «Página Oficial del Gobierno de la República de Guinea Ecuatorial». www.guineaecuatorialpress.com. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 18-ին.
  8. Welle, Deutsche. «Equatorial Guinea: Death toll from Bata explosion climbs over 100 | DW | 09.03.2021». DW.COM. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  9. «At least 20 dead, 600 wounded in Equatorial Guinea blasts». AP NEWS. 2021 թ․ մարտի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  10. «Equatorial Guinea: Bata Explosions, Flash Update No.3, 11 March 2021». ReliefWeb. 2021 թ․ մարտի 12. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  11. «Death toll from devastating Equatorial Guinea blasts jumps to 98». Al Jazeera. 2021 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
  12. «Bata explosion: Equatorial Guinea death toll rises to 98» (բրիտանական անգլերեն). BBC. 2021 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  13. 13,0 13,1 Bearak, Max (2021 թ․ մարտի 7). «Death toll soars to 98 after arms depot explosions in Equatorial Guinea's largest city». The Washington Post (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0190-8286. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 7-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  14. «Map detail | UNITAR». unitar.org. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 19-ին.
  15. «Equatorial Guinea: Bata Explosions, Flash Update No.4, 13 March 2021 - Equatorial Guinea». ReliefWeb. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 19-ին.
  16. 16,0 16,1 «Página Oficial del Gobierno de la República de Guinea Ecuatorial». www.guineaecuatorialpress.com. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  17. Ross, Aaron (2021 թ․ մարտի 10). «Children lose parents as thousands flee after Equatorial Guinea blast». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին – via www.reuters.com.
  18. «El Gobierno pide a la población no hacerse con los proyectiles esparcidos por las explosiones de Nkoantoma». AhoraEG (իսպաներեն). 2021 թ․ մարտի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
  19. 19,0 19,1 «Equatorial Guinea: Seek Independent Inquiry of Blast». Human Rights Watch. 2021 թ․ մարտի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 10-ին.
  20. «Equatorial Guinea declares 3 days of mourning for 105 dead». AP NEWS. 2021 թ․ մարտի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 11-ին.