Վաղ ձյուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վաղ ձյուն
տեսակգեղանկար
նկարիչՎասիլի Պոլենով
տարի1891
բարձրություն46,5 սանտիմետր
լայնություն85 սանտիմետր
նյություղաներկ և կտավ
գտնվում էՏրետյակովյան պատկերասրահ
հավաքածուՏրետյակովյան պատկերասրահ
Ծանոթագրություններ

«Վաղ ձյուն» (ռուս.՝ «Ранний снег»), ռուս նկարիչ Վասիլի Պոլենովի (1844-1927) նկարը, որ ստեղծվել է 1891 թվականին։ Ներկայում Տրետյակովյան պատկերասրահի հավաքածուի մաս է (ինվ. Ж-1217): Նկարի չափերը՝ 48 × 85 սմ[1][2][3]։

Պատմություն և նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնանկարի էսքիզը Վասիլի Պոլենովը նկարել է 1890 թվականին Օկայի ափին գտնվող Բյոխովո գյուղում, երբ սեպտեմբերին տեղացել է վաղ ձյուն[4]։ Դա տեղի է ունեցել հարևան Բորոկ կալվածք տեղափոխվելուց առաջ, որը հետագայում կոչվել է Պոլենովո։

Նկարի կոմպոզիցիան մանրամասն մտածվել է նկարչի կողմից։ Առջևի պլանում դեռևս տերևաթափ չեղած ծառեր են, որոնց ետևում դեպի հեռուն է ձգվում գետի ժապավենը։ Հորիզոնից վեր մոխրաերկնագույն, ամպերով պատված երկիքն է։ Ստույգ և նրբորեն մշակված են ծառերի տերևների դետալները[5]։

Նկարչի որդու՝ Դմիտրի Պոլենովի վկայության համաձայն՝ 1891 թվականին Վասիլի Պոլենովն ստեղծել է «Վաղ ձյուն» նկարի ութ պատճեն[6]։ Ըստ որոշ տվյալների՝ Տրետյակովյան պատկերասրահին պատկանած նկարը 1955 թվականին նվիրվել է «Կոմեդի Ֆրանսեզ» ֆրանսիական թատրոնի պատվիրակությանը[7][8] (հնարավոր է՝ Խրուշչովի անձնական հրահանգով[9]): Այդ նկարի մեկ այլ հեղինակային պատճեն, որը նախկինում պատկանել է Ալեքսեյ Պետրովիչ Լանգովոյին, 1989 թվականին փոխանցվել է Տրետյակովյան պատկերասրահին հավաքորդ Գրիգորի Պավլովիչ Բելյակովի կողմից՝ «Գ․ Բելյակովի ընծան ի հիշատակ որդու՝ գիտնական, մանկավարժ Բորիս Գրիգորևիչ Բելյակովի (1936-1989)»[8]։

Եվս մեկ նկար («Վաղ ձյուն։ Բյոխովո» (ռուս.՝ «Ранний снег. Бёхово»), 1891) գտնվել է Ֆեոդոր Տերեշչենկոյի հավաքածուում, որը հետագայում դարձել է Կիևի ռուսական արվեստի թանգարանի հավաքածուի մաս[10]։ Նույն խորագրով մեկ այլ նկար գտնվում է Յարոսլավլի պատկերասրահում[6]։

Արձագանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արվեստագետ Էլեոնորա Պաստոնը Վասիլի Պոլենովի արվեստին նվիրված իր մենագրության մեջ գրել է[5]

Բնության կյանքի նկատմամբ նկարչի հատուկ նրբազգացությունը, բեկումնային պահերին նրա վիճակի հազիվ նշմարելի փոփոխությունը ցանկությունը երևում են 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի նրա բնանկարներում և լիովին արտահայտվել են «Վաղ ձյուն» նկարում (1891)։ Ըստ Պոլենովի խոսքերի՝ նա տեսել է «իր արվեստանոցի պատուհանից 1890 թվականին․ ձյունը տեղացել է բոլորովին անսպասելի, երբ անտառը դեռ չէր նետել իր աշնանային հագուստը և դեռ իսկական «ոսկե աշուն» էր»։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Государственная Третьяковская галерея — каталог собрания / Я. В. Брук, Л. И. Иовлева. — Москва: Красная площадь, 2006. — Т. 4: Живопись второй половины XIX века, книга 2, Н—Я. — С. 125. — 560 с. — ISBN 5-900743-22-5
  2. «Василий Дмитриевич Поленов — Ранний снег (1891)» (HTML). rodon.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  3. «Поленов Василий Дмитриевич — Ранний снег, 1891» (HTML). www.art-catalog.ru. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  4. М.И. Копшицер. «Поленов (глава пятая)» (HTML). www.tphv-history.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  5. 5,0 5,1 Элеонора Пастон. «Монография о творчестве Василия Поленова (часть 6)» (HTML). Сайт о Василии Дмитриевиче Поленове — vasily-polenov.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  6. 6,0 6,1 Ирина Кулешова. «Произведения В.Д. Поленова в Ярославском художественном музее. Проблемы атрибуции» (HTML). Ярославский художественный музей — artmuseum.yar.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  7. Виктор Леонидов. «Кастальский ключ» (HTML). Наше наследие — www.nasledie-rus.ru. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  8. 8,0 8,1 Виктор Леонидов. «Нерастраченный "Ранний снег" — История одной картины» (HTML). www.russkie.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  9. «Что останется после нас? — Интервью с Н.Н. Грамолиной-Поленовой» (HTML). tv.km.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 20.08.2012-ին.
  10. «Семья Терещенко». www.kmrm.com.ua. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2012 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 06.10.2012-ին.