Pix (վճարային համակարգ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
"Pix" լոգոն, որը ստեղծվել է Կենտրոնական բանկի կողմից 2020թ

Pix, վճարային համակարգ, որը ստեղծվել և կառավարվում է Բրազիլիայի դրամավարկային մարմնի՝ Բրազիլիայի Կենտրոնական բանկի (BCB) կողմից[1],ինչը հնարավորություն է տալիս արագ կատարել վճարումները և փոխանցումները[2] Pix-ը հայտարարվել է 2019 թվականի ամռանը և ամբողջությամբ գործարկվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 16-ի.[1]: նա «Pix» ապրանքանիշի անվանումը և լոգոն ստեղծվել են Բրազիլիայի Կենտրոնական բանկի կողմից 2020 թվականին։

Պատմություն և օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրազիլիայի կենտրոնական բանկը գործարկել է Pix-ը մասամբ՝ երկրի բանկային ոլորտում մրցակցությունը խթանելու նպատակով.[3] Bloomberg-ը հավելվածն անվանել է «ամենատարած» Բրազիլիայում 2021 թվականի հոկտեմբերին՝ Pix-ի թողարկումից մեկ տարի անց[4]։ 2021 թվականի նոյեմբերի դրությամբ հաղորդվել է, որ համակարգն արդեն իրականացրել է ավելի քան 6 միլիարդ գործարք՝ ընդհանուր 3,75 տրլն BRL կամ մոտ 682 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի չափով։

Հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրազիլական ակնթարթային վճարումների էկոհամակարգը (Pix) ստեղծվել է կանխիկ գործարքները նվազեցնելու և գոյություն ունեցող վճարային գործիքներին այլընտրանք առաջարկելու համար, ինչպիսիք են բանկային կտրոնը կամ բոլետոն և բանկոմատը, ինչպես նաև ավելի արագ և մատչելի։ Pix-ի հիմնական առավելություններն են նրա լրիվ դրույքով հասանելիությունը, համակարգի միջոցով գործարքների արագությունը, էժան ֆունկցիոնալությունը, հարմարավետությունը, բազմակողմանիությունը, բաց միջավայրը և անվտանգությունը[1]։

Էկոհամակարգ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Pix-ը կառուցվածքային էկոհամակարգ է, որը թույլ է տալիս ակնթարթորեն կատարել ֆինանսական վճարումներ և փոխանցումներ։ BCB-ն պատասխանատու է Pix-ի գործառնական շրջանակների կառավարման և շահագործման համար՝ ակնթարթային վճարման համակարգ (SPI)[1], որը ակնթարթային վճարումների կարգավորման միակ ենթակառուցվածքն է. ինչպես նաև «Transaction Accounts Identifier Directory»-ը (DICT), տվյալների բազան, որը կապում է Pix ստեղները/փոխանունները և օգտատերերի գործարքային հաշվի տվյալները[1]։

Pix կեղծանուններ և ստեղներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Pix-ը թույլ է տալիս ակնթարթային վճարումներ ֆիզիկական անձանց և անհատների, ընկերությունների և կառավարության միջև (P2P, P2B, B2B, P2G և B2G): Ակնթարթային փոխանցում կամ վճարում կատարելու համար վճարողին անհրաժեշտ կլինի ստացողի Pix կեղծանունը կամ բանալին («մականունը», որն օգտագործվում է վճարողի/ստացողի գործարքային հաշիվը նույնականացնելու համար)։ Անհատների համար բանալիները/փոխանունները կարող են լինել անձնական տվյալներ, ինչպիսիք են նրանց CPF համարը, էլ. փոստի հասցեն, բջջային հեռախոսահամարը, պատահական ստեղները (պատահականորեն ստեղծված UUID) և QR կոդը (ստատիկ կամ դինամիկ)։ Ընկերությունները կարող են օգտագործել իրենց CNPJ համարը։ Կարևոր է, որ անհատները կարող են ստեղծել մինչև հինգ բանալի յուրաքանչյուր իրենց պատկանող հաշվի համար, մինչդեռ ընկերությունները կարող են ստեղծել մինչև քսան բանալի; յուրաքանչյուր Pix կեղծանունը պետք է կապված լինի միայն մեկ գործարքային հաշվի հետ. և Pix-ով վճարելու համար անհրաժեշտ չէ գրանցել Pix կեղծանուն/բանալին` օգտագործելով նույն տեղեկատվությունը, որն անհրաժեշտ է բրազիլական վճարային համակարգի այլ համակարգերի միջոցով գումար փոխանցելու համար (PT) (TED և DOC)[5]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Banco Central do Brasil». www.bcb.gov.br.
  2. «Banco Central do Brasil». www.bcb.gov.br.
  3. McGeever, Jamie; Ayres, Marcela; Mandl, Carolina (2020 թ․ նոյեմբերի 16). «Brazil launches 'Pix' instant payments system, Whatsapp to enter 'soon'». Reuters (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  4. Capurro, Maria Eloisa (2021 թ․ հոկտեմբերի 6). «Brazil's Central Bank Built a Mobile Payment System With 110 Million Users». Bloomberg.com (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  5. «Dá para mandar e receber dinheiro se alguma das pessoas não tiver o Pix?». economia.uol.com.br (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 16-ին.