Jump to content

Մարգարիտ Դևիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
06:52, 27 Մարտի 2024 տարբերակ, Gohar Piloyan (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)


Մարգարիտ Դևիս
Ծնվել էսեպտեմբերի 16, 1887(1887-09-16)[1]
ԾննդավայրՌասին, Վիսկոնսին, ԱՄՆ[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 19, 1967(1967-09-19) (80 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՎիսկոնսինի համալսարան Մեդիսոնում[1]
ԵրկերThe necessity of certain lipins in the diet during growth?[2]
Մասնագիտությունքիմիկոս և կենսաքիմիկոս
Ծնողներհայր՝ John Jefferson Davis?[3][4]

Մարգարիտ Դեյվիս,ամերիկացի կենսաքիմիկոս, 1913 թվականին A և B վիտամինների համահեղինակ Էլմեր Վերներ ՄաքՔոլումի հետ [5]։Նրա հետազոտությունները մեծապես ազդեցին սննդի վերաբերյալ հետագա հետազոտությունների վրա:

Վաղ մանկություն

Դևիսը ծնվել է 1887 թվականի սեպտեմբերի 16-ին Վիսկոնսին նահանգի Ռասին քաղաքում, տեղի բժիշկ և բուսաբան Ջոն Ջեֆերսոն Դևիսի ընտանիքում, ով դասավանդում էր Վիսկոնսինի համալսարանում[6]։ 1964 թվականի իր ինքնակենսագրության մեջ Էլմեր Վերներ ՄաքՔոլումը ասում է, որ Դևիսը տասը, տարեկանում խարույկի մոտ խաղալիս հագուստը բռնկվել է ծանր այրվածքներից ֆիզիկապես հաշմանդամ է դարձել[7]։

Կրթություն

Դևիսի նախապատմությունը և գիտական հետաքրքրությունները ստիպեցին նրան 1906 թվականին ընդունվել Վիսկոնսինի համալսարան: 1908 թվականին նա տեղափոխվեց Կալիֆորնիայի համալսարան Բերկլիում և ստացավ իր գիտության բակալավրի աստիճանը տնային տնտեսագիտության ոլորտում 1910 թվականին[8]։ Ավարտելուց հետո Դևիսը վերադարձավ Վիսկոնսինի համալսարան, որտեղ ավարտեց ասպիրանտուրան, բայց չավարտեց մագիստրոսի կոչումը: Վիսկոնսինի համալսարանում Դևիսը սկսեց իր աշխատանքը որպես հետազոտող օգնական ՄակՔոլումի հետ[6]։

Ա և Բ վիտամինների հայտնաբերում

Դեյվիսն աշխատում էր որպես ՄակՔոլումի օգնական։ Դեյվիսն օգնեց ՄակՔոլումին իրականացնել «տասը անգամ ավելի շատ փորձեր, քան նա կարող էր միայնակ կառավարել»[9]։ Նա փորձում էր ստեղծել խառնուրդներ, որոնք կարող էին փոխարինել սնունդը կենդանիների սննդակարգում, մասնավորապես ուսումնասիրելով կյանքի համար կարևոր սննդի հետքի քիմիական նյութերը [10]։ Այս նյութերը կոչվում էին «վիտամիններ», քանի որ նրանք ենթադրում էին, որ դրանք օրգանական «ամիններ» մոլեկուլն են[10]։

1913 թվականին Դևիսը և ՄակՔոլումը բացահայտեցին այն, ինչ նրանք անվանում էին «լուծվող Ա ճարպ »՝ ճարպերի մեջ հայտնաբերված մի նյութ, որն անհրաժեշտ է կյանքի համար: Նրանք այն տարբերեցին հոլանդացի քիմիկոս Քրիստիան Էյկմանի նկարագրած մեկ այլ նյութից, որը նրանք ուսումնասիրեցին և անվանեցին «ջրում լուծվող Բ»: Դրանք հետագայում վերանվանվեցին Ա և Բ վիտամիններ[11], առնետների վրա երկար հետազոտություններից հետո[12]։ Երկու վիտամինների հայտնաբերումը ճանապարհ հարթեց սնուցման ոլորտում հետագա հետազոտությունների համար:

Ճարպերում լուծվող Ա վիտամինի և ջրում լուծվող Բ վիտամինի հայտնաբերումը առաջին անգամ հրապարակվել է Կենսաքիմիա ամսագրում 1913 թվականին «Դիս Լիպինս անհրաժեշտությունը սննդակարգում » հոդվածում[6][13][14]։

Կարիերա

Դեյվիսը հիմնադրել է սննդային լաբորատորիաները Վիսկոնսին-Մեդիսոնի համալսարանում[15]։ Նա կարճ ժամանակով տեղափոխվեց Նյու Ջերսի՝ աշխատելու Սկվիբ դեղագործական ընկերությունում, իսկ ավելի ուշ օգնեց Ռուտգերսի համալսարանին ստեղծել սննդի լաբորատորիա՝ որպես իր Էռնեստ Մարիոյի դեղագործական դպրոցի մի մաս: 1940 թվականին նա վերադարձավ Վիսկոնսինի համալսարան՝ մի քանի տարի դասավանդելու և հետազոտելու համար[16]։

1940 թվականին Դևիսը թոշակի անցավ՝ վերադառնալով իր հայրենի քաղաքը՝ Ռասին, որպեսզի ապրի իր եղբոր՝ Ջոն Արչիբալդ «Արչի» Դևիսի հետ իրենց ընտանեկան տանը[17]։ Դեյվիսը թոշակի անցնելուց հետո զբաղվել է պատմության և այգեգործությամբ և ակտիվ է եղել տեղական քաղաքացիական գործերում: Ռասինի կանանց քաղաքացիական խորհրդի կողմից 1958 թվականին նա ճանաչվել է որպես քաղաքացիական առաջնորդ իր ավանդի համար[16]։ Դևիսը մահացավ Ռասինում իր ութսուն տարեկանից երեք օր անց՝ 1967 թվականի սեպտեմբերի 19-ին[15][16]։

1964 թվականի իր ինքնակենսագրության մեջ ՄակՔոլումը սնուցման հետազոտություններում իր հաջողությունը վերագրում է երկու մարդկանց՝ Դևիսին և Սթիվեն Բաբքոքին: Դևիսն աշխատել է ՄակՔոլումի լաբորատորիայում 1909-1916 թվականներին: ՄակՔոլումը ամեն տարի աշխատավարձ է խնդրել Դևիսի համար, սակայն մինչև վերջին տարին մերժում է ստացել [15]։ Նա 5 տարի չվարձատրվեց, իսկ վեցերորդ և վերջին տարում նրան վճարեցին 600 դոլար: Այն բանից հետո, երբ Դևիսը լքեց Մեդիսոնը, Դևիսն օգնել և խնամել էր Նինա Սիմոնդսը՝ 1916-1929 թվականներին[18]։



Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th CenturyRoutledge, 2003. — Vol. 1. — P. 332. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
  2. https://grow.cals.wisc.edu/departments/features/the-sweeping-landscape-of-her-work
  3. 3,0 3,1 http://www.vindustries.com/racine/0_house_on_the_hill.shtml
  4. 4,0 4,1 https://botany.wisc.edu/wp-content/uploads/sites/251/2017/06/alumni_newsletter_2006.pdf
  5. «Chemical & Engineering News: Top Pharmaceuticals: Vitamins». pubs.acs.org. Վերցված է 2016-02-24-ին.
  6. 6,0 6,1 6,2 «Racine History - Diplomat, Author, Vitamin Co-Discoverer Have Occupied 'The House on the Hill'». www.vindustries.com. Վերցված է 2021-01-19-ին.
  7. McCollum, Elmer Verner (1964). From Kansas Farm Boy to Scientist. Lawrence: University of Kansas Press. էջ 124.
  8. Prengaman, Kate (Fall 2013). «The Birth of Vitamin A». OnWisconsin. Wisconsin Alumni Association. Վերցված է June 10, 2016-ին.
  9. McCollum, Elmer Verner (1967). «The paths to the discovery of vitamins A and D.» (PDF). The Journal of Nutrition. 91 (2): 11–16. doi:10.1093/jn/91.2_Suppl.11. PMID 5335920.
  10. 10,0 10,1 «The First Vitamins». Science | AAAS (անգլերեն). 1997-09-17. Վերցված է 2021-01-19-ին.
  11. Harvey, Joy; Ogilvie, Marilyn (2000-07-27). The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives from Ancient Times to the Mid-Twentieth Century (անգլերեն). Taylor & Francis. էջ 674. ISBN 9780203801451.
  12. Frankenburg, Frances Rachel (2009-01-01). Vitamin Discoveries and Disasters: History, Science, and Controversies (անգլերեն). ABC-CLIO. էջ 6. ISBN 9780313354755.
  13. Newcomb, Eldon (Summer 2006). «J. J. Davis and His Daughter, Marguerite» (PDF). University of Wisconsin Department of Botany Alumni Newsletter. էջեր 8–10. Վերցված է 24 March 2023-ին.
  14. Կաղապար:CiteQ
  15. 15,0 15,1 15,2 Schneider, Caroline (25 February 2020). «'The Sweeping Landscape of Her Work'». Grow (ամերիկյան անգլերեն). University of Wisconsin–Madison. Վերցված է 24 March 2023-ին.
  16. 16,0 16,1 16,2 «Marguerite Davis Biography (1887-1967)». FAQs.org via Advameg. Վերցված է June 10, 2016-ին.
  17. Racine Heritage Museum (17 January 2017). «Racine Remembers: Reform Tradition». Local News I Racine County Eye - Racine, Wisconsin (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 24 March 2023-ին.
  18. Day, H. G. (1974). «Elmer Verner McCollum». Biographical Memoirs. National Academy of Sciences. 45: 263–335. PMID 11615648.