Յոժեֆ Բեցա
Քաղաքացիությունը | ԽՍՀՄ և Ուկրաինա | ||
---|---|---|---|
Ծննդյան ամսաթիվ | նոյեմբերի 6, 1929 | ||
Ծննդավայր | Մուկաչևո, Անդրկարպատյան Ուկրաինա, Չեխոսլովակիայի առաջին հանրապետություն | ||
Մահվան ամսաթիվ | փետրվարի 24, 2011[1] (81 տարեկան) | ||
Մահվան վայր | Մուկաչևո, Անդրկարպատյան մարզ, Ուկրաինա | ||
Դիրք | կիսապաշտպան | ||
| |||
| |||
| |||
| |||
Պարգևներ
| |||
|
Յոժեֆ Յոժեֆովիչ (Իոսիֆ Իոսիֆովիչ) Բեցա (հունգ.՝ Becza József; նոյեմբերի 6, 1929, Մուկաչևո, Անդրկարպատյան Ուկրաինա, Չեխոսլովակիայի առաջին հանրապետություն - փետրվարի 24, 2011[1], Մուկաչևո, Անդրկարպատյան մարզ, Ուկրաինա), խորհրդային ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան։ ԽՍՀՄ հավաքականի խաղացող։ ԽՍՀՄ սպորտի վարպետ (1956[2]), ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետ (1991), ՀԽՍՀ վաստակավոր մարզիչ (1980), ՌԽՖՍՀ վաստակավոր մարզիչ (1966)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ազգությամբ հունգարացի է[3]։ Սկսել է ֆուտբոլ խաղալ 1943 թվականին Մուկաչևոյի ծխախոտի ֆաբրիկայի պատանեկան թիմում։ Այնուհետև տեղափոխվել է տեղի «Բոլշևիկ», այնտեղից՝ Ուժգորոդի «Սպարտակ»։ Զինվորական ծառայությունն անցել է ԳԴՈ-ում (Ստանիսլավ), «Սպարտակ»-ում (Ստանիսլավ), Լվովի ՍԿԱ-ում[4], և հետո նա տեղափոխվել է ԲԿՄԱ։ ԽՍՀՄ առաջնություններում անցկացրել է 35 հանդիպում, խփել 2 գոլ։
ԽՍՀՄ հավաքականի կազմում անցկացրել է 2 հանդիպում (այդ թվում՝ 1 հանդիպում ԽՍՀՄ օլիմպիական հավաքականի կազմում)։
Ֆուտբոլիստի կարիերան ավարտելուց հետո ավարտել է Լենինգրադի Լեսգաֆտի անվան ֆիզկուլտուրայի ինստիտուտը։ 1961-1972 թվականներին կարճ ընդմիջումներով մարզել է Ռոստովի ԲՄԱ-ն։ Այնուհետև 2,5 տարի աշխատել է Լեհաստանում՝ զորքերի Հյուսիսային խմբի թիմի հետ։ Հետագայում մարզել է ԽՍՀՄ տարբեր թիմեր։
Կյանքի վերջին տարիներն անցկացրել է հայրենի Մուկաչևոյում, ընտրվել է քաղաքի պատվավոր բնակիչ։ 2004 թվականին լրագրող Իվան Ժիրոշը նրա մասին գրել է «Ճանապարհ դեպի Օլիմպոս» գիրքը[5]։
Ձեռքբերումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Որպես խաղացող
- ԽՍՀՄ առաջնության բրոնզե մեդալակիր՝ 1955, 1956, 1958
- ԽՍՀՄ գավաթակիր՝ 1955
- Օլիմպիական չեմպիոն՝ 1956
- «Արժանիքների համար» III աստիճանի շքանշան՝ 2004[6]
Որպես մարզիչ
- ԽՍՀՄ առաջնության արծաթե մեդալակիր՝ 1966
- ԽՍՀՄ Գավաթի եզրափակչի մասնակից՝ 1971
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 http://novoteka.ru/sevent/9171085
- ↑ В Комитете по физкультуре и спорту // Советский спорт (газета). — 22 марта 1956, № 35. — с. 2.
- ↑ «Кіевскій ТелеграфЪ:: Наш первый футбольный олимпийский чемпион». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 14-ին.
- ↑ «Закарпатець Йожеф Беца розпочинав футбольну кар'єру на Львівщині». Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 22-ին.
- ↑ Zaxid.net. «МИ ПАМ'ЯТАЄМО. Рятівник олімпійських медалей Йожеф Беца». ZAXID.NET. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
- ↑ «Указ президента Украины N 795/2004». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 14-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
- Նոյեմբերի 6 ծնունդներ
- 1929 ծնունդներ
- Մուկաչևո քաղաքում ծնվածներ
- Փետրվարի 24 մահեր
- 2011 մահեր
- Ուկրաինայում մահացածներ
- ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ֆուտբոլիստներ այբբենական կարգով
- ԲԿՄԱ Մոսկվայի ֆուտբոլիստներ
- ԽՍՀՄ հավաքականի ֆուտբոլիստներ
- ԽՍՀՄ օլիմպիական չեմպիոններ
- Խորհրդային ֆուտբոլային մարզիչներ
- Խորհրդային ֆուտբոլիստներ
- ՀԽՍՀ վաստակավոր մարզիչներ
- Ուկրաինացի ֆուտբոլային մարզիչներ
- Տղամարդկանց ֆուտբոլի կիսապաշտպաններ
- Ֆուտբոլային մարզիչներ այբբենական կարգով