Ալան Թյուրինգի հուշարձան
 | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Տեսակ | քանդակ և LGBT historic place? |
| Երկիր | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Պատմական երկիր | Lancashire? |
| Բնակավայր | Մանչեսթեր |
| Նյութ | բրոնզ |
պատկերված են
| |
 Alan Turing Memorial Վիքիպահեստում | |
Ալան Թյուրինգի հուշարձան, որը գտնվում է Անգլիայի Մանչեսթր քաղաքի Սակվիլ Գարդենսում[1], քանդակ է, որը նվիրված է ժամանակակից հաշվողական տեխնիկայի առաջամարտիկ Ալան Թյուրինգի հիշատակին։
Ենթադրվում է, որ Թյուրինգն ինքնասպան է եղել 1954 թվականին՝ կոպիտ անպարկեշտության (այսինքն՝ համասեռամոլության արարքների) համար դատապարտվելուց երկու տարի անց։ Որպես այդպիսին, նա նույնքան գեյ է, որքան համակարգչային պատկերակը, և հուշահամալիրը գտնվում է Մանչեսթրի գեյ գյուղի Canal Street-ի մոտ[2]։
Թյուրինգը պատկերված է նստած նստարանին, որը գտնվում է այգու կենտրոնական դիրքում՝ ձեռքին խնձոր։ Թյուրինգի ձախ կողմում Մանչեսթերի համալսարանն է, իսկ աջում՝ Կանալ փողոցը։ Քանդակագործ Գլին Հյուզն ասաց, որ այգին ընտրվել է որպես արձանի տեղադրման վայր, քանի որ «այն ունի համալսարանի գիտության շենքերը... մի կողմից, իսկ մյուս կողմից՝ բոլոր գեյ-բարերը, որտեղ, ըստ երևույթին, նա անցկացրել է իր երեկոների մեծ մասը»։
Արձանը բացվել է հունիսի 23-ին՝ Թյուրինգի ծննդյան օրը, 2001 թվականին։ Այն մտահղացել է Սթոքպորտի փաստաբան Ռիչարդ Համֆրին, ով ստեղծել է Ալան Թյուրինգի հիշատակի հիմնադրամը՝ անհրաժեշտ միջոցները հայթայթելու նպատակով:Համֆրին արձանի գաղափարը հղացել էր Հյու Ուայթմորի «Կոդը կոտրելը» պիեսը տեսնելուց հետո, որտեղ գլխավոր դերակատարը Դերեկ Ջակոբին էր։։ Ջակոբին դարձավ հիմնադրամի հովանավորը[3]։ Արձանը քանդակելու հանձնարարություն է տրվել Հյուզին՝ արդյունաբերական քանդակագործ Ադլինգթոնից Վեսթհոթոնի մոտակայքում[4]։
Ռոյ Ջեքսոնին (ով նախկինում միջոցներ էր հավաքել ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի և միասեռականների իրազեկման համար Մանչեսթերում) խնդրել են աջակցել ֆինանսավորման հավաքագրմանը, որպեսզի հուշահամալիրը կայանա։ 12 ամսվա ընթացքում նվիրատվությունների և «գյուղական վիճակախաղի» միջոցով հավաքվել է 15000 ֆունտ ստեռլինգ։ Արձանը բրիտանական ձուլարանում ձուլելու համար կպահանջվեր Կաղապար:Շուրջ 50,000 ֆունտ ստեռլինգ, և դրա փոխարեն այն ձուլվեց Չինաստանի Tianjin Focus ընկերության կողմից[3]։
Ձուլված բրոնզե նստարանի վրա ռելիեֆով գրված է «Alan Mathison Turing 1912–1954» և «IEKYF ROMSI ADXUO KVKZC GUBJ»: Վերջինս Հյուզը նկարագրում է որպես «գերմանական «Enigma»-ի կողմից կոդավորված կարգախոս»[3]։ Բնօրինակ հաղորդագրությունը հաճախ տրվում է որպես «Համակարգչային գիտության հիմնադիր»[5][6][7], սակայն դա քիչ հավանական է, քանի որ Enigma գաղտնագրման համակարգը թույլ չի տալիս տառը կոդավորել ինքն իրեն, մինչդեռ այդ հաղորդագրության տասնչորսերորդ տառը («U» «Համակարգչում») նույնն է, ինչ կոդավորված մակագրության տասնչորսերորդ տառը[8]։
Արձանի ոտքերի մոտ տեղադրված հուշատախտակի վրա գրված է «Համակարգչային գիտության հայր, մաթեմատիկոս, տրամաբան, պատերազմի ժամանակ գաղտնազերծող, նախապաշարմունքի զոհ», որին հաջորդում է Բերտրան Ռասելի մեջբերումը. ինչպես քանդակագործությունը»։ Հյուզը թաղել է իր հին Ամստրադի համակարգիչը արձանի տակ՝ ի հարգանք Թյուրինգի[9]։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Ծաղիկներ Ալան Թյուրինգի հուշահամալիրում, 2012 թ. -
Ալան Թյուրինգի հուշահամալիրը մոտիկից ցույց է տալիս իր ձեռքին խնձորը: -
Ալան Թյուրինգի հուշահամալիրը Մանչեսթերի համալսարանի ճարտարագիտության և ֆիզիկական գիտությունների ֆակուլտետի գրասենյակի հետին պլանում: -
Ալան Թյուրինգի հուշահամալիրը նայում է Սակվիլ փողոցին: -
Sackville Park-ը նայում է դեպի Sackville Street Building, Մանչեսթերի համալսարան: -
Լոնդոն 2012-ի օլիմպիական ջահը կանգ է առել Մանչեսթերում Թյուրինգի արձանի մոտ՝ նրա 100-ամյակի կապակցությամբ: -
Ծաղիկներ արձանի մոտ 2018 թվականին՝ Թյուրինգի ծննդյան 106-ամյակին նախորդող օրը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ SJ8497: Alan Turing Memorial, Sackville Park, Manchester, Geograph, UK.
- ↑ Cooksey, Katie (2013 թ․ դեկտեմբերի 24). «Alan Turing: Manchester celebrates pardoned genius». BBC News.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hughes, Glyn. «Alan Mathison Turing 1912–». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ Alan Turing Memorial, Sackville Street Gardens, Lost in Manchester, Blogspot, 15 May 2009.
- ↑ Wyke, Terry; Cocks, Harry (2004). Public Sculpture of Greater Manchester. Liverpool University Press. էջեր 123–125. ISBN 0853235678. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ «The philanthropy of Alan Turing - Science and Engineering». The University of Manchester. 2019 թ․ նոյեմբերի 20. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ «Shena Simon Campus». The Manchester College. 2021 թ․ օգոստոսի 12. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ «What does the code on the Alan Turing Memorial actually say?». Random Hacks (ամերիկյան անգլերեն). 2010 թ․ սեպտեմբերի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 28-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ «Computer buried in tribute to genius». Manchester Evening News. 2001 թ․ հունիսի 15. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.