Մարգարեթ Փիթ Մորիսոն

Մարգարեթ Փիթ Մորիսոն;
Ծնվել է	դեկտեմբերի 3, 1900
Ծննդավայր	North Perth
Մահացել է	դեկտեմբերի 12, 1985 (85 տարեկան)
Վախճանի վայր	Nedlands
	Margaret Pitt Morison Վիքիպահեստում

Մարգարեթ Լիլիան Փիթ Մորիսոն (դեկտեմբերի 3, 1900(1900-12-03), North Perth - դեկտեմբերի 12, 1985(1985-12-12), Nedlands), 20-րդ դարի ավստրալիացի ճարտարապետ։ Նա Արևմտյան Ավստրալիայում առաջին կին ճարտարապետ անդամն էր։ Որպես փորձառու մասնագետ, մանկավարժ և պատմաբան, նա 19-րդ և 20-րդ դարերի ընթացքում կարևոր ներդրում է կատարել Ավստրալիայի, առավել ակնհայտ՝ Արևմտյան Ավստրալիայի ճարտարապետության մեջ^[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրը՝ Ջորջ Փիթ Մորիսոնը, ավստրալիացի հայտնի նկարիչ էր և Արևմտյան Ավստրալիայի արվեստի միության անդամ` ցուցադրվելով 1902-1906 թվականներին^[2]։ Մորիսոնը ծնվել է Հյուսիսային Պերթում^[3]։

Նա ուսանել է Աղջիկների ավագ դպրոցում և Պերթի ժամանակակից դպրոցում^[4]։ 1920 թվականին Մորիսոնը պայմանագիր է կնքել Ջեֆրի Էդվին Սամերհայսի հետ և ավարտել իր ուսուցումը Eales & Cohen ընկերության հետ^[5]։ 1924 թվականի հոկտեմբերին նա գրանցվել է որպես Արևմտյան Ավստրալիայի առաջին կին ճարտարապետ^[6]։ 1925 թվականի վերջին նա ծնողների հետ ճամփորդել է Մելբուռն, իսկ հաջորդ տարի սկսել է աշխատել Cedric Ballantyne ճարտարապետաշինարարական ընկերության հետ՝ նախքան Մելբուռն քաղաքի ճարտարապետական արվեստանոցում սովորելը^[7]։ Այնուհետև նա միացել է Ա. և Կ. Հենդերսոն ֆիրմային։ 1929 թվականին վերադարձել է Պերթ և միացել ճարտարապետական ֆիրմային, որը հիմնադրել է Ֆ. Գ. Բ. Հոքինսը, որտեղ աշխատել է Atlas Assurance Company-ի նախագծման վրա 1930-1931 թվականներին։ 1930-ականների սկզբին Մորիսը միացել է Poster Studios-ին. առևտրային արվեստի բիզնես, որը հիմնադրել է ճարտարապետ Հարոլդ Կրանցը, Ջոն Օլդհեմը և Կոլին Էդնի-Բրաունը^[8]։ Այնուհետև նա 1934 թվականին Կրանցի հետ ձեռնամուխ է եղել Կլերմոնտում Myola Club նախագծին^[9]։

Հաջորդ տարիների ընթացքում նա աշխատել է հիմնականում Օլդհեմի, Բոասի և Էդնի-Բրաունի համար^[10], որտեղ նա արել է Adelphi հյուրանոցի ինտերիերի դետալները, 1936 թվականին` Կարրակատտա ակումբի վերաձևավորումը և 1936-1938 թվականներին` Emu Brewery-ի դետալները^[1]։

1930-ականների վերջերին նա ինքն իրեն հաստատել է որպես ճարտարապետական դիզայներ և հիմնել սեփական գործունեությունը Հայմանն (Հայնց) Ջեյկոբսոնի հետ։ Գործունեությունը, սակայն, փակվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի բռնկման պատճառով։

1942 թվականին աշխատել է կառավարության դեպարտամենտում՝ որպես ծպտված սպա։ Այնուհետև նա տեղափոխվել է Մելբուռն և աշխատել ճարտարապետ Հ. Վիվիան Թեյլորի հետ, 1948 թվականին վերադառնալով Պերթ, որտեղ Մորիսոնը ուսուցանել է Հին Պերթի Տեխնիկական դպրոցի ճարտարապետական դասընթացը մինչև 1962 թվականը^[11]։

1953 թվականին Արևմտյան Ավստրալիայի նահանգային ընտրություններում Փիթ Մորիսոնը առաջադրվեց որպես Ավստրալիայի աշխատանքային կուսակցության թեկնածու՝ Նեդլենդսի օրենսդրական ժողովում տեղի համար։ Թեև նա չընտրվեց, սակայն ճանապարհ հարթեց Չարլզ Կուրտի համար^[12]^[13]։

1967 թվականին նա սկսեց աշխատել Պերթ քաղաքի քաղաքաշինության բաժնում՝ որպես գիտաշխատողի օգնական՝ շարունակելով մինչև 1971 թվականը։ 1971 թվականին աշխատել է Արևմտյան Ավստրալիայի համալսարանի ճարտարապետության և գեղարվեստի դպրոցում՝ որպես գիտաշխատող, որտեղ նա մնաց մինչև իր մահը` 1985 թվականը^[1]։

1979 թվականին նա դարձել է Ճարտարապետների Թագավորական ավստրալիական ինստիտուտի անդամ։ Նույն թվականին համահեղինակ Ջոն Ուայթի հետ նա հրապարակեց 19-րդ և 20-րդ դարերի Արևմտյան Ավստրալիայի ճարտարապետության համապարփակ ուսումնասիրությունը ներկայացնող «Արևմտյան քաղաքներ և շինություններ» գիրքը^[14]։

Մահ և ժառանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փիթ Մորիսոնը մահացել է Նեդլենդսում 1985 թվականի դեկտեմբերի 12-ին^[1]։

Արևմտյան Ավստրալիայի համալսարանը բնապահպանական դիզայնի ակնառու ուսանողներին պարգևատրում է Մարգարիտ Փիթ Մորիսոնի հիշատակի մրցանակով^[15]։

Ավստրալիայի ճարտարապետական ինստիտուտի Արևմտյան Ավստրալիայի մասնաճյուղը սահմանել է Մարգարետ Փիթ Մորիսոնի ժառանգության համար ամենամյա մրցանակը^[16]։

Նշանավոր ծրագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցույթ շինությունների համար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1933 թվականին Մորիսոնը նվաճեց Ավստրալիայի թագավորական ինստիտուտի կողմից անցկացվող Արևմտյան Ավստրալիայի մրցանակաբաշխության 2500 ֆունտ առաջին մրցանակը^[1]^[14]^[17]։

Ատլաս ապահովագրական ընկերության գրասենյակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա աշխատել է Ֆ.Գ.Բ. Հոքինսի հետ՝ 1930 թվականին Պերթ-ի այս շենքի վրա կատարելով երկրորդական դետալավորում և փաստաթղթային աշխատանք^[1]։

Լոուսոնի շենք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1936 թվականին Մորիսոնը Հարոլդ Բոասի հետ աշխատել է Լոուսոնի շենքի նախագծի վրա^[1]։

Ադելֆի հյուրանոց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1936 թվականին Մորիսոնը Հարոլդ Կրանցի հետ աշխատել է հյուրանոցի նախագծման վրա։ Մորիսոնը հիմնականում տևական ժամանակ աշխատել է ինտերիերի դետալավորումն ավարտելու վրա^[1]։

Մարգինատայի բնակարաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1940 թվականին Մորիսոնն աշխատել է Ջեյկոբսոնի հետ բնակարանների նախագծման վրա^[1]։

Ռյուս նստավայր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականին Մորիսոնն աշխատել է Ջեյկոբսոնի հետ բնակարանների նախագծման վրա^[14]։

Պակենհեմ նստավայր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս փոքրիկ նախագիծն ավարտվեց, երբ նա 1954 թվականին Քելլերբերինում առաջին տարին սովորում էր Հին Պերթի Տեխնիկական դպրոցում^[14]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Goad and Willis (2012 թ․ հունվար). The Encyclopaedia of Australian Architecture. Cambridge University Press. էջ 544.
↑ Chapman, Barbara (1979). The Colonial Eye: A topographical and artistic record of the life and landscape of Western Australia 1798-1914. Perth: Art Gallery of Western Australia. էջ 103.
↑ Taylor, Dr. John J. «Margaret Pitt Morison» (PDF). Australian Institute of Architects. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 1-ին.
↑ «Personalities Among Women». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ հոկտեմբերի 25. էջ 11 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ «Personal». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1924 թ․ հոկտեմբերի 24. էջ 8. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ «Our First Lady Architect». The Sunday Times (Western Australia). Perth: National Library of Australia. 1924 թ․ հոկտեմբերի 26. էջ 8. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին. {{cite news}}: Text "Sunday Times" ignored (օգնություն)
↑ «The Study of Architecture». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1929 թ․ մայիսի 17. էջ 6. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ «Oout-Of-The-Ruck Jobs for Wowmen». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1933 թ․ ապրիլի 21. էջ 6 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ «The Myola Club». The Sunday Times. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ մայիսի 5. էջ 1 Section: Second Section. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ «Personalities Among Women». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ հոկտեմբերի 25. էջ 11 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ Matthews, Leonie (2009 թ․ մարտ). «My Brilliant Career» (PDF). The Architect. The Australian Institute of Architects WA Chapter: 15–17. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 11-ին.
↑ «Labour has a candidate for Nedlands». The West Australian. 1953 թ․ հունվարի 24. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ «W.A. electors eject the government from office». The West Australian. 1953 թ․ փետրվարի 16. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ ^14,0 ^14,1 ^14,2 ^14,3 Willis and Hanna (2001). Women Architects in Australia, 1900-1950. Red Hill, A.C.T: Royal Australian Institute of Architects. էջ 26.
↑ «Margaret Pitt-Morison Memorial Prize [F1571]». University of Western Australia. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.
↑ «WA Chapter Awards and Date Listing» (PDF). AIA(WA). 2014. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
↑ «Our Architecture». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1931 թ․ ապրիլի 2. էջ 14. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Pitt Morison, Margaret (ed); White, John Graham (ed) (1979). Western Towns and Buildings. Nedlands: UWA Press. ISBN 0-85564-156-8. {{cite book}}: |author1= has generic name (օգնություն)

Լրացուցիչ ընթերցանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Biographical cuttings on Margaret Pitt-Morison, architect. 1985. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
Oldham, John; Fleming, Jane (1981). Interview with John Oldham and Margaret Pitt Morison. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
Pitt Morison, Margaret; Coll, Stuart (1981). Interview with Margaret Pitt Morison. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարգարեթ Փիթ Մորիսոն» հոդվածին։

[enc-aus-arch-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Goad and Willis (2012 թ․ հունվար). The Encyclopaedia of Australian Architecture. Cambridge University Press. էջ 544.

[2] Chapman, Barbara (1979). The Colonial Eye: A topographical and artistic record of the life and landscape of Western Australia 1798-1914. Perth: Art Gallery of Western Australia. էջ 103.

[3] Taylor, Dr. John J. «Margaret Pitt Morison» (PDF). Australian Institute of Architects. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 1-ին.

[4] «Personalities Among Women». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ հոկտեմբերի 25. էջ 11 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.

[5] «Personal». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1924 թ․ հոկտեմբերի 24. էջ 8. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.

[6] «Our First Lady Architect». The Sunday Times (Western Australia). Perth: National Library of Australia. 1924 թ․ հոկտեմբերի 26. էջ 8. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին. {{cite news}}: Text "Sunday Times" ignored (օգնություն)

[7] «The Study of Architecture». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1929 թ․ մայիսի 17. էջ 6. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[8] «Oout-Of-The-Ruck Jobs for Wowmen». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1933 թ․ ապրիլի 21. էջ 6 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[9] «The Myola Club». The Sunday Times. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ մայիսի 5. էջ 1 Section: Second Section. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[10] «Personalities Among Women». The Daily News. Perth: National Library of Australia. 1935 թ․ հոկտեմբերի 25. էջ 11 Edition: Late City. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[11] Matthews, Leonie (2009 թ․ մարտ). «My Brilliant Career» (PDF). The Architect. The Australian Institute of Architects WA Chapter: 15–17. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 11-ին.

[west-candidate-12] «Labour has a candidate for Nedlands». The West Australian. 1953 թ․ հունվարի 24. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.

[west-electionresult-13] «W.A. electors eject the government from office». The West Australian. 1953 թ․ փետրվարի 16. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.

[women-architects-14] 14,0 ^14,1 ^14,2 ^14,3 Willis and Hanna (2001). Women Architects in Australia, 1900-1950. Red Hill, A.C.T: Royal Australian Institute of Architects. էջ 26.

[uwa-prize-15] «Margaret Pitt-Morison Memorial Prize [F1571]». University of Western Australia. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 20-ին.

[16] «WA Chapter Awards and Date Listing» (PDF). AIA(WA). 2014. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[17] «Our Architecture». The West Australian. Perth: National Library of Australia. 1931 թ․ ապրիլի 2. էջ 14. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]