DigiCash
DigiCash, էլեկտրոնային կանխիկ համակարգ և համանուն ընկերություն (Նիդերլանդներ)[1], որը հիմնադրել է Դեյվիդ Չաումը 1989 թվականին։ DigiCash գործարքները եզակի էին նրանով, որ դրանք անանուն էին[2] Չաումի մշակած մի շարք ծպտյալ արձանագրությունների շնորհիվ։ DigiCash-ը սնանկացել է 1998 թվականին և հետագայում վաճառել իր ակտիվները eCash Technologies-ին[3]՝ թվային արժույթի մեկ այլ ընկերություն, որը InfoSpace-ը ձեռք է բերել 2002 թվականի փետրվարի 19-ին[4]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դեյվիդ Չաումը հայտնի է կույր ստորագրության տեխնոլոգիայի գյուտով։ 1982 թվականին՝ Բերքլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանում սովորելիս, Չաումը գրել է մի հոդված, որը նկարագրում էր հանրային և մասնավոր բանալիների տեխնոլոգիայի տեխնոլոգիական առաջընթացը, որում նա առաջին անգամ նկարագրել է կույր ստորագրության տեխնոլոգիան[5], որը մշակվել է առցանց գործարքների ընթացքում մասնակիցների ամբողջական գաղտնիությունն ապահովելու համար։ Չաումը մտահոգված էր մասնակիցների առցանց վճարումների և անձնական տվյալների վերաբերյալ տեղեկատվության հանրային բնույթով և բաց հասանելիությամբ։ Այնուհետև նա առաջարկել է ստեղծել գաղտնագրային արձանագրությունների համակարգ, որտեղ բանկը կամ կառավարությունը չեն կարողանա հետևել համացանցում կատարված անձնական վճարումներին[6]։ Այս տեխնոլոգիան իրականացվել է 1990 թվականին Չաումի կողմից ստեղծված DigiCash ընկերությունում[7]։
Իրականացնելով Mark Twain Bancshares (Սենթ Լուիս) բանկի հետ համատեղ Էլեկտրոնային կանխիկի ներդրման նախագիծը՝ DigiCash-ը ստացել է ԱՄՆ-ում էլեկտրոնային կանխիկի թողարկման լիցենզիա։
Տեխնոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
DigiCash-ի տեխնոլոգիան ենթադրել է, որ օգտատերերի ծրագրային ապահովումը բանկային հաշվից «հանում» էր էլեկտրոնային «թղթադրամները» և դրանք փոխանցում այլ օգտատերերի՝ գաղտնագրման օգտագործմամբ հանրային բանալիով, ընդ որում բանկին չի երևացել փոխանցման ուղղությունը, բայց այն հնարավորություն է ունեցել ստուգել ստացողի «թղթադրամների» կողմից ներկայացված վճարումների իսկությունը և ուղարկողի կողմից դրանց կրկնակի ծախսերի բացակայության դեպքում[7]։
Սնանկացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
DigiCash-ը չի կարողացել հաջողությամբ զարգանալ՝ ընդլայնելով իր օգտագործողների բազան։ Չաումը 1999 թվականին տված հարցազրույցում ասել է, որ DigiCash նախագիծը և դրա տեխնոլոգիական համակարգը շատ շուտ են մտել շուկա՝ նախքան էլեկտրոնային առևտրի լիովին ինտեգրումն ինտերնետում[8]։ 1998 թվականին DigiCash-ը սնանկության դիմում է ներկայացրել 11-րդ գլխի համար[9], իսկ 2002 թվականին ընկերությունը վաճառվել է ակտիվների արժեքով։ DigiCash-ի մոտեցման ավելի ժամանակակից իրականացումը տրամադրվում է Taler Systems SA-ի կողմից որպես անվճար ծրագրային ապահովում՝ «GNU Taler» արձանագրությամբ[10]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Jeffrey Kutler Digicash to test live Internet cash system with Mo. bank (English) // American Banker. — 1995-10-23. — В. 204. — Т. 160. — С. 1–3.
- ↑ Chaum, David (1983). «Blind signatures for untraceable payments» (PDF). Advances in Cryptology Proceedings of Crypto. 82 (3): 199–203. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
- ↑ Julie Pitta. «Requiem for a Bright Idea». Forbes (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
- ↑ «In Brief: InfoSpace Buys eCash Technologies». American Banker (անգլերեն). 2002 թ․ մարտի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
- ↑ Blind Signatures for Untraceable Payments, " D. Chaum, Advances in Cryptology Proceedings of Crypto 82, D. Chaum, R.L. Rivest, & A.T. Sherman (Eds.), Plenum, pp. 199—203
- ↑ Chaum, David. «Security Without Identification: Transaction Systems To Make Big Brother Obsolete». Communications of the ACM 28.10 (1985): 1030—1044. Web.
- ↑ 7,0 7,1 Waleed Abrar Untraceable Electronic Cash with Digicash // Network and Communication Privacy. — 2014. Архивировано из первоисточника 8 Նոյեմբերի 2021.
- ↑ Brodesser, Jens-Ingo. «First Monday Interviews: David Chaum.» First Monday [Online], 4.7 (1999): n. pag. Web. 8 Jun. 2016
- ↑ Pitta, Julie. «Requiem for a Bright Idea.» Forbes. N.p., 1 Nov. 1999. Web. 5 May 2016.
- ↑ Alex 'Sandy' Pentland. «Digital cash and privacy: What are the alternatives to Libra?». MIT Media Lab. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին.
|
