Jump to content

Երկակիության սկզբունք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Երկարակիտության սկզբունք, մաթեմատիկայի բազմաթիվ բաժիններում ձևակերպվող սկզբունք, ըստ որի յուրաքանչյուր պնդում համարժեք է իր երկակիին, որն ստացվում է առաջինից՝ նրա մեջ մտնող հասկացություններն իրենց երկակիներով փոխարինելով։ Օրինակ, բազմության տեսության մեջ հատումը -ն միացումը երկակի հասկացություններ են, իսկ հավասարությունը ՝ ինքնաերկակի (երկակի է ինքն իրեն), ուրեմն, (հատման բաշխելիություն միացման նկատմամբ) ճիշտ պնդման երկակին՝ (միացման բաշխելիություն հատման նկատմամբ) նույնպես ճիշտ է։ Պրոյեկտիվ երկրաչափության մեջ երկակի են «կետ» և «գիծ», «կետը գտնվում է գծի վրա» և «գիծն անցնում է կետով», «ներգծած» և «արտագծած» հասկացությունները․ օրինակ, Պասկալի թեորեմը (երկրորդ կարգի կորին ներգծած կամայական վեցանկյան հակադիր կողմերի շարունակությունների հատման կետերը գտնվում են մի ուղղի վրա) և Բրիանշոնի թեորեմը (երկրորդ կարգի կորին արտագծած կամայական վեցանկյան հակադիր գագաթները միացնող գծերը անցնում են մի կետով) երկակի են։ Երկրաչափության սկզբունքը ձևակերպվում է նաև մաթեմատիկական տրամաբանության, տոպոլոգիայի և հանրահաշվի բազմաթիվ բաժիններում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 598