Jump to content

Ադմետոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ադմետոս
ՏեսակՀին հունական դիցաբանության կերպար
Սեռարական
ՀայրPheres?
ԱմուսինAlcestis?[1][2][3]
ԶավակներEumelus?
 Admetus Վիքիպահեստում

Ադմետոս (հին հունարեն՝ Ἄδμητος, «անզուսպ»), հունական դիցաբանության մեջ Ֆեսալիայի թագավոր Ֆերետայի և Պիրինիկլիմենի որդին է[4]։ Նշված է «Իլյադ»-ում (II 714 և այլն)։

Կալիդոնյան վարազի որսի և արգոնացիների քարոզարշավի անդամ[5][6][7]։

Հայտնի է այն պատմություններում, որտեղ նրան էր ծառայում Ապոլլոնը՝ որպես պատիժ վիշապ Պիոնին սպանելու համար[8]։

Ապոլլոնը Ադմետոսի ոչխարների հոտը արածացնելու է տանում 1[9], 8[10] կամ 4 տարի[11]։ Երբ Ապոլլոնը գմբեթավոր լեյտա և ոսկե կիֆառ էր նվագում, գիշատիչ գազանները դուրս էին գալիս անտառից, գնում դեպի ախոռ։ Առաջին անգամ առասպելը հիշատակել է Ֆրեյդը[12]։ Սակայն Հոմերը հիշատակում էր Ապոլոնի մոտ դաստիարակված Էվմելի ձիերի մասին[13]։

Երբ Պելիյը խոստացավ իր աղջիկ Ալքեստային տալ նրան, որը կլծի առյուծի կամ վարազի[14][15], Ապոլլոնը Ադմետոսին օգնում է անել դա (կամ էլ նրան օգնել են Ապոլլոնը և Հերակլը[16])։ Ադմետոսը համարվում էր նա Հերակլի սիրեցյալը[17]։

Ադմետոսը մոռացել էր ամուսնական զոհաբերության մասին հայտնել Արտեմիսին[18], զայրացած աստվածուհին հարսանեկան հանգստի ժամանակ նրան օձեր ուղարկեց, սակայն Ապոլլոնին հաջողվեց հանգստացնել նրանց։ Ի վերջո, Մոյրին հարբեցնելով՝ իմացան, որ Ադմետոսի փոխարեն կարող է ուրիշը մահանալ[19]։ Դա արեց Ադմետոսի կին Ալքետիդան[20]։ Սակայն Հերակլը ազատեց նրան Այդայից, վերադարձրեց Ադմետոսին։

Ադմետոս կառուցել է Ապոլոնի տաճար Թամինայում, Էրիտրեայում և Եվբեում[21]։ Նա ունեցել է որդի և դուստր[22]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Альцеста (ռուս.) // Энциклопедический лексиконСПб.: 1835. — Т. 2. — С. 59.
  2. Любкер Ф. Ἄδμητος (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 17.
  3. Альцеста (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. АндреевскийСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. Iа. — С. 592—593.
  4. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.46
  5. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 8, 2; Овидий. Метаморфозы VIII 310; Гигин. Мифы 173
  6. Пиндар. Пифийские песни IV 127; Софокл. Лемниянки, фр.386 Радт; Аполлоний Родосский. Аргонавтика I 48-49; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 9, 16; Валерий Флакк. Аргонавтика I 444; Гигин. Мифы 14 (с.24)
  7. Павсаний. Описание Эллады V 17, 9
  8. Еврипид. Алкестида 8; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 10, 4; Диодор Сицилийский. Историческая библиотека VI, фр.8
  9. Паниасид. Гераклия, фр.3; Плутарх. Об Эроте 17
  10. Сервий. Комментарий к «Энеиде» Вергилия VII 761 // Примечания В. Г. Боруховича в кн. Аполлодор. Мифологическая библиотека. Л., 1972. С.152
  11. Первый Ватиканский мифограф II 16, 7
  12. Схолии к Еврипиду. Алкестида 1 // Комментарий Д. О. Торшилова в кн. Гигин. Мифы. СПб, 2000. С.71
  13. Гомер. Илиада II 766; намек в XXIII 383
  14. Гигин. Мифы 50
  15. Павсаний. Описание Эллады III 18, 16
  16. Первый Ватиканский мифограф I 91, 3
  17. Плутарх. Об Эроте 17
  18. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 9, 15
  19. Эсхил. Эвмениды 723—728; Гигин. Мифы 51
  20. Адмет // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 4 т. — СПб., 1907—1909.
  21. Страбон. География X 1, 10 (стр.448)
  22. Еврипид. Алкестида 191

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Адмет». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ադմետոս» հոդվածին։