Վիկտոր Գրաշչենկով

Վիկտոր Նիկոլաևիչ Գրաշչենկով
Ծնվել է	ապրիլի 17, 1925 (99 տարեկան); Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Մահացել է	մայիսի 27, 2005
Գերեզման	Տրոեկուրովյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Ռուսաստան
Մասնագիտություն	արվեստագետ
Հաստատություն(ներ)	Մոսկվայի պետական համալսարան
Գործունեության ոլորտ	Արվեստի պատմություն, արվեստագիտություն և Վերածննդի կերպարվեստ
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Մոսկվայի պետական համալսարանի բանասիրության ֆակուլտետ
Գիտական աստիճան	արվեստագիտության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ռուսերեն
Գիտական ղեկավար	Վիկտոր Լազարև
Եղել է գիտական ղեկավար	Իվան Տուչկով, Վերա Դաժինա, Ալեքսեյ Ռաստորգուև, Վիկտոր Գոլովին և Միխայիլ Սոկոլով
Հայտնի աշակերտներ	Ս. Ս. Բոդրով, Ս. Ս. Վանեյան, Վ. Դ. Դաժինա, Վ. Պ. Գոլովին, Ա. Լ. Ռաստորգուեվ, Յ. Ե. Ռեվզինա, Մ. Ն. Սոկոլով, Ի. Ի. Տուչկով, Ա. Կ. Յակիմովիչ
Պարգևներ
Հայր	Նիկոլայ Գրաշչենկով

Վիկտոր Նիկոլաևիչ Գրաշչենկով (ապրիլի 17, 1925(1925-04-17), Մոսկվա, ԽՍՀՄ - մայիսի 27, 2005(2005-05-27)), ռուս արվեստագետ, մասնագիտացած իտալական վերածննդի արվեստում։ Դոկտոր (1975), պրոֆեսոր (1976), Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ (1991)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյարդաբան-պրոֆեսոր Ն.Ի. Գրաշչենկովի (1901-1965) որդին է։ 1940 թվականից սովորել է ԽՍՀՄ օդուժի հատուկ դպրոցում, եղել է օդուժի ճարտարագիտական ակադեմիայի և օդուժի ակադեմիայի ուսանող։ Բ.Ռ. Վայփերի և Վ.Ն.Լազարևի աշակերտն է։ Նա ավարտել է Մոսկվայի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը 1950 թվականին։ 1954-ին պաշտպանել թեզը ՝ «Իրատեսական նկարչություն իտալական վերածննդի նկարիչների գործերում»։

ԽՍՀՄ ԳԱ Արվեստի պատմության ինստիտուտի կրտսեր գիտաշխատող (1954-1960), ավագ գիտաշխատող, ապա Մոսկվայի պետական համալսարանի պրոֆեսոր (1977 թվականից), ամբիոնի վարիչ (1960-1985) և պատմության բաժնի ընդհանուր արվեստի վարիչ։

Արվեստագետ դոկտոր։ Նրան շնորհվել է «Մոսկվայի պետական համալսարանի վաստակավոր պրոֆեսոր» կոչումը (1994)^[3]։

Համաշխարհային մշակույթի պատմության վերաբերյալ Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Վերածննդի մշակույթի հանձնաժողովի նախագահ (1988 թվականից)։ Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվան մրցանակի դափնեկիր (Մոսկվայի պետական համալսարան, 1995)։

Նրա գերեզմանը գտնվում է Մոսկվայում՝ Տրոեկուրովյան գերեզմանատանը^[4]:.

Գնահատականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վյաչեսլավ Շեստակոն հիշում է՝

Նա բարդ անձնավորություն էր։ Մի կողմից ՝ «Վերածննդի» անսխալ գիտակ, «Վերածննդի դիմանկար» հիանալի գրքի հեղինակ, որը վերջին տասնամյակների ընթացքում գոյատևել է մի քանի հրատարակություններ։ Նա զբաղվում էր Վերածննդի պատմագրությամբ և շատ լավ դասախոսություններ էր տալիս այս թեմայով։ Մյուս կողմից, Գրաշչենկովը անհանդուրժող էր մարդկանց, հատկապես իր ուսանողների նկատմամբ, որոնց երկար ժամանակ չէր պաշտպանել։ Հիշում եմ, որ նրանցից ոմանք պարզապես լաց էին լինում՝ խոսելով իրենց դասախոսի հետ հարաբերությունների մասին։ Գրաշչենկովը ինձ հիշեցրեց հին հունական Կռոնի մասին, որը կուլ տվեց իր երեխաներին։ Ակնհայտ է, որ նա վախենում էր մրցակցությունից և թույլ չէր տալիս տաղանդավոր մարդկանց, որոնք կարող են ինքնահաստատվել՝ մոտենալ ամբիոնին։

Հիմնական գործերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրքեր

<<Նկարչություն ՝ իտալական վերածննդի վարպետների կողմից>> - 1963թ.;
<<Միքելանջելո։ Կյանք, ստեղծագործականություն>> - 1965թ.
- <<Միքելանջելո։ Պոեզիա, նամակներ, ժամանակակիցների դատողություններ>> (2-րդ մաս) - 1983թ.;
<<Ռաֆայել>> - 1971թ.
- <<Ռաֆայել>> (2-րդ մաս) - 1975թ.;
<<Անտոնելո դա Մեսինան և նրա դիմանկարները>> - 1981թ.;
<<Դիմանկար իտալական գեղանկարչության վաղ վերածնունդում>> - 1996թ.;
<<Պատմություն և արվեստի պատմաբաններ։ Տարբեր տարիների հոդվածներ>> - 2005թ.

Հոդվածներ

Վերածննդի արվեստի պարբերականության սկզբունքների և համակարգի մասին // Վերածննդի մշակույթի տիպաբանություն և պարբերականացում։ 1978թ.;
Պալլադիոյի ժառանգությունը ռուսական դասական ճարտարապետության մեջ // Սովետական արվեստի պատմություն։ 1982թ.;
Մոսկվայի համալսարանում արվեստի պատմության դասավանդման 125-ամյակի առթիվ // Սովետական արվեստի պատմություն։ 1984թ.;
Ջակոմո Կվարենգին և վենետիկյան նեոկլասիզմը // Սովետական արվեստի պատմություն։ 1986թ.;
Պ.Պ. Մուրատովը և նրա «Իտալիայի պատկերները» 1993թ.;
Արվեստի գործերի կյանքի ճակատագիրը // Արվեստի պատմության հիմնահարցեր։ 1996թ.;
Նկարչության արվեստի մասին // Արվեստի պատմության հիմնահարցեր։ 1997թ.;
Վերածննդի մշակույթ և դարաշրջանի կրոնական կյանք։ 1997թ.

Ընդհանուր առմամբ, նա հրապարակել է ավելի քան 60 գիտական աշխատություն։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միջնադարի դիմանկար
Պրոտո-վերածննդի դիմանկարը
Իտալական վերածննդի դիմանկարը

Ծանոթագրություներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
↑ Умер Виктор Гращенков // КоммерсантЪ
↑ Могила В. Н. Гращенкова

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վ.Պ. Գոլովին - Վիկտոր Նիկոլաևիչ Գրաշչենկովի 70-ամյակի կապակցությամբ - 1996թ.
Վ.Է. Մարկովա - Վ. Ն. Գրաշչենկով - 1997թ.;
Վ.Դ. Դաժինա, Ս.Ս. Վանեյան, Վ.Պ. Գոլովին, Ի.Ի. Տուչկով - Արվեստագետի դիմանկար // Իտալական հավաքածու։ 2000թ.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Историческая справка կայքում Архива РАН

[_4204d23ba651e3c0-1] 1,0 ^1,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_372e6ab72866db95-2] Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.

[3] Умер Виктор Гращенков // КоммерсантЪ

[4] Могила В. Н. Гращенкова

[1]

[2]

[3]

[4]