Լուլին աստղադիտարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է LUSS ծրագիրից)
Լուլին աստղադիտարան
Տեսակաստղագիտական ​​աստղադիտարան
Կազմված էCassegrain mirror system? և Ռիչի-Կրետիեն Աստղադիտակ
ԿառավարողԱզգային կենտրոնական համալսարան
Աստղադիտարանի կոդD35
Երկիր Թայվան
ՎայրNantou County?
ԲԾՄ2862 մետր
Հիմնադրվել է՝հունվարի 13, 1999
Կայքlulin.ncu.edu.tw
 Lulin Observatory Վիքիպահեստում

Լուլին աստղադիտարան (չինարեն՝ 鹿林天文台, թարգմանաբար` Եղնիկների անտառի աստղադիտարան, աստղադիտարանի կոդը` — «D35»), աստղադիտարան Թայվանում, պատկանում է Թայվանի Ազգային կենտրոնական համալսարանի Աստղագիտության ինստիտուտին։

Տեղակայված է Լուլին լեռան գագաթին։ 2007 թվականին այս աստղադիտարանում է հայտնաբերվել Լուլին գիսաստղը (C/2007 N3), որը դարձավ թայվանացի գիտնականի կողմից հայտնաբերված առաջին գիսաստղը[1]։ Այստեղ է նաև հայտնաբերվել (147918) Չիայի աստերոիդը[2]։

Աստղադիտարանում տեղադրված LOT (Լուլինի 1 մետրանոց աստղադիտակ) աստղադիտակը, որը այստեղ տեղադրվել է 2002 թվականի սեպտեմբերին հանդիսանում է կղզու ամենամեծ աստղադիտակը[3]։

Աստղադիտարանի գործիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • LOT (Լուլինի 1 մետրանոց աստղադիտակ) (D=1 մ, f/8), Կասսգրենի տեսակի աստղադիտակ
  • SLT (D=0.40-մ, f/8.8) Ռիչի-Կրետյենի տեսակի աստղադիտակ[4]
  • 76-սմ (f/9) Գեր-թեթև աստղադիտակ (SLT)
  • Չորս ռոբոտացված աստղադիտակներ TAOS (D=0.50-մ, f/1.9)
  • LELIS (Լուլինի էմիսսիաների գծերի լուսանկարման ծրագիր) — 3 Canon ֆոտոօբյեկտիվ (D=11սմ) երեք ֆիլտրներով։ H-ալֆա, [OIII] և [SII]:

Հետազոտությունների ծրագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Թայվան-Ամերիկյան օսկուլացման ծրագիր (TAOS)
  • Լուլինի էմիսսիաների գծերի լուսանկարման ծրագիր (LELIS)

Լուլինի երկնքի հետազոտություն (LUSS)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լուլինի երկնքի հետազոտություն ծրագրի շրջանակներում 2006-ից 2009 թվականները որոնվում էին Երկրին մոտեցող աստերոիդներ[5]։ Լուլինի հետազոտության աստղադիտակը[6], 41 սմ Ռիչի-Կրետյեն աստղադիտակ էչ, որի տեսադաշտը կազմում էր 27 արքրոպե, այն կառավարվում էր հեռահար Չինաստանից, աստղադիտակի ավտոմատացման համակարգը նախագծվել էր աստղադիտարանում[7][8]։ Նոր մարմինների որոնումից բացի ծրագրի շրջանակներում ճշգրտվում էին արդեն իսկ հայտնի աստերոիդների և գիսաստղերի ուղեծրերը, և կատարվում էին աստղաչափական հետազոտություններ[8]։

Ղեկավար հետազոտողը, Յե Քուանժին, 2007 թվականին ստացել էր Կարոլին Շումեյկեր ՄԵՕ գրանտը, որի միջոցներն էլ հենց օգտագործվել էին այս նախագծի իրականացման համար[5]։ 2007 թվականի հուլիսին կատարված լուսանկարի վրա Յե Քուանժին հայտնաբերեց հակադարձ շարժմամբ գիսաստղ, որը հետագայում անվանվել Լուլին գիսաստղ։ Այն անցավ Երկրին ամենամոտ կետով 2009 թվականի փետրվարին[9]։ Ծրագրի շրջանակներում կատարված հետազոտությունների ընթացքում հայտնաբերվեցին 781 նոր մարմիններ, ներառյալ Լուլին գիսաստղը և 73P/Շվարցման-Վախման գիսաստղի երեք բեկորներ[8]։

Հիմնական նվաճումները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լուլին գիսաստղի հայտնաբերում։
  • Հայտնաբերվել են մոտ 700 նոր աստերոիդներ[10]։
  • 82048 աստղաչափական դիտարկումներ հրապարակվել են 2002-ից 2010 թվականները[11]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Hirsch, Max (2007 թ․ հուլիսի 28). «Local star-gazer discovers comet». Taipei Times. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 4-ին.
  2. «Minor planet officially named `Chiayi'». Taipei Times. 2007 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 4-ին.
  3. Լուլին աստղադիտարանի նորություններ
  4. «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)
  5. 5,0 5,1 Betts, Bruce (2015 թ․ հունվարի 16). «Sky survey grant helps lead to a space science career». The Planetary Society. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  6. «Lulin Observatory». Graduate Institute of Astronomy, National Central University. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  7. Yang, T.C.; Ye, Q.; Lin, H.C.; Lin, C.S.; Ip, W.H (2006 թ․ ապրիլի 23). «Introduction of Lulin Sky Survey (LUSS)». National Central University. Արխիվացված է օրիգինալից (slideshow) 2017 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 Ye, Quanzhi; Lin, H. (2009 թ․ սեպտեմբեր). «An Overview of Lulin Sky Survey». American Astronomical Society. Bibcode:2009DPS....41.3409Y. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  9. Rao, Joe (2009 թ․ փետրվարի 6). «Newfound Comet Lulin to Grace Night Skies». Space.com. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  10. Minor Planet Discovery Sites, Lulin Observatory
  11. Փոքր մոլորակների կենտրոնի տվյալների բազայում աստղադիտարանի կատարած բոլոր դիտարկումները

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փոքր մոլորակների կենտրոնի կայքում աստղադիտարանի կատարած դիտարկումները

NASA ADS տվյալների բազայում աստղադիտարանի ներդրումը

1870 թվականից հետո աստերոիդների և մոլորակների արբանյակների դիտարկումները