Կարնիտին

Կարնիտին
Նույնացուցիչներ
	IUPAC անվանում (3R)-3-հիդրօքսի-4-տրիմեթիլամոնիո-բութանոատ
CAS համար	541-15-1
PubChem CID	10917
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID3022744 ;
ECHA InfoCard	100.006.343
Քիմիական և ֆիզիկական տվյալներ
Քիմիական բանաձև	C7H15NO3
Մոլային զանգված	161201 g·mol−1
	դ; ք; խ;

Կարնիտին
Քիմիական բանաձև	C₇H₁₅NO₃
Մոլային զանգված	2,7E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	406-76-8
PubChem	288
EINECS համար	206-976-6
SMILES	C[N+](C)(C)CC(CC(=O)[O-])O
ЕС	206-976-6
ChEBI	282
	Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Կարնիտին, բյուրեղային միացություն է՝ հիմնային հատկություններով։ Լավ լուծվում է ջրում և սպիրտում, մոլեկուլային զանգվածը 161, 21 է, հալման ջերմաստիճանը՝ 195-197 °C (քայքայվելով)։ Օրգանիզմում սինթեզվում է լիզին և մեթիոնին ամինաթթուներից^[2]։ Հիմնականում պարունակվում է կենդանիների մկաններում, որտեղից Վ. Ս. Գուլևիչը առաջին անգամ (1905 թվական) անջատել է, ինչպես նաև բակտերիաներում ու բույսերում։ Առաջին անգամ հայտնաբերվել է Tenebrio molitor միջատի աճի գործոնում և անվանվել B_T, չնայած այն վիտամին չէ։ Օրգանիզմում մասնակցում է ճարպային փոխանակմանը^[3]։ Կարնիտինը գոյություն ունի երկու ստերեոիզոմերների տեսքով, կենսաբանական ակտիվ ձևը L-կարնիտինն է, D-կարնիտինը կենսաբանորեն պասիվ է^[4]^[5]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 DL-Carnitine
↑ Steiber A, Kerner J, Hoppel C (2004). «Carnitine: a nutritional, biosynthetic, and functional perspective». Mol. Aspects Med. 25 (5–6): 455–73. doi:10.1016/j.mam.2004.06.006. PMID 15363636.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ Bremer, J. Carnitine - metabolism and functions. Physiol. Rev., 1983, 63, 1420-1480.
↑ Mehta, Sweety (2013 թ․ հոկտեմբերի 6). «Activation and transportation of fatty acids to the mitochondria via the carnitine shuttle». Pharmaxchange.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-24-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.
↑ A. J. Liedtke, S. H. Nellis, L. F. Whitesell and C. Q. Mahar (1982 թ․ նոյեմբերի 1). «Metabolic and mechanical effects using L- and D-carnitine in working swine hearts». Heart and Circulatory Physiology. 243 (5): H691–H697. PMID 7137362. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 15-ին.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 339)։

[_206632e43fea9737-1] 1,0 ^1,1 DL-Carnitine

[2] Steiber A, Kerner J, Hoppel C (2004). «Carnitine: a nutritional, biosynthetic, and functional perspective». Mol. Aspects Med. 25 (5–6): 455–73. doi:10.1016/j.mam.2004.06.006. PMID 15363636.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[3] Bremer, J. Carnitine - metabolism and functions. Physiol. Rev., 1983, 63, 1420-1480.

[mehta-4] Mehta, Sweety (2013 թ․ հոկտեմբերի 6). «Activation and transportation of fatty acids to the mitochondria via the carnitine shuttle». Pharmaxchange.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-24-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.

[5] A. J. Liedtke, S. H. Nellis, L. F. Whitesell and C. Q. Mahar (1982 թ․ նոյեմբերի 1). «Metabolic and mechanical effects using L- and D-carnitine in working swine hearts». Heart and Circulatory Physiology. 243 (5): H691–H697. PMID 7137362. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 15-ին.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]